Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme ve empati kurma eğilimlerinin araştırılması
The i̇nvestigation of social studies teachers' candidates disposition of critical thinking and empathy
- Tez No: 381744
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAMZA AKENGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Eleştirel düşünme, eleştirel düşünme eğilimi, empati, empatik eğilim, sosyal bilgiler, öğretmen adayları, Critical thinking, critical thinking disposition, empathy, disposition of empathy, social studies, teacher candidates
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 96
Özet
Bu çalışma, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme ve empati kurma eğilimlerinin araştırılması amacıyla yürütülmüştür. Araştırmada, öğretmen adaylarının empati kurma ve eleştirel düşünme eğilimlerinin öğretmen adaylarının öğrenim gördükleri üniversite ve sınıf düzeyleri, cinsiyetleri, yaşları, anne ve baba öğrenim durumu ve algıladıkları sosyo-ekonomik düzeye göre farklılaşıp farklılaşmadığı araştırılmıştır. Araştırmada, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme ve empati kurma eğilimleri tespit edilmeye çalışıldığından tarama modelli betimsel bir çalışmadır. Araştırmanın evrenini İstanbul, Diyarbakır ve Siirt illerindeki üniversitelere devam eden Sosyal Bilgiler Öğretmen Adayları oluşturmaktadır. Örneklemini ise Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi ve Siirt Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nde 1, 2, 3 ve 4. sınıflarda öğrenim görmekte olan 459 Sosyal Bilgiler öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada“kişisel bilgi formu”,“california eleştirel düşünme eğilimi ölçeği”ve“empatik eğilim ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmacı tarafından adaylara sınıf seviyeleri, cinsiyetleri, yaşları, baba ve anne öğrenim durumu ve sosyo-ekonomik düzeyleri hakkında bilgi alınacak olan bir kişisel bilgi formu sunulmuştur. Verilerin çözümlenmesinde tek yönlü varyans analizi (Anova), t testi, kruskal wallis H testi ve korelasyon analizi kullanılmıştır. Araştırma verilerinden elde edilen sonuçlara göre; sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimleri ile empati kurma eğilimleri arasında pozitif yönde orta düzeyde ilişki olduğu ortaya çıkmıştır. Sosyal Bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin cinsiyet, baba eğitim durumu, anne eğitim durumu, sosyo-ekonomik düzey ve yaş değişkenlerine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Eleştirel düşünme eğiliminin sınıf düzeyi değişkenine göre anlamlı bir farklılık oluşturduğu tespit edilmiştir. 1. sınıf öğrencilerinin diğer sınıflarda eğitim gören öğrencilere göre eleştirel düşünme eğilimlerinin daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Öğrenim görülen üniversite değişkenine göre farklılık vardır. Marmara Üniversitesi'nde okuyan öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimlerinin daha yüksek olduğu görülmektedir. Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının empati kurma eğilimlerinin sınıf düzeyi, baba eğitim durumu, anne eğitim durumu değişkenlerine göre farklılaşmadığı görülmüştür. Bununla birlikte cinsiyet değişkenine göre kadınların lehine farklılık vardır. Yaş değişkenine göre ise yine anlamlı bir farklılık oluştuğu görülmektedir. Yaş arttıkça empatik eğilimin arttığı görülmektedir. Sosyo-ekonomik düzey değişkenine göre farklılık vardır. Orta sosyo-ekonomik düzeyde olanların empatik eğilimlerinin düşük ve yüksek sosyo-ekonomik düzeyde olanlara göre daha yüksek olduğu görülür. Empati kurma eğilimlerinin öğrenim görülen üniversite değişkenine göre anlamlı bir farklılık oluştuğu görülmektedir. Marmara Üniversitesi'nde eğitim gören öğretmen adaylarının Dicle ve Siirt Üniversiteleri'nde eğitim gören öğretmen adaylarına göre empati kurma eğilimlerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study has been conducted to survey prospective teachers of social studies critical thinking and empathy inclination. İn research it is looked into whether prospective teachers' critical thinking and empathy capability changes according to their studying at the university and class levels, gender, age, parental education status and socio-economic status. İn research, because social studies prospective teachers' critical thinking and emphaty inclination is tried to be surveyed, screening model is a descriptive approach. The research has been studied among social studies prospective teacher from İstanbul, Diyarbakır and Siirt. Sampling is consisted of 459 students from Marmara University Atatürk Faculty of Education 1., 2., 3., 4. grades. İn research“personal information form”,“California critical thinking disposition inventory”and“emphatic disposition inventory”have been used. Personal information form which gathers information about grade, gender, age, parental education status and socio-economic status is presented to prospective teachers by researchers. Data analysis one-way analysis of variance (Anova), t test, kruskal-wallis h-test and correlation analysis were used. According to the results obtained from the research; there is positive and medium degree relation as a result of comparing critical thinking and empathy inclination avarages. İt has been observed that social studies prospective teachers' critical thinking and empathy inclination does not change according to age, parental education status, gender and socio-ecomomic status. Meaningful diversity of inclination of critical thinking in terms of grade has been observed. İt is achieved that critical thinking of grade 1 students is higher than other grades of students. There is diversity according to university attended. İt has been observed that students studied at Marmara University have higher capability of critical thinking. İt has been observed that capability of empathy of social studies prospective teachers does not change in terms of class level or parental education status. However there is diversity in favour of women in terms of gender parameter. İt has been also observed that there is a meaningful diversity in terms of age parameter. İnclination of empathy increases with increase of age. Diversity has been observed in terms of socio-economic parameter. Ones who have middle socio-economic status have lower emphatic inclination and have higher compared to ones who have high socio-economic status. İnclination of empathy has meaningful diversity in terms of university attended. Prospective teachers who study at Marmara University have higher inclination of empathy than prospective teachers from Dicle and Siirt Universities.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının etkin vatandaşlık kavramına ilişkin bilişsel yapılarının incelenmesi
Examining the cognitive structures of social studies teacher candidates regarding the concept of effective citizenship
ZEYNEP YENİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYSUN AYNUR YILMAZ
- Realisms and working women in the novels of Gaskell and Brontë
Gaskell ve Brontë'nin romanlarında gerçekçilik ve çalışan kadınlar
RANA KAHVECİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İngiliz Dili ve EdebiyatıOrta Doğu Teknik Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MARGARET J. M. SÖNMEZ
- COVID 19 pandemi sürecinde sosyal bilgiler öğretmen adaylarının eleştirel düşünme becerisine yönelik metaforik algıları
Metaphoric perceptions of social sciences teacher candidates towards the critical thinking skills during the COVID 19 pandemic process
MUHAMMED TEKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiSosyal Bilgiler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. ABDULKADİR UZUNÖZ
- Öğretmen adaylarının empatik ve eleştirel düşünme eğilimlerinin incelenmesi
Analysis of the empathy and the critical thinking disposition of the teacher candidates
ÖZNUR EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
ÖĞR. GÖR. BİRSEL AYBEK
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının tarihsel empati algısı ve tarihsel empatinin öğretimde kullanılmasına ilişkin görüş ve değerlendirmeleri
Opinions and evaluations of social studies teacher candidates on perception of historical empathy and its use in teaching
TUBA FİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAYA YILMAZ