Osmanlı Devleti'nde fikri mülkiyet: 1850 – 1914
Intelectual property in the Ottoman Empire: 1850 – 1914
- Tez No: 391254
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YAHYA BAĞÇECİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Tarih, İşletme, Law, History, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Fikri Mülkiyet, Telif Hakkı, Patent, Marka, Ottoman Empire, Intellectual Property, Copyright, Patent, Trademark
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yakınçağ Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 362
Özet
Osmanlı Devleti'nde Fikri Mülkiyet (1850 - 1914) başlıklı çalışmamız Osmanlı Devleti'nde fikri mülkiyetin ana unsurları olan telif hakkı ile marka ve patent kavramlarının ortaya çıkışını ve gelişimini ele almaktadır. Dünyada modern anlamda XIX. yüzyıldan itibaren gelişen fikri mülkiyet hakları ile ilgili olarak Osmanlı Devleti bir dizi düzenlemeye gitmiştir. Ülkenin bilimsel, kültürel, teknolojik ve ticari gelişmişlik düzeyini arttırmak isteyen Osmanlı idarecileri, modernleşme süreci olarak adlandırılan dönemde idari, kanunu, mali birçok değişikliklere gitmişler, ülkenin batı tarzda yönetilen bir devlet haline evirilmesinin temellerini atmışlardır. Fikri mülkiyet hakları da bu sürecin bir parçası olarak ortaya çıkmıştır. 1850'lerden itibaren ülkenin bilimsel ve kültürel altyapısının geliştirilmesi için telif haklarına yönelik bir dizi kanun ve nizamnameler çıkarılmış en son 1910 yılında Hakk-ı Telif Kanunu uygulamaya konulmuştur. Osmanlı idarecileri yerel teknolojinin geliştirilmesi ve aynı zamanda teknoloji transferinin sağlanabilmesi için ilk patent kanunumuz olan İhtira Beratı Kanunu'nu 1879 yılında çıkarmışlardır. Ticari hayatı düzenlemeyi amaçlayan ve markalar ile ilgili düzenleme niteliği taşıyan Alamet-i Farika Nizamnamesinin yayın tarihi ise 1871'dir. Bunu daha gelişkin bir arka kanunu olan ve aynı adı taşıyan 1888 tarihli marka nizamnamesi takip etmiştir. Böylelikle Türkiye Cumhuriyeti'ne de aktarılan Osmanlı fikri mülkiyet hukuku ortaya çıkmıştır. Çalışmamızda Osmanlı Devleti'nde fikri mülkiyet haklarının ortaya çıkışını ve aynı zamanda uygulama sahasını incelemeyi; fikri mülkiyet haklarının uluslararası düzeyde geliştiği bir dönemde Osmanlı Devleti'nin hareket tarzının ortaya konulmasına çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Our study entitled“Intellectual Property in the Ottoman Empire (1850 - 1914)”deals with the emergence and development of the concepts of copyright, trademark and patent in the Ottoman Empire. The Ottoman State started a series of arrangements regarding intellectual property rights which, in the modern sense, developed around the world starting from the 19th century. The Ottoman administrators who wanted to increase the scientific, cultural, technological and commercial level of development made many administrative, legal and financial changes in the era called modernization, and laid the foundations for the State's evolution into being governed in a western manner. Intellectual property rights also emerged as a part of this process. Starting from 1850s, a series of laws and regulations on copyrights were enacted for improving the scientific and cultural infrastructure of the empire and finally, in 1910, Hakk-ı Telif Kanunu (the Copyright Law) was promulgated. In 1879, Ottoman administrators made İhtira Beratı Kanunu (the Patent Law), which is our first patent law, for developing local technology and facilitating technology transfer. Alamet-i Farika Nizamnamesi (the Regulation on Trademarks), which aimed to govern commercial life and which was an arrangement for trademarks, was issued in 1871. It was followed by Marka Nizamnamesi (the Regulation on Trademarks) which was an improved version of the previous one in 1888. The study aimed to analyze the emergence of intellectual property rights and their implementation fields in the Ottoman Empire, and reveal how the Ottoman State acted in an era when intellectual property rights developed in an international level.
Benzer Tezler
- Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Mekteb-i Mülkiye (1859-1960)
Mekteb-i Mülkiye from the Ottoman Empire to the Republican Era (1859-1960)
RESUL BABAOĞLU
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TEMUÇİN FAİK ERTAN
- Doğu Roma [Bizans] İmparatorluğu'nda mülkiyet düzeni ve Osmanlı Devleti'ne yansımaları
Property ordinance in Eastern-Roman Empire [Byzantine] and its reflections to Ottoman State
ÖMÜR ESEN
Doktora
Türkçe
2024
Jeodezi ve FotogrametriKonya Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAYFUN ÇAY
- Tanin'deki yazıları çerçevesinde Babanzâde İsmail Hakkı'nın Meşrutiyet düşüncesi
Babanzâde İsmai̇l Hakkı's Consti̇tuti̇onali̇zm i̇dea i̇n the vi̇ew of hi̇s wri̇ti̇ngs i̇n Tani̇n
HÜSEYİN ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
TarihMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Siyasi Tarihi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YÜKSEL ÇELİK
- Tanzimat Dönemi iktisat-yönetim ilişkisinin siyaset ve idari reform düşüncesi bağlamında değerlendirilmesi (1839-1876)
The the assessmment of economics-administration relationship in the context of political and administrative reform thought in the Tanzimat Period (1839-1876)
SİNAN SUNAR
Doktora
Türkçe
2022
Kamu YönetimiKütahya Dumlupınar ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZGÜR ÖNDER
- Özelleştirme -Boyutları, seçilmiş ülkelerde deneyimler ve Türkiye uygulamaları
Başlık çevirisi yok
GÜLSEVİL YILDIZ