Ruh sağlığı ve hastalıklarına ilişkin hasta ve uzman hekim perspektiflerinin karşılaştırılması: Nitel (kalitatif) bir çalışma
Patient and psychiatrist perspectives on psychi̇atry: A qualitative comparison
- Tez No: 384208
- Danışmanlar: PROF. DR. EŞREF CEM ATBAŞOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2014
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Giriş: Ruh sağlığı ve hastalıkları alanında çalışmanın zorluklarından biri, bu dalın tanımının başka dallara göre daha müphem olması ve bu konudaki bilgi ve tutumların daha fazla çeşitlilik göstermesidir. Bu müphemlik ve çeşitlilik, psikiyatri tanımının yıllar içinde uğradığı değişiklikler ile karşılıklı bir etkileşim içindedir. Odağında öznel yaşantıların bulunmasından ötürü, gerek psikiyatride gerekse psikiyatriyle ilgili bilgiler ve tutumlar üzerinde kültürel özelliklerin etkisi büyüktür. Bunun yanı sıra, duygu düşünce ve davranış için hastalık belirtisi olan olmayanın ayrımında evrensel olarak sıradan hasta, sağlıklı, normal, anormal, tedavi, sağlam ayrımının yapılmasının zorluğunun da, psikiyatrinin yıllar içinde geçirdiği birçok değişimde de payı vardır. Psikiyatride anormal olduğu ya da ıstırap verdiği aşikâr olan, iyi tanımlanmış belirtiler mevcut olsa da, çoğu belirtinin tanınması hekimin öznel yaşantıları ve iradi davranışı anlamlandırmasına dayalıdır. En kısa bir psikiyatrik muayene de büyük ölçüde öznel yaşantıların yorumlanmasına dayalı olduğundan, hastayla olumlu bir ilişki kurmayı hedefleyen hekimin, psikiyatriye ve ilişkili kavramlara atfedilen anlamın gerek taraflar arasında gerekse tarafların kendi içlerinde çeşitlilik gösterme olasılığından haberdar olması ve bunu dikkate alması elzemdir. Ancak, bu konuda yapılmış çalışmalar az sayıda olduğu gibi, verilerin kültürden kültüre değişiklik göstermesi de beklenir. Yeni çalışmaların yöntemlerini belirlemede, konu hakkında ön bilgi sağlayacak nitel çalışmalar yapılması kabul gören bir yaklaşımdır ve bu konuda uzun süredir kapsamlı ve güncel sayılabilecek bir araştırma yapılmamıştır. Amaç: Bu araştırmada, psikiyatri hastalarının ve uzmanlarının psikiyatride olma yaşantısına, psikiyatrik hastalığa, psikiyatrik tedavilere, psikiyatriste, ruh kavramına bakış açılarının derinlemesine görüşme ve içerik analizi yapılarak incelenmesi ve karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: Çalışmaya Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı'nda takip ve tedavi edilmekte olan ve derinlemesine görüşmeye engel oluşturabilecek belirtileri bulunmayan 16 hasta ve Ankara ili içindeki kurumlarda çalışmakta olan 16 psikiyatri uzmanı katıldı. Araştırma konusu psikiyatrideki deneyimin süresiyle ilişkili olabileceğinden, çalışmaya katılan hekimler uzmanlıktaki süresi 10 yıldan kısa olanlarla sınırlı tutuldu. Derinlemesine görüşmelerin ses kayıtları alındı ve kayıtlar kelimesi kelimesine yazıya geçirildi. Katılımcılar, Uzman 1, Hasta 2 gibi adlar ve numaralarla kaydedildi. Nitel yönteme uygun olarak, sırasıyla, yazılı verilerin okunup kodlanması, temaların bulunup çıkarılması, kodların ve temaların düzenlenmesi, bulguların tanımlanması ve yorumlanması işlemleri yapıldı. Bulgular: Psikiyatrik rahatsızlıklara ilişkin kanılar ve tutumlarda, hastalarda özgür irade, psikiyatri uzmanlarında ise hastalık tanımına uygunluk bağlamları öne çıkıyordu. Ruhsal tedavilere ilişkin görüşler arasında, hastalarda hasta hekim ilişkisi, uzmanlarda sağlık sisteminden kaynaklanan eksiklerin önemli bulunduğu görüldü. Psikiyatrist tanımında, hekimin tutumunun bilgisinden daha öncelikli olduğu görüldü. Psikiyatristler arasında ruh-beden ayrımının reddi ve ruh ile kastedilenin beden işlevinden ibaret olduğu düşüncesi yaygındı. Hastalar ise, tıp dışında ve metafizik çağrışımları olan bir ruh tanımını benimsiyorlar, ancak psikiyatri bağlamında ve psikiyatristle kurdukları ilişkide, hekimlerin çoğunluğuna benzer biçimde, ruhu bir beyin işlevi, ruhsal rahatsızlığı da beyin hastalığı olarak kavramsallaştırıyorlardı. Tartışma: Psikiyatrideki beyin hastalığı modelinin ve ruh-beyin ikiliğinden kaçınma eğiliminin hastalarca benimsenmiş olması, hastaların hekimle ilişkilerine ve rahatsızlıklarını anlama çabasına özgü ikinci bir ruh kavramıyla düşünebilmeleri, dikkate değer bir bulgudur. Bunun tanı ve tedavi süreciyle ve hasta-hekim ilişkisiyle ilgili olumlu ve olumsuz yanlarının başka yöntemlerle ve daha heterojen örneklemlerde çalışılması, ayrıca psikiyatri uygulamasında dikkate alınması yararlı olabilir. Hekimin tutumu, hastalarca ayrımı yapılan ve önemsenen bir özelliktir; klinik uygulamada bilginin tek başına yeterli bir donanım olmadığı akılda tutulmalıdır. Dikkate değer bulunan ve yorumu mümkün görünen bulguların daha heterojen örneklemlerde tekrar araştırılması önerilir.
Özet (Çeviri)
Introduction: As a mental health worker, it is hard to describe the interest of psychiatry. Other difficulties are to compare with the other branches of medicine and to describe the work done in psychiatry as expected. Because of these difficulties, psychiatry has changed many times in process. Subjective experience is at the hearth of psychiatry of which is the major dilemma of psychiatry. The attitudes and the knowledges of mental patients and psychiatrist about psychiatry has a wide range. But also conceptions and misconceptions about health, illness, normal, abnormal entange it more. So, if a psychiatrist is willing to establish good relationship with his patients, he should be aware of the attitutes about the topics mentioned above. But there is no many studies about these topics. Moreover, culturel differences complicates the problem. We can not find absolute answers easily to these questions. But for future studies, we need qualitative studies to light the forthcoming way. Unfortunately there is no comprehensive and up-to-date studies about the topic with qualitative nature. Aim: The aim of the study was to search the differences and similarities about the attitudes on concepts of psychiatry such as; mental disorder, psychiatric treatment, psychiatrist, and psyche. Material-Method: The methodology chosen for this study was qualitative. The research was conducted at out-patient service in Ankara Unıversity Faculty of Medicine Department of Psychiatry for patient group. Totaly 16 patient was conducted of who fullfill the inclusion criterias. 16 psychiatrist working in different services in Ankara were conducted. Those psychiatrist were no more than 10 years in their profession. After signing informed consent form the sociodemografic data form has been applied. After then Interviews were carried out. For patients ınterviews was done in Ankara Unıversity Faculty of Medicine Department of Psychiatry. Interviews were carried out with the psychiatrist at locations that had been previously decided upon. Interviews were recorded with the permission of participants and subsequently transcribed by the researcher The recording has been transcripted to carry out coding and analysıs. encoding processes was coding, thematising, editing the codes and themes, identification of the findings and interpretation of result, respectively. Results: An analysis of the findings of this study indicates that patient pay attention about free will about the concept of mental disorders. Psychiatrist pay attention to describe the problem if the problem is whether an illness or not. Patient and doctor relationship and health system problems was important for concept of psychiatric treatments; relationship problems for patients and system for psychiatrist. Attitude about qualitatives of being a good listener had more respect rather than therotical knowledge In the definition of psychiatrists. Psychiatrist group had more eliminative attitudes in the definion of psyche. İn constrast, the patient group had more dualistic attitudes. But patients were also aware about psychiatrists eliminative attitudes about the psyche. Discussion: İnternalization of brain disorder model about psychiatric disorders, but also having resistance about defining the subjective states of pscyhe with eliminative theories were remarkable findings. İt is going to be useful to work the topic with different methods in different groups.
Benzer Tezler
- Bipolar bozukluk hastalarında serum nöroserpin, tPA, IL-6 ve BDNF düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of serum neuroserpin, tPA, IL-6 and bdnf levels in patients with bipolar disorder
HASAN ÜNVER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN KARADAĞ
UZMAN GAMZE ERZİN
- Türkiye kırsalında yaşayan telemental tıp yöntemi ile takip edilen psikiyatri hastalarının bir yıllık takip sonuçlarının değerlendirilmesi
Evaluation of one-year folow-up of chronic psyhiatric patiens living in rural Turkey by telemental medicine method
EMRE YALÇİNTAŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN DEMİRCİ
- Çok düşük doğum ağırlıklı prematüre bebeklerin iki-üç yaş döneminde gelişimsel durumlarının ve gelişimlerini etkileyen etmenlerin araştırılması
A research on the developmental outcomes of and the factors that affect the development of very low birth weight preterm infants at 2-3 years of age
BEDRİYE TUĞBA KARAASLAN
Doktora
Türkçe
2008
Ev EkonomisiHacettepe ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NECATE BAYKOÇ DÖNMEZ
- Kalp krizi geçiren hastalarda ve kanser hastalarında ölüm anksiyetesi
Death anxiety in patients with acute myocardial infarction or cancer
EBRU ŞAHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
PsikiyatriSağlık BakanlığıRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN MELİHA ZENGİN EROĞLU
- Elektrokonvulsif tedavi uygulanan hastalar ve yakınlarının elektrokonvulsif tedaviye ilişkin tutumları
Patients' and their relatives' knowledge of, experience with, attitude towards and satisfaction with electroconvulsive therapy
ÖZLEM SARAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
PsikiyatriSağlık BakanlığıRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN SELİME ÇELİK