İlköğretim öğrencilerinde zorbalık eğilimini azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının geliştirilmesi ve etkililiğinin değerlendirilmesi
Developing a cognitive behavioral intervention program to reduce bully tendencies in primary school children and the program effectiveness
- Tez No: 384129
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. GÜNAY SERAP TEKİNSAV SÜTCÜ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 157
Özet
Bu çalışmanın amacı, ilköğretim öğrencilerinde zorbalık eğilimini azaltmaya yönelik bilişsel davranışçı bir müdahale programının geliştirilmesi ve etkililiğinin değerlendirilmesidir. Bu amaçla 4 ortaokuldan 5. ve 6 sınıf öğrencileri arasından Zorba-Kurban Ölçeği Zorbalık Uygulayan Testi puanlarına göre belirlenmiş 54 öğrenci Bilişsel Davranışçı müdahale grubuna (20 öğrenci), plasebo kontrol grubuna (16 öğrenci), hiçbir müdahale almayan kontrol grubuna (18 öğrenci) atanmıştır. Grup çalışmaları 13 hafta yürütülmüştür. Katılımcılara müdahale öncesi, sonrası ve 4 aylık izlemde Zorba-Kurban Belirleme Ölçeği, Coopersmith Öz Saygı Envanteri, Çocuklar ve Ergenler için Empati Ölçeği ve Çocuklar için Zorbalıkla ilgili Bililer Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen veriler tekrarlayıcı ölçümler için varyans analizi ile değerlendirilmiştir. Analiz sonuçlarında grup x zaman etkileşimi açısından ölçek puanlarında anlamlı bir farklılaşma olmadığı görülse de zorbalık puanı üzerinde zamanın ana etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuş ve ortaya çıkan anlamlı farklılaşmanın Bilişsel Davranışçı müdahale grubu ve plasebo kontrol grubu ön test ve son test zorbalık ölçümleri arasında ki farklılaşmadan kaynaklandığı, her iki grupta da son testte zorbalık puanının düştüğü saptanmıştır. Benzer şekilde zorbalıkla ilişkili bilişler puanı üzerinde zamanın ana etkisinin istatistiksel olarak anlamlı olduğu bulunmuştur. Ana etki açısından ortaya çıkan anlamlı farklılaşmanın Bilişsel Davranışçı müdahale grubunun ön test ve son test zorbalık ölçümleri arasında ki farklılaşmadan kaynaklandığı, son testte zorbalıkla ilgili bilişler puanının düştüğü bulunmuştur.
Özet (Çeviri)
The goal of this study was to develop a cognitive-behavioural programme aiming to reduce the bullying among elementary school children and evaluate its efficacy. Fiftyfour students from the 5th and 6th grades were assigned to cognitive-behavioural intervention group (20 students), placebo control group (16 students) and no intervention control group (18 students) according to their scores based on Child Form of Bully-Victim Determination Scale“bully”subscale. The group intervention was runned for 13 weeks. The students filled at the Child Form of Bully-Victim Determination Scale, Coopersmith Self Esteem Inventory, Empathy Scale for Children, and Adolescents and Inventory of Cognitions Related to Bullying for Children, and before and after the intervention and during 4 months follow up. All the scores were analyzed using repeated measures Anova. Results showed that, although there were no significant difference between group x time interaction, the scores related to bullying had a significant relation with time. This significance was related to the difference between Cognitive Behavioral intervention group's and placebo group's scores in before and after tests. In both groups the bullying scores decreased significantly. One other finding suggested that the cognitions related to bullying had a significant relation with time. This significance was thought to be related with the difference between before and after tests in the Cognitive Behavioral intervention group. The decrease in the bullying scores was significant after the group intervention.
Benzer Tezler
- The effect of bullying management training on bullying behaviours of elementary school students
Zorbalık deavranışlarıyla başa çıkma eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin zorba davranışları üzerindeki etkisi
FUNDA KUTLU
Doktora
İngilizce
2005
Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜL AYDIN
- İlkokul öğrencilerinde algılanan öğretmen yakınlık davranışları ile okul doyumu ve akran zorbalığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of the relationships among perceived teacher closeness, school satisfaction and peer bullying
HANDE ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖNÜL SAKIZ
- The relationship between bullying tendency, parental acceptance-rejection, and self-concept among seventh grade students
İlköğretim 7. sınıf seviyesinde zorbalık eğilimi, ebeveyn kabul-reddi ve benlik kavramı arasındaki ilişkiler
AYÇA TURGUT
Yüksek Lisans
İngilizce
2005
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. ZEYNEP KIZILTEPE
- İlköğretim öğrencilerinin zorba davranış eğilimlerine yönelik bir inceleme
A research on bullying behavior tendencies of primary school students
MEHMET EMİN OĞUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Eğitim ve ÖğretimYeditepe ÜniversitesiEğitim Yönetimi ve Denetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. LEVENT DENİZ
- İlköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin okul kültürünü algılayışları ile zorbalık eğilimi ve zorbalıkla başetme düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
A study on 7th and 8th grade students? perception of school culture and the relationship between bullying tendencies and level of copying with bullying
NUR ÇAYIRDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
İşletmeİstanbul ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İRFAN ERDOĞAN