Kangal köpeği yavrularının nörofizyolojik ve davranış gelişimlerinin açık alan testi kullanılarak incelenmesi
Investigation of neurophysiological and behavioral developments of Kangal puppies using an open field test
- Tez No: 390049
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET BAHRİ EMRE
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Veteriner Hekimliği, Veterinary Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Fizyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Bu çalışmada, Kangal yavrularının doğumdan sonraki 8 haftalık dönemdeki fizyolojik ve davranışsal gelişimlerinin incelenmesi,“Utangaçlık-cesaret”eksenine göre karakter tahlillerinin yapılması ve problem çözme yetilerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırmada 40 adet Kangal köpeği yavrusu kullanılmıştır. İlk 3 haftalık zaman diliminde yavruların gözlerinin açılma ve dört ayak üzerinde sabit durma zamanları kayıt altına alınmıştır. Yavrular 3. haftadan 8. haftaya kadar 6 haftalık süreçte her hafta aynı gün ve saatte olacak şekilde açık alan testine alınmışlardır. Açık alan testlerinde, belirli davranışların sergilenme süre ve frekansları video kamera ile kayıt altına alınarak değerlendirilmiştir. Yavrulara açık alan testlerinden ayrı olarak 3 haftalıktan itibaren bariyet testleri uygulanmıştır. Kangal yavrularında gözlerin açılma zamanı doğumdan sonraki 12-16. günler, ayağa kalkma zamanı isedoğumdan sonraki 16-21. günler olarak belirlenmiştir. Kangal yavrularının tam olarak termoregülasyon sağlama yeteneklerinin gelişmesinin doğumdan sonraki 6.-7. haftayı bulabildiği; otonom sinir sistemlerinin ise 5 haftalıktan itibaren stres ve aktiviteye uyum sağlayabildiği gözlemlenmiştir. Mevcut araştırmada, teste alınan yavruların kaçmaya yönelik davranışları sergileme sürelerinin haftalara bağlı önemli artış gösterdiği tespit edilmiştir. Ayrıca testin 4. haftasından itibaren aktivite süresinin tüm süreye oranının %50'nin üzerinde olduğu belirlenmiştir. Bu çalışmada teste alınan köpek yavrularının vücut dilleri değerlendirildiğinde, testin genelinde kendine güvenli ve uyarana ilgili vücut pozisyonları sergiledikleri tespit edilmiştir. Bu bilgilerin ışığında, Kangal yavruları,“utangaçlık-cesaret”eksenine göre cesur karakter özelliğine sahip aktif yavrular olarak sınıflandırılabilmektedir. Araştırmada, Kangal yavruları testin sadece 1. haftasında sallantılı yürüme davranışı sergilemişlerdir. Sallantılı yürüme süreleri açısından, dişi ve erkek yavruların yürüme süreleri arasında önemli farklılık belirlenmiş ve dişi yavruların sallantılı yürüme süresi ortalamalarının erkeklerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Testin 2. haftasında köpek yavrularının yürüme sürelerinde gözle görülür bir artış şekillenmiş ve yavrular tarafından koşma davranışı sergilenmeye başlanmıştır. Ayrıca 2. test haftasında yavruların yatma sürelerinde istatistiksel açıdan önemli bir azalma; ayakta durma sürelerinde ise istatistiksel açıdan önemli bir artma tespit edilmiştir. Testin 3. haftasında yavru köpeklerin pasif davranışları sergileme sürelerinde önemli bir artışın olduğu gözlemlenmiştir. Açık alan testinin ilk bölümünde genel aktivite artışına karşın çizgi geçme sayılarında haftalara bağlı önemli düşüş olduğu gözlemlenmiş ve bu sonucun kaçma davranışındaki artışla bağlantılı olduğu ortaya konulmuştur. Araştırmada, yavruların test alanı çevresinde dönme frekansları karşılaştırıldığında 2. haftada 1. haftaya kıyasla önemli bir düşüş olduğu belirlenmiştir. Yavruların kendi etrafında dönme davranışları incelendiğinde ise toplam dönme sayıları açısından zamana bağlı olarak ve cinsiyetler arasında önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Dişi yavruların testin genelinde bu davranışı sergileme sayılarının daha fazla olduğu ve testin 5. haftasında kendi etrafında dönme davranışını sergileme sayılarında önemli bir artış olduğu görülmektedir. Kangal yavrularının ilk haftadan itibaren keşfe ilişkin davranışları sergilemeye başladıkları görülmüştür. Testin 3. haftasından itibaren ilk test bölümünde keşfe ilişkin davranışların sergilenme sürelerinde önemli bir düşüşün olduğu gözlemlenmiştir. Testin ikinci bölümünde ise keşif davranışının sergilenme süreleri açısından 4. haftada önemli bir düşüş göze çarpmaktadır. Bu çalışmanın genelinde, dişi yavruların erkeklere oranla daha fazla ses çıkarma davranışları sergiledikleri gözlemlenmiştir. Açık alan testinin ilk bölümünde 2. ve 4. test haftalarında, ikinci bölümünde ise testin 4. haftasında yavruların genelinde ses çıkarma davranışlarını sergileme sürelerinde önemli artışlar tespit edilmiştir. Köpeklerin test haftaları boyunca sergiledikleri ses çıkarma davranışları incelendiğinde testin ilk 5 haftasında ağırlıklı olarak ağlama reaksiyonu göze çarpmaktadır. Havlama ve kesik havlama reaksiyonları testin 2. haftasında başlamakta, testin son haftasında ise kesik havlamanın ağırlıklı sergilenen ses çıkarma davranışı olduğu görülmektedir. Kangal yavrularında, baş titremesi ilk defa 3. haftada tespit edilmiş, ilk haftadan itibaren görülen vücut titremesi ise 3. haftada pik yapmıştır. Esneme davranışının da en fazla 3. haftada sergilendiği belirlenmiştir. Frekanslar göz önünde bulundurulduğunda, ağız çevresini yalama, polipne ve ön patiyi kaldırma davranışlarının en fazla 5. haftada sergilendiği tespit edilmiştir. Oyun çömelmesi ilk defa 2. test haftasında, sergilenmiştir. Eliminasyon davranışları, çalışmanın tamamında sadece testin ilk bölümünde sergilenmiştir. Açık alan testinin 2. haftasında yavru köpeklerde eliminasyon davranışlarını sergileme süreleri açısından önemli bir artış olduğu gözlemlenmiştir. Araştırmanın 2. haftasında yatık kulak, düşük baş ile alçak ve bacak arasında kuyruk pozisyonlarının sergilenme sürelerinin diğer haftalara oranla daha fazla olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, testin 2. haftasında baş ve kuyruk düşürme sayılarında da önemli bir artış görülmüştür. Bariyer testinde, kangal yavrularının %25'lik bölümü testin 3. haftasında problem çözme başarısı göstermiştir. Yavruların en başarılı olduğu hafta, testin 5. haftası olarak tespit edilmiştir. Araştırma bulguları göz önünde bulundurulduğunda, Kangal yavrularında doğumdan sonraki 3. haftada talamokortikal yol miyelinizasyonunun önemli ölçüde tamamlanmış olduğunu söylemek mümkündür. Sallantılı yürüme davranışını sergileme sürelerinin dişi yavrularda daha uzun olması, erkek yavrularda kortikospinal yol gelişiminin daha hızlı olduğunu düşündürmektedir. Kangal yavrularında 4. haftanın kortikospinal yol, somatosensorik korteks miyelinizasyonu ile limbik sistemin gelişimi açısından önemli bir dönem olduğu dikkati çekmektedir. Kangal yavrularının yaşamlarının 5. Haftasının, beyinin duygusal hafıza (amygdala), alışma (hipokampüs), öğrenme ve problem çözmeye ilgili bölümlerinin (amygdala, medial lob ve prefrontal korteks) gelişimi açısından önemli bir dönem olduğu görülmektedir. Kangal yavrularında korkuya ilişkin vücut dilinin 4. haftadan itibaren sergilenmeye başladığı ve bu haftadan itibaren vücut dili gözlemi ile duygusal durum değerlendirmesi yapılabildiği belirlenmiştir. Çalışmanın genelinde dişi Kangal yavrularının erkeklere oranla daha fazla ses çıkarma ve displasman davranışları sergiledikleri ve her iki cinsiyetin stresle baş etme şekillerinin farklı olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, Kangal köpeği yavrularının gelişimlerinin ilk 3 haftalık dönemde ağır seyretmesine karşın beyin gelişimlerinin ilerleyen dönemlerde oldukça hızlı ilerlediği söylenebilmektedir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to determine (1) neurological and behavioral developments of Kangal puppies during the first 8 weeks after the birth; (2) their temperament considering“Shyness-Boldness”axis; and (3) development of problem solving ability in those dogs. 40 Kangal puppies were used for his study. Mean age of eyes opening and first balanced standing position were detected during the first 3 weeks. Puppies were taken to the open field test (OFT) every week on the same day between 3 to 8 weeks. Durations and frequencies of certain behaviors were recorded for later evaluation by using a video camera. Furthermore, barier tests were applied from 3 weeks of age to each puppy. Mean age of eyes opening was detected as 12-16 days and mean age of standing was determined as 16-21 days in Kangal puppies. Kangal puppies developed thermoregulatory ability at 6-7 weeks of age. Autonomous nervous system of Kangal puppies was functional in response to stress and activity at 5 weeks of age. In the present study, escape attempts of the puppies significantly increased along test weeks. Moreover, percentage of activity time over the first period of OFT was above 50%. Body postures of the puppies were detected as self-confident and attendant, in general. Considering above mentioned results, Kangal puppies might be classified as bold and active puppies according to“Shyness-Boldness”axis.“Shaky walking”(walking unsteadily) was only detected at the 1st test week. Significant sex differences were detected considering“shaky walking”. Mean time of“shaky walking”was significantly higher in females than those in males. At the 2nd test week, time spent for walking significantly increased and running first appeared in Kangal puppies. Moreover, during the 2nd test week, time spent for lying significantly decreased whereas time spent for standing significantly increased. At the 3rd week, time spent for passive behaviors significantly increased. Despite the elevated activity level in the 1st period of OFT, number of line crossing signifantly decreased in accordance with increased escape intends. Circling around the test area significantly decreased at the 2nd test week. Frequency of circling behavior showed significant differences between males and females. Female puppies showed this behavior more often and further frequency of circling behavior significantly increased at the 5th test week. Kangal puppies started to show explorative behavior at the 1st test week. Explorative behaviors significantly decreased at the 3rd test week in the 1st period of OFT and at the 4th test week in the 2nd period of OFT. In general, female puppies vocalize more often than male puppies. Vocalization pics were detected at the 2nd and 4th test weeks in the 1st period of OFT and at the 4the test week in the 2n period of OFT. Crying was the predominant vocalization along the first 5 test weeks. Barking and yelping were first detected at the 2nd test week. Yelping was the predominant vocalistion at the last test week. Head trembling was first detected at the 3rd test week. Although body trembling was first detected at the 1st weeks, body trembling pic was observed at the 3rd test week. Yawning behavior was also displayed in highest frequency at the 3rd test week. Mouth licking, polipne and paw lifting reached highest frequency at the 5th test week. Play bow was first observed at the 2nd test week. Eliminative behaviors were only detected in the first period of the OFT along test weeks. Time spent for elimination significantly increased at the 2nd test week. Time spent for lower ear position, lower head position, lower tail position and tail in between legs signifcantly increased at the 2nd test week. Moreover, number of lowering head and tail significantly increased at the 2nd test week. Twenty-five percentage of Kangal puppies were able to solve the problem in Barier test at the 3rd test week. The most succcesful week for the puppies subjected to Barier test was 5th test week. Considering the findings of the study, thalamocortical tract myelinisation completed almost fully at the 3rd weeks of age in Kangal puppies. Since time spent for“shaky walking”longer in female puppies than in male puppies, it could be suggested that corticospinal tract myelinisation was faster in male puppies. Four weeks of age seems to be important for development of corticospinal way, somatosensory cortex myelinisation and limbic system in Kangal puppies. Five weeks of age, on the other hand, was determined as significant period for development of emotional memory (amygdala), habituation (hypocampus), learning and problem solving (amygdala, medial lob and prefrontal cortex). Kangal puppies started to display fear related body posture at the 4th weeks of age. Thus, from the 4th week of age it is possible to evaluate emotional body expression in Kangal puppies. In general, female puppies vocalize and display displacement behavior more often than male puppies. Accordingly, it might be suggested that female and male puppies have different startegies to cope with stress. As a result, although Kangal puppies develop motor and phsiological abilities more slowly during the first 3 weeks after birth. However, brain development is considerably faster in the following weeks.
Benzer Tezler
- Kangal ırkı köpek yavrularında Antebrachism'a ait büyüme plaklarının kapanma sürelerinin radiolojik olarak belirlenmesi
Radiological determination of closure times of growth plates belonging to the Antebrachism in puppies
RAMAZAN GÖNENCİ
Doktora
Türkçe
1999
Veteriner HekimliğiYüzüncü Yıl ÜniversitesiCerrahi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF.DR. RAUF YÜCEL
- Köpek yavrularında kalça displazisinde tanı yöntemlerinin karşılaştırılması
Comparison of diagnose methods in hip dysplasia in puppy
ALPER BAŞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Veteriner HekimliğiSelçuk ÜniversitesiCerrahi (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NURİ YAVRU
- Kangal ırkı köpeklerde döl verimi, yaşama gücü, büyüme ve beden ölçülerine ait özelliklerinin araştırılması
Başlık çevirisi yok
AYFER ALTINER
Doktora
Türkçe
1998
Veteriner HekimliğiAnkara ÜniversitesiZootekni Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAFET ARPACIK
- Sivas yöresindeki kangal köpeği üretim çiftliklerinde bulunan köpeklerde bazı enfeksiyöz ve paraziter hastalıkların (leptospirozis, listeriozis, dirofilariazis, barsak parazitleri) araştırılması ve sağaltımı
Investigations of some infectious and parasitic diseases (leptospirosis, listeriosis, dirofilariasis, intestinal parasites) and therapy in kangal breeding
NURİ MAMAK
Doktora
Türkçe
2002
Veteriner HekimliğiAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜSEYİN YILMAZ İMREN