Geri Dön

Şanlıurfa merkez ve bağlı köylerde etnobotanik bir araştırma

An ethnobotanical research in Şanlıurfa central district and attached villages

  1. Tez No: 387556
  2. Yazar: MEHMET DAĞLI
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖMER FARUK KAYA
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Biyoloji, Botanik, Biology, Botany
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Harran Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 90

Özet

Bu çalışmanın amacı; Şanlıurfa'nın merkeze bağlı köylerinde yaşayan yöre halkının geleneksel olarak faydalanmakta olduğu doğal ve kültüre alınmış bitkileri belirlemek ve bu bitkilerin kullanım çeşitliliğini saptayarak etnobotanik açıdan önemini ortaya koymaktır. Yapılan arazi çalışması sonucu toplanan bitki örneklerinin teşhis edilmesiyle 39 familyadan 87 cinse ait 111 takson (67 tür, 27 alttür, 17 varyete) tespit edilmiş olup, bunun 9 tanesi kültür bitkisidir. Ayrıca taksonlardan 2 tanesi endemiktir. Bu 111 taksonun 1 tanesi Fungi aleminden Ascomycota divizyosuna, diğerleri ise Plantae aleminden Spermatophyta divizyosunun Gymnospermae ve Angiospermae alt divizyosuna aittir. İçerdikleri takson sayısına göre alandaki en büyük beş familya sırasıyla; Asteraceae (24), Fabaceae (23), Lamiaceae (19), Apiaceae (12) ve Poaceae (10)'dir. Bu taksonların korolojilerine baktığımızda 30 takson İran-Turan, 6 takson Akdeniz, 4 takson Doğu Akdeniz, 1 takson Batı Akdeniz ve 3 takson ise Avrupa-Sibirya elementidir. 67 taksonun korolojisi ise bilinmemektedir. Hayat formu bakımından değerlendirdiğimizde; 5 takson fanerofit, 5 takson kamefit, 43 takson hemikriptofit, 50 takson terofit ve 7 takson ise geofit'dir. Araştırma alanında tespit edilen bu taksonlardan genel olarak 27 tanesi gıda, 6 tanesi içecek, 3 tanesi baharat/tatlandırıcı, 39 tanesi insanlar için ilaç, 6 tanesi hayvanlar için ilaç, 2 tanesi yakacak, 25 tanesi hayvan yemi, 9 tanesi el sanatları (doğal boyama, süpürge, ağaç işleri), 1 tanesi çatı örgüsü, 4 tanesi muska/tütsü, 7 tanesi zararlı, 1 tanesi sosyal kullanımlar (süsleme) ve 2 tanesi de güzel kokusu ile sevilen bitkiler olarak kullanılmaktadır. Ayrıca 8 taksonun herhangi bir kullanımı olmayıp, yerel isimleri tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

The purpose of this study is to determine the natural and cultivated plants used for traditional benefits by the local people who live in Şanlıurfa central district and attached villages and demonstrate the importance of these plants for the ethnobotanical aspects. By the identification of collected plant specimens within the field research 87 genera and 111 taxa belonging to 39 families (67 species, 27 subspecies, 17 varietes) were identified and 9 of these plants are cultivated plants. In addition, 2 of the identified taxa are endemic. 1 of these 111 taxa belongs to Fungi kingdom, Ascomycota divisio; the other taxa belong to Plantae kingdom, Spermatophyta divisio, Gymnospermae and Angiospermae subdivisio. By the number of taxa they contain, the top five families in the area; Asteraceae (24), Fabaceae (23), Lamiaceae (19), Apiaceae (12) and Poaceae (10). According to the chrology of these taxa, 30 taxa belong to Irano-Turanian, 6 taxa belong to Mediterranean, 4 taxa belong to East Mediterranean, 1 taxon belongs to West Mediterranean and 3 taxa belong to European-Siberian elements. Chrology of 67 taxa are not known. When the life forms of taxa are evaluated; 5 taxa are phanerophytes, 5 taxa are chamaephyte, 43 taxa are hemicryptophytes, 50 taxa are therophytes and 7 taxa are geophytes. The taxa determined from the research field are used for different purposes, for examplpe; 27 of them are used for food, 6 of them are used for beverage, 3 of them are used for spice/flavoring, 39 of them are used for medicine for people, 6 of them are used for medicine for animals, 2 of them are used for fuel, 25 of them are used for fodder, 9 of them are used for handicraft (natural painting, broom, woodwork), 1 of them is used for roofage, 4 of them are used for amulet / incense, 7 of them are harmful, 1 of them is used for social usage (ornament) and 2 of them are loved for their fragrance. In addition, 8 of these taxa are not used for any purpose, but their local names are determined.

Benzer Tezler

  1. Şanlıurfa ili merkez ilçe tarım işletmelerinde koyunculuğun ekonomik analizi üzerine bir araştırma

    The economical analysis of sheep - breeding in agricultural administrations in the central district of Şanlıurfa province

    BEKİR KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. BAHRİ KARLI

  2. Şanlıurfa ili pamuk alanlarında bulunan akar türleri ve yayılışları

    The distribution of mites species in cotton growing areas in Sanliurfa province

    SUAT AYATA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Bitki Koruma Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EMİNE ÇIKMAN

  3. Şanlıurfa ilinde çizgili sırtlan (Hyaenidae: Hyaena hyaena) ekolojisi ve filogenetik analizi

    The ecology of striped hyaena (Hyaenidae: Hyaena hyaena) in Şanliurfa province

    İSMAİL TURAN ÇETİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    BiyolojiHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. EROL ATAY

  4. Tarımsal yayımı geliştirme projesinin kırsal ve tarımsal kalkınmadaki rolü ve uygulama etkinliği: Şanlıurfa ili örneği

    The role of agricultural extension project in agricultural and rural devolopment and it?s effectiveness: Example of Şanliurfa province

    MEHMET SALİH DÜNDAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    ZiraatÇukurova Üniversitesi

    Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. NECAT ÖREN

  5. Kız çocuklarının zorunlu eğitim sonrası ortaöğretime devam etmeme nedenleri

    Girls ceasing reasons of secondary education after the compulsory one

    VEYSEL BORA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Eğitim ve ÖğretimMehmet Akif Ersoy Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ALİ TAŞ