Çarşamba ovası drenaj sularının sulamada kullanılma olanaklarının araştırılması
Investigation of irrigation use opportunuties of drainage water at Carsamba plain
- Tez No: 390491
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. HAKAN ARSLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Bu çalışma kapsamında, Samsun ili Çarşamba Ovasındaki drenaj kanallarının su kalitesinin mevsimsel olarak değişimi ve sulamaya uygunlukları; matematiksel, grafiksel ve çok değişkenli istatistiksel yöntemler ile değerlendirilmiştir. Bu amaçla; çalışma alanında ki 21 adet drenaj kanal suyundan, Temmuz 2012 – Nisan 2013 tarihleri arasında; Sulama Dönemi (Temmuz), Sulama Sonrası Dönem (Ekim), Kış Dönemi (Ocak) ve Sulama Öncesi Dönem (Nisan) olmak üzere toplamda 4 dönem olarak su örnekleri alınmıştır. Kanal sularından kimyasal analizler sonucu elde edilen su kalite değerlerine göre her bir dönem için çok değişkenli istatistiksel yöntemlerden Hiyerarşik Kümeleme analizi (HKA) ile Faktör analizi (FA) uygulanmıştır. Suların özelliklerini belirlemek amacıyla Piper diyagramı ile Stiff diyagramı çizilmiştir. Suların sulama açısından uygunluğunu incelemek amacıyla USSL diyagramı hazırlanmış ve Sodyum Adsorbsiyon Oranı (SAR), Yüzde Sodyum (% Na), Artık Sodyum Karbonat (RSC), Kelly İndeksi (KI), Magnezyum Oranı (MR) ve Potansiyel Tuzluluk (PS) değerleri hesaplanmıştır. Genel olarak, Ovadaki kanal suları Piper diyagramına göre Mg-HCO3 su tipi, Stiff diyagramına göre Ca-HCO3 su tipi olarak, geçici sertlik özelliği yansıtan sınıfta olduğu belirlenmiştir. Kanal suları, USSL diyagramına göre değerlendirildiğinde; Temmuz döneminde Anbar Köprü ve Araplı kanal sularının C4S4 sınıfta, Ekim döneminde ise Hıdırellez ve Karagöl kanal sularının C4S3 sınıfta, Sel Yeri kanal suyunun ise C4S4 sınıfta yer aldığı belirlenmiştir. Ovadaki diğer kanal suları genel olarak 4 dönemde de C3S1 sınıfta yer almıştır. Ovadaki drenaj kanallarından bazılarında, özellikle sulama döneminde çok yüksek tuzluluk problemi olduğu belirlenmiştir. Bu durumun topraklarda problem yaratacağı düşünülmektedir. Bu nedenle ovanın geleceği için drenaj kanallarının sulamada kullanılmasından vazgeçilmeli ve bir an önce alana sulama suyunun getirilmesi gerekmektedir.
Özet (Çeviri)
In this study the quality of the drainage canals water in Çarşamba Plain, Samsun is evaluated by means of seasonal changes and suitability for irrigation using of mathematical, graphical and multivariate statistical methods. For this purpose, water samples were taken from 21 drainage canals in the study area for 4 times between the dates July, 2012 and April, 2013; irrigation period (July) after irrigation (October), winter period (January), before drainage (April). Hierarchical cluster analysis and factor analysis methods were used as multivariated statistical methods in each period regarding the quality values obtained from the chemical analysis of waters in the canals. Piper diagrammes and stiff diagrammes were drawn in order to determine the properties of the water, USSL diagramme aiming to investigate the suitability for irrigation of the water and sodium absorption ratio (SAR), Kelly index (KI), Percentage of magnesium (MR), and potential salinity (PS) values were estimated. In general canal waters were determined in the category of reflecting temporary stifness according to Piper diagramme as Mg-HCO3 water type and according to Stiff diagramme as Ca-HCO3 water type. When evaluated regarding USSL diagramme; canal waters were classified as C4S4 category in Araplı and Anbar Köprü in july period, Hıdırellez and Karagöl canal waters as C4S3 category in October period and Sel Yeri canal water in C4S4 category. Another canal water is C3S1 4 during period at plain. Very high salinity problems were determined in some of the drainage canals especially during irrigation period.This situation is evaluated as causing problems in soil. Therefore usage of canal waters for the irrigation should be given up and irrigation water should be brought to the area immediately for the future of the plain.
Benzer Tezler
- Yeşilırmak Deltasında (Çarşamba/Samsun) doğal ortam insan ilişkileri ve doğal çevre planlaması
The natural environment planning and natural environment – human relationships on Yeşilırmak Delta Plain (Çarşamba/Samsun)
HARUN REŞİT BAĞCI
Doktora
Türkçe
2017
CoğrafyaOndokuz Mayıs ÜniversitesiCoğrafya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN ŞAHİN
- Çarşamba Ovası sulu koşullarında bazı baklagil yem bitkilerinin yeşil gübre olarak kullanıldıklarında, kendilerini izleyen mısır ve ayçiçeğinin verim ve kalitesine etkileri üzerinde bir araştırma
Başlık çevirisi yok
MEHMET ARİF ÖZYAZICI
Doktora
Türkçe
1997
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM MANGA
- Samsun ili Çarşamba Ovası tarım işletmelerinde maliyetler ve muhasebeleştirilmesi üzerine bir araştırma
A research on costs of farm productions and accounting in Çarşamba Plain, Samsun
BÜLENT ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. OSMAN KILIÇ
- Çarşamba Ovası sol sahilindeki bazı köylerde içme ve kullanma suyu problemleri ve bu problemlerin çözümüne ilişkin öneriler
Some solution proposals were brough relating to domestic water problems in some villages at the left coast region of Çarşamba Plain
GÖKHAN ŞİRİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
ZiraatOndokuz Mayıs ÜniversitesiTarımsal Yapılar ve Sulama Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YUSUF DEMİR
- Çarşamba Ovası'nda (Samsun) yetişen bazı fındık (Corylus avellana L.) çeşit ve genotiplerinin morfolojik, pomolojik özellikleri ile akrabalık ilişkilerinin belirlenmesi
Some morphological and pomological characteristics of some hazelnut (Corylus avellana L.) genotypes in Carsamba Plain (Samsun) and determination of their genetic relationships
MELEK SEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatOrdu ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN KARADENİZ
DOÇ. DR. KADİR UĞURTAN YILMAZ