Geri Dön

Necati Bey Divanı'nda arkaik unsurlar

Archaic elements in Necati Bey Divan

  1. Tez No: 384765
  2. Yazar: YELİZ MERT
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKAN ÖZDEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Necati Bey Divanı, arkaik unsurlar, Eski Anadolu Türkçesi, söz varlığı, ekler, Necati Bey Divanı, archaic elements, Old Anatolian Turkish, vocabulary, suffix
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Giresun Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 114

Özet

Bu tezin konusu Necati Bey Divanı'nda yer alan arkaik unsurların ek ve söz varlığı bağlamında incelenmesidir. Çalışma; Giriş, Eklerde Görülen Arkaik Örnekler, Söz Varlığındaki Arkaik Örnekler ve Sonuç bölümü olarak dört ana bölüme ayrılmıştır. Giriş bölümünde arkaizmle ilgili bilgi verildikten sonra, çalışmanın incelenmesinde izlenen yol açıklanmaya çalışılmıştır. Sonrasında ise Necati Bey'in hayatı ve edebȋ şahsiyetine değinilmiştir. Eklerde Görülen Arkaik Örnekler bölümünde Divan'dan kayda geçirilmiş arkaik ek ya da yapılar Türk dilinin tarihî alanlarındaki kullanımlarıyla karşılaştırılarak sunulmaya çalışılmıştır. Söz Varlığındaki Arkaik Örnekler kısmında ise Güncel Türkçe Sözlük'e girmemiş arkaik olduğu düşünülen örnekler, Tarama Sözlüğü'ndeki açıklama ve örneklerle çalışmaya dâhil edilmiştir. Bu örnekler sonraki aşamada Derleme Sözlüğü'ndeki kullanımlarına bakılarak bir değerlendirmeye tabi tutulmuştur. Türkçe Sözlük'te bulunamayan kayıtlar arkaik olarak nitelendirilmiştir. Sözcüğün varsa ağızlardaki kullanım yerleri sıralanmıştır. Sonuç kısmında ise çalışmadan ulaşılan değerlendirmeler sıralanmıştır. Divan'da bugünün kullanımından farklılık gösteren deyim ve atasözleri de günümüz Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü'ndeki benzerleriyle karşılaştırılarak verilmeye çalışılmıştır. XV. yüzyıl sonuna ait bir eser olan Necati Bey Divanı, Türk dilinin o dönemde içinde bulundurduğu dil özelliklerine ve söz varlığı örneklerine ulaşılması bakımından önemli bir kaynaktır. Divan, Necati Bey'in dilinin sade ve anlaşılır olması, günümüze göre yerel sayılabilecek malzemeye, deyim ve atasözlerine eserde sıklıkla yer verilmesi sebebiyle incelenmeye değerdir.

Özet (Çeviri)

The topic of this thesis is the analysis of archaicel elements according to existence of suffix and vocabulary in the Necati Bey Divan.The study is divided into 4 main parts as Introduction, Archaic Examples seen in the prefixes and suffixes, Archaic examples in vocabulary and Result. In the introduction, part after some information was given about archaism, the way followed while analysing the study was tried to explain. Then, it was discussed about Necati Bey's life and his literarypersonality. In the part of Archaic Examples seen in the prefixes and suffixes, the archaic prefixes, suffixes and structures taken from the Divan were tried to present by comparing the usage of Turkish language in the historical fields. In the part of the Archaic examples in vocabulary, the examples which are not in the Güncel Türkçe Sözlük and thought to be archaic were included in the study together with the explanations and examples in the Tarama Sözlüğü. In the next step, these examples were evaluated by looking the usage of them in the Derleme Sözlüğü. There cords not found in the Türkçe Sözlük were called as archaic. Place of use of the word were listed if it exists. In the result part, the evaluations obtained from the study were listed. We tried to give the idiom and proverbs in the Divan showing differences from to day's usage by comparing them the similar ones in the contemporary Atasözleri ve Deyimler Sözlüğü. The Necati Bey Divan, which is a work of the late part of 16th century is an important source because it enables us to reach the language characteristics and vocabulary examples of the period. The Divan worths studying because of the fact that the language is simple and understandable and the material of the workmay be accepted as local and the idioms and proverbs are frequently used.

Benzer Tezler

  1. Necati Bey divanı'nda sosyal hayat

    Social life at Necati Bey divan

    SERKAN BİLGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Türk Dili ve EdebiyatıKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. AHMET YENİKALE

  2. Necâtî Bey Divanı'nda İrsâl-i mesel ve Temsîlî teşbîh

    Irsâl-i mesel and representative thousand in the Divan of Necâti Bey

    ORHAN AY

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Türk Dili ve Edebiyatıİnönü Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. CAFER MUM

  3. Necati Bey Divanı'nda dini motifler

    Religious motifs in Necati Bey?s Divan

    TUNCAY SANDIKÇI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Türk Dili ve EdebiyatıSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. RAİDE SAİD

  4. Necati Bey Divanı'ndan seçme gazellerin dilinin incelenmesi

    Başlık çevirisi yok

    SİBEL TURGA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1996

    Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    Y.DOÇ.DR. SABİHA GEMİCİ

  5. Necâti Bey Dîvânı'ndaki soyut kavramlar

    The abstract concepts of the Diwan of Necati

    SEMRA BOZKURT

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ABDULLAH AZMİ BİLGİN