Madde bağımlılarında erken dönem uyum bozucu şemalar ve şema sürdürücü başa çıkma davranışları: Şema terapi modeli çerçevesinde bir inceleme
The relationships between early maladaptive schemas and schema driving coping styles in substance abusers: An investigation through the schema therapy model
- Tez No: 381257
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AHMET TOSUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: erken dönem uyum bozucu şemalar, şemadan kaçınma, şemayı aşırı telafi, Early maladaptive schemas, schema avoidance, schema overcompensation
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Okan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Araştırmanın temel soruları çerçevesinde, madde bağımlılığında gözlenen uyum bozucu şemalar ve madde bağımlısı olan bireylerin kullandıkları başa çıkma davranışları (şemadan kaçınma ve aşırı telafi) incelenmiştir. Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi AMATEM Kliniği'nde yatarak tedavi gören, DSM-IV tanı ölçütlerini karşıladığı belirlenen madde bağımlısı (eroin ve/veya esrar) bireylerin (N=61) ve madde bağımlısı bireylerle benzer yaş, cinsiyet ve demografik özellikler gösteren karşılaştırma grubu (N=61) araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Young Şema Ölçeği Kısa Form-3 (YŞÖ-KF3), Young Telafi Ölçeği (YTÖ) ve Young-Rygh Kaçınma Ölçeği (YRKÖ) uygulanmıştır. Araştırmanın temel sorularını yanıtlamak amacıyla bir dizi MANOVA analizleri yapılmıştır. Analiz sonuçları madde bağımlısı grubunun karşılaştırma grubuna kıyasla YŞÖ, YTÖ ve YR-KÖ ölçeklerinin bir çok alt boyutundan yüksek puan aldıklarını göstermiştir. Madde bağımlısı bireyler karşılaştırma grubuna kıyasla terk edilme, başarısızlık, kusurluluk, karamsarlık, içiçelik/bağımlılık, sosyal izolasyon/güvensizlik, dayanıksızlık ve cezalandırılma şema boyutlarında daha yüksek puanlar almışlardır. Sonuç olarak, madde bağımlısı bireylerin daha çok uyum bozucu şemaya ve daha çok işlevsel olmayan başa çıkma davranışlarına sahip oldukları anlaşılmaktadır. Bu kişilerin karşılaştırma grubuna kıyasla daha fazla şiddet davranışına tanık oldukları ve aile üyeleri arasında daha mesafeli, kopuk ve olumsuz bir etkileşim bulunduğu görülmüştür. Ayrıca madde bağımlısı bireylerin daha fazla kendine zarar verme öyküsü, intihar öyküsü ve yasal suç öyküsü olduğu görülmüştür. Araştırma bulguları literatür ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study examined the early maladaptive schemas and behaviors for coping with maladaptive schemas (schema avoidance and overcompensation) in substance abusers. The study was conducted with hospitalized patients, who are substance abusers according to DSM-IV diagnostic criteria, in Bakırkoy State Hospital for Mental Health and Neurological Disorders, Alcohol and Drug Research, Treatment and Training Center (AMATEM). The sample of the study consisted of 61 individuals with substance use disorder (heroin and/or cannabis users) and a comparison group of 61 individuals who are similar in age, gender and demographic properties with individuals with substance use disorder. Young Schema Questionnaire-Short Form 3 (YSQ-SF3), Young Compensation Inventory (YCI) and Young-Rygh Avoidance Inventory (YR-AI) were used. MANOVAs were conducted to answer the main research questions. Results revealed that the substance abusers group had higher points than the comparison group on various subscales of the YSQ, YCI and YR-AI. Group of substance abusers had higher points than the comparison group at schema dimensions of abandoment, failure, defectiveness, negativity/pessimism, enmeshment/dependence, social isolation/ mistrust, vulnerability to harm or illness and punitiveness. Overall this study showed that individuals with subsance use disorders had more maladaptive schemas and dysfunctional coping behaviors. Results revealed that the two groups differed significantly according to witness the violence behaviour and interaction among the family members. Group of substance abusers had more witness to violence behaviour and more uncompanionable, more disjointed and more damaging interaction among the family members. In additon to group of substance abusers had more experience of self-harm behaviour, suicide attempt and forensic crime. The results were discussed with respect to the extant literature.
Benzer Tezler
- Madde bağımlılarının erken dönem uyumsuz şemaları ve işlev bozucu baş etme biçimleri: Şema terapi perspektifinde bir inceleme
Early dysfunctional schemas of drug addicts and their dysfunctional coping styles: A review from the perspective of schema therapy
MUHAMMED ARIKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiHasan Kalyoncu ÜniversitesiBağımlılık Psikolojisi Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞAZİYE SENEM BAŞGÜL
- Alkol ve/veya madde bağımlılarında travma sonrası stres bozukluğu belirtileri, bilişsel şemalar, duygu düzenleme ve anksiyete duyarlılığı ilişkisi
The relationship of post traumatic stress disorder symptoms, cognitive schemas, emotion regulation and anxiety sensitivity among alcohol and/or substance dependent patients
ZEYNEP ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
PsikolojiEge ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜNAY SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ
- Erkek eroin bağımlılarında çocukluk ve erişkinlik dönemi dikkat eksikliğihiperaktivite bozukluğu belirtilerinin araştırılması ve klinik etkileri
Determination of the childhood and adult attention deficit hyperactivity disordersymptoms in male heroin dependent patients and clinical effects
HALİL İBRAHİM ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriSağlık BakanlığıRuh Sağlığı ve Psikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İBRAHİM EREN
- Alkol ve madde bağımlılarında erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtileri
Adult attention defisit hiperactivity disorder symptoms in alcohol and substance dependents
BİLGE DOĞAN
- Erkek alkol ve eroin bağımlılarında dürtüsellik ve agresyonun depreşme üzerine etkisi
The effect of impulsivity and aggression on relapse in male alcohol and heroin dependents
ALKİN YILMAZ