Ordu'nun Osmanlı Dönemi mimari dokusunun gelişimi
Ordu's archi̇tectural structure i̇n Ottaman Peri̇od
- Tez No: 381347
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. MEHMET TOP
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Ordu, Anıtsal ve Sivil Mimari, Kent Dokusu, Koruma, Kültürel Miras, Belgeleme, Ordu, Monumental and Civil Architecture, City texture, Conservation, Cultural Heritage, Documentation
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yüzüncü Yıl Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 646
Özet
Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgesinin önemli stratejik noktalarından biri olan Ordu kenti ve çevresinde mimari dokunun gelişimi, XV. yy'dan itibaren hızla artmakta ve kent kimliğini kazanmakta olup, Osmanlı Dönemiyle başlayan Türk-İslâm dönemi eserlerinin yoğunlaştığını görmekteyiz. Koruma bilincinin tam olarak anlaşılamadığı bu tarihi kent dokularında kültürel değerleri geniş halk kitlelerine tanıtmak, benimsetmek ve böylece bir koruma kültürü oluşturulması bağlamında bu çalışma önem arz etmektedir. Bu çalışmada tarihi çok eski dönemlere kadar uzanan Ordu kentinin fiziksel gelişimi, mimari dokuyla beraber gelişen mimari eserler ve sivil mimari örnekleri ele alınmıştır. Kentin fiziksel gelişimini, kent kimliğiyle ve mimari yapılarla birlikte ele alınıp, kültürel miras envanterinin oluşturulması, analizi ve değerlendirilmesinin yapılması olup, bunun sonucunda yapılacak olan koruma çalışmalarına sağlıklı veri olabilecek niteliklerinin ortaya konulması hedeflemektedir. Doktora Tezi çalışma konusu olan“Ordu'nun Osmanlı Dönemi Mimari Dokusunun Gelişimi”adlı araştırmamızın, ilk aşamasına, doküman ve kaynak toplamakta başlanılmıştır. Bu çerçevede bölge ile ilgili bugüne kadar yayınlanan tüm eserlere ulaşılmaya çalışılmıştır. Ardından tez kapsamında 2011 Mayıs ayında bölgede arazi çalışmalarına başlanılmış, bu çalışmalara 2012 Temmuz, 2013 Haziran ve 2014 Temmuz aylarında devam edilmiştir. Araştırmalar sonucunda Ordu'nun kent dokusunun gelişim süreci incelenmiş ve mimari dokuya yansıması ele alınmıştır. Ordu Merkez, ilçe ve köylerinde tespit edilen mimari eserlerin fotoğrafları ve diaları çekilmiş ve tümünün rölöve ölçümleri alınmıştır. Elde edilen bilgiler ışığında ilk olarak Ordu'nun coğrafi konumu ve tarihçesi hakkında kısaca bilgi verilmiş olup kentleşme süreci alt başlıkları ile ele alınmış mimari dokunun gelişim süreci irdelenmiş, tespitlerde bulunulmuş ve değerlendirilmiştir. Ordu kent dokusu; konumu, fiziksel, sosyo-ekonomik özellikleri gibi başlıklar altında ele alınmış, aynı zamanda bu bölümde kentin tarihsel gelişimine de ayrıntılı biçimde yer verilmiştir Tezin katalog bölümünde yazılar türlerine göre ayrılarak çeşitli başlıklar altında tanıtılmıştır. Değerlendirme bölümünde yapılar eldeki veriler ışığında kendi aralarında benzerleri ile ve bölgedeki diğer benzer yapılar ile karşılaştırılmıştır. Ordu kentinin fiziksel gelişimi, anıtsal ve sivil mimari örnekleri ortaya koyulmuş ve bu sonuçlar doğrultusunda Ordu kenti için kentsel kimliğinin korunması ve yaşatılması bağlamında öneriler verilmiştir. Sonuç bölümünde yapıların genel bir tarifi ve özelliklerinden bahsedildikten sonra varılan sonuç kısaca belirtilmiştir. Osmanlı dönemi içerisinde zengin bir mimari yapılaşmaya sahip olan Ordu, Türk-İslâm medeniyetinde baştan beri gördüğümüz ve Osmanlılarda da devam eden taşra tipinin eserlerini barındırması bakımından dikkat çekmektedir. Ordudaki incelenen çoğu yapılar özgün bir üslupta ve komşu sanat çevrelerini etkiler nitelikte olup, Osmanlı geç dönem özelliklerini yansıtması bakımından kayda değerdir. Ordu ve İlçelerini kapsayan bu çalışmamızda, yanlış uygulanan politikalar çerçevsinde yörede bulunan ve bazı eserlerin dışında yok olma tehlikesi altında bulunan tarihi eserlere yapacağımız çalışmayla bir kez daha dikkat çekmek, eserlerin koruma altına alınmasını sağlayarak bu eşsiz değerlerin yitirilmesinin önüne geçmeyi amaçladık Yapılacak restorasyon çalışmaları ve detaylı araştırmalarla bu eserlerin Ordu Kültür Turizmine ve Ekonomisine kazandırılmasını umuyoruz.
Özet (Çeviri)
As the district is situated and the caravan join road of Anadolu and Blacksea it has a very important strategical importace. Army town and the surrounding tissue architecture development, XV. From century to win the city is growing rapidly and identity, we see that starting with the Ottoman Turkish-Islamic period of concentrated work. Thus, this study is important in the context of introducing, getting the large body of citizens to accept cultural values and creating conservation of the culture in these cities where the consciousness of conservation has not been settled yet. This study aims to discuss physical development of Ordu city whose history dates back to the early periods of the history by analyzing its monumental and civil architectural examples. The main goal of this study is to discuss, analyze and evaluate the physical development together with the city identification elements and create inventory of city's cultural heritage. As a first step, I started by picking sources and documents up. I tried to search all the books which have been published until now. I began to observe the area in 2011 May. I continued until 2012 July and 2013-2014 July-August.. At the end, I took photographs and measurements of all the architectural Works which I could find during the surface investigation. According to the knewledge, I first gave a short information about the geographical position and the history of ORDU. İn the catalogue of the theses, all the Works were categorized according to their types and tried to be explained under different titles. İn the evaluation chapter; the works were compared with the similar ones another among themselves end with the other similar works that exist in the region according to their types. İn the then chapter, after a general definition of the Works were given and talked about their characteristic features, the achieved result was shortly stated. The city texture of Ordu was discussed under the titles of location, physical, social-economics features. In addition historical development of city was presented in detail in this chapter. the results of this study that were obtained by all these analyses and evaluations were presented; the physical development of the city, civil and monumental architectural examples were determined; suggestions based upon these results for conservation and perpetuation of the city identity were proposed. On the architectural Works in the city, not only the arts of Turkish, or Christian exist but also local and regional properties are striking. Ordu has got an ed rich architectural work thoughout the Turkish and Ottaman period, it has the country sytle in the buildings which can be seeen easily thoughout Turkish and İslamic civilation and Ottoman building sytle. In our thesis, it is resulted that buildings have a peculiar style and this peculiar style has affected its neighbours strongly. These architectural Works are declared very important historical buildings and taken under protection- But these Works have never been examined in detail and most of them haven't been taken place in the architectural literature.
Benzer Tezler
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Amasya-Gümüşhacıköy ilçesi Gümüş Yeni (Maden) Camii (Hagios Georgios Kilisesi)
Amasya-Gümüşhacıköy district Gümüş Yeni (Maden) Mosque (Hagios Georgios Church)
GONCA TOSUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiOrdu ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEÇKİN EVCİM
- 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde askeri mimari ve İstanbul'da inşa edilen askeri yapılar
The Military architecture of the Ottoman State in the 19th century and the military buildings built in Istanbul
AYNUR ÇİFTÇİ
- Sokollu Mehmed Paşa'nın İstanbul'daki imar faaliyetleri
Building activities in Istanbul of Sokollu Mehmed Pasha
FATMA ZEHRA POLATTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR KOLAY
- Kızıl Acaristan salnamesine göre Acaralılarda uluslaşma süreci
Process of nationalization of the Adjarians according to the salname (Yearbook) of Red Adjaristan
TANER GÖKDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
TarihMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN KIZILTOPRAK