İsmail Gaspıralı'nın eserlerinde kadın tipolojisi
The women typology of İsmail Gaspıralı's works
- Tez No: 391363
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUVAFFAK DURANLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
İsmail Gaspıralı'nın Eserlerinde Kadın Tipolojisi adlı tez, İsmail Gaspıralı'nın kaleme aldığı metinlerdeki kadın karakterlerin ve bunun yanı sıra kadın meselesine dair çeşitli başlıkların incelemesinin yapıldığı bir çalışmadır. Çalışmada, Türk dünyasında öncü bir isim olan İsmail Gaspıralı'nın ilerici karakterinden yola çıkılarak, dönemin Müslüman-Türk toplumlarında kadınların sosyal konumuna dair çıkarımlar yapmak; böylece İsmail Gaspıralı'nın fikrî dünyasının ve Türk dünyası için önerdiği ideal yaşamın daha doğru bir şekilde kavranmasına hizmet etmek amaçlanmıştır. İsmail Gaspıralı, Türk dünyasında eğitim, basın, politika gibi pek çok konuda öncü bir isim olmuş ve onun temellerini attığı düşünceler, özellikle“Ceditçilik”fikri, tüm Türk coğrafyasında yayılmış, benimsenmiştir. Yaşamı boyunca çok geniş alanda çalışmalar yapmış olmasının yanı sıra çeşitli edebî metinler de ortaya koymuştur. Toplumsal yaşamın önemli bir parçası olan kadınlar ve onlara dair meseleler de Gaspıralı'nın eserlerinde geniş bir yer bulmuştur. Yarattığı kadın karakterlerle ve onlar üzerinden yaptığı eleştiriler ile toplumun dikkatini bu soruna yöneltmeyi hedeflemiş ve başarmıştır. Çalışmanın“Giriş”kısmında, yazarın eser verdiği dönemin ve şartların daha doğru anlaşılması için Kırım coğrafyasının tarihine, kültürel ve sosyal yaşamına dair genel bilgiler verilmiştir. Tezin birinci bölümünde İsmail Gaspıralı'nın hayatı, yetiştiği çevre, eğitimi; kültürel, sosyal ve politik faaliyetleri ve yaşamında birinci dereceden rolü olan kadınlar hakkında bilgiler yer almaktadır. İkinci bölümde, tezde incelenecek olan edebî metinlerin özetleri verilmiş, daha sonra bu metinlerdeki kadın tipleri ve onlar üzerinden aktarılan kadın meseleleri, toplumsal cinsiyet rolleri de gözetilerek ele alınmıştır. Ayrıca yazarın edebî metinleri dışında kaleme aldığı yazılarında da kadın konusu üzerine çözümlemeler yapılmıştır.“Sonuç”kısmında yaptığımız çalışma neticesindeki genel değerlendirmelerimiz yer almış, İsmail Gaspıralı'nın eserlerinden yola çıkılarak, bu dönemde Müslüman ve Türk kadınların toplumsal yaşamdaki yeri ve sorunları ortaya koyulmuştur. İsmail Gaspıralı'nın bu soruna dair tespit edilebilen çözüm önerileri de aktarılmıştır. Çalışmamızda bize rehberlik eden ve başvurulması mümkün ilgili bibliyografyanın sunulduğu kaynakça da eklenmiştir.
Özet (Çeviri)
The thesis named as The Women Typology in Ismail Gaspirali's Works is a study analysing various topics about women and the woman characters in the texts written by Ismail Gaspirali. In this study it has been aimed to make an inference about the place of women in Turkish-Muslim Societies by the inspiration of Ismail Gaspirali as a pioneer in Turkish Literature and thus to serve a better comprehention of Ismail Gaspirali's ideas and ideal life that he suggests for Turkish Societies. Ismail Gaspirali has become an pioneer at several topics such as politics, media, education in Turkish Societies and the ideas that he suggested, notably“ Ceditçilik”has been embressed and spread among Turkish Societies. Ismail Gaspirali studied on extensive fields through his his life time in addition he represented various literature texts. As the important part of social life women and issues as to women has a broad place in works of Ismail Gaspirali. By his critiques using the woman characters that he created he aimed and succeded to call societies attantion to women issues. In the introduction part of the study has been given general information about Crimean cultural and social life and its history to provide better understanding of that time the aouthor produceded his works. In the first part of the thesis has been provided information about Ismail Gaspirali's life, education, and cultural, social, political activities, environment he grew up and women had an significant part in his life. In the second part, abstract of the texts that will be studied has been given subsequently women issues by referring the characters in the texts and women types, considering the sex role in the societies has been mentioned. The writings of the author about women issues , apart from his literature works, has been analized. In the conclusion part, the general consideration as a result of the study has been given thanks to Ismail Gaspirali's work, at the corresponding time the place of Turkish- Muslim women's in the social life and their problems has been presented. Ismail Gaspirali's solution suggestions that coul be detected about women issues are conveyed. The related Bibliography, possible to consult, guided us in this study is presented in references and references has been attached study.
Benzer Tezler
- Bilgiye açılan kapılar: Ahmet Mithat Efendi ve İsmail Gaspıralı'nın eserlerinde Avrupalı kadınlar
The doors to knowledge: The Europeans women in the literatures of Ahmet Mithat Efendi and İsmail Gaspıralı
AYŞE ÇAMKARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Türk Dili ve Edebiyatıİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
YRD. DOÇ. DR. LAURENT MİGNON
- İsmail Gaspıralı'nın edebî eserlerinde eğitim sorunları üzerine bir araştırma
A review on educational problems in the literary works by Ismail Gaspirinski
ESRA DİNÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SABAHATTİN ÇAĞIN
- Ahmet Mithat Efendi ile İsmail Gaspıralı'nın edebiyatçı, eğitimci ve fikir adamı yönleriyle karşılaştırılması
Comparison of the author, educator and intellectual aspects of Ahmet Mithat Efendi and İsmail Gasprinski
ESİN ALÇİÇEK
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimEge ÜniversitesiTürk Dünyası Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FAZLI GÖKÇEK
- İsmail Gaspıralı anlatılarında yapı ve izlek
Structure and themes in narratives İsmail Gaspıralı's
FERHAT UZUNKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Türk Dili ve EdebiyatıArdahan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TAYLAN ABİÇ
- Bir Ceditçi aydın Muhammed Fatih Kerimî: Hayatı-faaliyetleri ve eserleri (1870-1937)
A Jadidist intellectual Muhammed Fatih Kerimî: Life-activities and works (1870-1937)
EMRE ÖZSOY