Klasik Dönem Hanefî fıkıh usûlü eserlerinde illetin tahsîsi meselesi
The i̇ssue of tahsîsu'l-i̇lla in Classical Hanafi treatises
- Tez No: 383476
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. OĞUZHAN TAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 117
Özet
Tez, Giriş, İki Bölüm (Birinci Bölüm: 'Klasik Dönem Hanefî Fıkıh Usûlü Literatüründe İlletin Tahsîsi', İkinci Bölüm: 'Klasik Dönem Hanefî Usûl Eserlerinde İlletin Tahsîsi Meselesinin Tahlili'), Sonuç ve Bibliyografya'dan oluşmaktadır. Tezde, klasik dönemde kaleme alınan Hanefî fıkıh usûlü eserlerinde ihtilaflı bir konu olarak karşımızda duran illet tahsîsi meselesi etraflıca ele alınmıştır. Bu bağlamda Hanefî fıkıh usûlü ilmine yön veren Hanefî fıkıh bilginlerinin illetin tahsîsi konusu ile ilgili görüşleri mukayeseli bir şekilde değerlendirilerek tahlil edilmiştir. Böylelikle illetin tahsîsi hakkında Kerhî, Cessâs, Debûsî, Serahsî ve Pezdevî gibi klasik dönem fakihler tarafından serdedilen görüşlerdeki benzerlik ve farklılıklar ortaya konulmuştur. Tezin Birinci Bölümü'nde illetin tahsîsi meselesinin usûl ilminin farklı konularıyla ilintili girift bir konu olduğu görülmüştür. İlletin tahsîsi meselesinin kavramsal çerçevesi kapsamında illetin tahsîsi bağlamında illet ve tahsîs kavramları incelenmiş, söz konusu meselesinin tard ve istihsan ile ilişkisi üzerinde durulmuştur. Tezin İkinci Bölümü'nde illetin tahsîsi meselesinde öne çıkan belli başlı ihtilaf noktaları ele alınmıştır. Burada söz konusu meselenin şekillenmesinde tarafların tahsîs anlayışlarının büyük payı olduğu görülmüştür. Bu bölümde ayrıca Debûsî'nin illetin tahsîsi konusunda kendine has yaklaşımı irdelenmiştir. Bunun yanında illetin tahsîsi meselesinin kelamî boyutu ele alınmış, illetin tahsîsi konusundaki ihtilafın asıl itibariyle kelâmî yaklaşım farklılığından kaynaklandığı görülmüştür. Son olarak illetin tahsîsi konusuna ilişkin olarak izah tarzındaki farklılık ele alınmış, söz konusu meselenin daha çok lafzî bir tartışma teşkil ettiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The Thesis consists of Introduction, two main Parts, (First Part: 'Tahsîsu'l-İlla in the literature of Classical Hanafi Treatises, Second Part: 'The Analysis of the İssue of Tahsîsu'l-İlla in Classical Hanafi Treatises'), Conclusion and Bibliography. İn this Thesis, 'Tahsîsu'l-İlla' as a controversial topic of the Hanafi Treatises written in the classical period has been thoroughly discussed. İn this sense, the opinions of the Scholars of Hanafi Fiqh who have given directions to the science of Fiqh on 'Tahsîsu'l-İlla' have been comparatively evaluated and analized. Thus, the differences and similarities on suggested opinions by Classical scribes like Kerhî, Cessâs, Debûsî, Serahsî and Pezdevî about 'Tahsîsu'l-İlla' has been introduced. İn the first part of the Thesis, we are able to see that 'Tahsîsu'l-İlla' is a complexed issue according to different topics of the science of the methodology of İslamic Jurisprudence. Within the Conceptual Framework of the topic 'Tahsisu'l-İlla', the concepts İlla and Tahsîs (Dedication) have been examined with the sense of Tahsîsu'l-İlla, also the issues relation with the concepts Tard and İstihsan have been dwelled on. The second part of the Thesis includes controversial points that have been pointed out in the issue 'Tahsîsu'l-İlla'. Over here we could see that the Tahsîs (Dedicating) mentality of the parties have played a major role on formalizing the issue. This part also examines Debûsî's unique approach to the topic 'Tahsîsu'l-İlla'. Apart from this we have examined the Kalami (Theological) side of 'Tahsîsu'l-İlla' which the Kalami approach of Tahsîsu'l-İlla is the reason of it being controversial. Last of all, different explanations regarding 'Tahsîsu'l-İlla has been discussed, which has resulted in the issue being a literal debate.
Benzer Tezler
- Mâverâünnehir Hanefî Usûl eserlerinde sünnet anlayışı (V.-VIII. asırlar)
Understanding of sunnah in the works of Hanafi Usul al-Fiqh in transoxania (5th-8th centuries A.H.)
ZÜBEYDE ÖZBEN
- Klasik dönem Hanefî fıkıh usûlünde muʿârız haberler anlayışı ve furûʿdaki yansımaları
The understanding of contradictory narrations in the classical period Ḥanafī legal methodology and its reflections on al-furūʿ
AYŞEGÜL TOPRAK ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2023
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAVUZ KÖKTAŞ
- التعليل المصلحي في المذهب الحنفي (بدائع الصنائع مثالا)
Hanefî mezhebinde maslahatla Ta'lil (Bedâ'i'u's-sanâ'i' örneği)
SHADI I. A. QADDUMI
- İmam Muhammed'in el-Asl adlı eserinde istihsan
Istihsan in Imam Mohammad's work named al-Asl
ÖZLEM KAHYA ÖNCEL
- Buharalı Alim Zendevistî'nin Ravzatü'l-Ulemâ adlı eseri çerçevesinde Hanefî (Mâtürîdî) gelenek
Hanafi (Maturidi) tradition in the framework of the work named Rawdat al-Ulama by the Bukhara school Zandawisti
KURSANBEK DUISHONKUL UULU
Doktora
Türkçe
2024
Dinİstanbul ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET DALKILIÇ
