Geri Dön

Hemisferik asimetri, el tercihi ve cinsiyet: Sözel ve sözel olmayan nöropsikolojik test performansı

Hemispheric asymmetry, handedness, and gender: Verbal and non - verbal neuropsychological test performance

  1. Tez No: 391392
  2. Yazar: SİMGE ŞİŞMAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE AYÇİÇEĞİ DİNN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 209

Özet

Bu çalışmanın amacı, hemisferik asimetrinin en güçlü göstergelerinden biri olan el tercihinin, cinsiyet etkisi de dikkate alınarak sözel ve sözel olmayan bilişsel performans üzerinde nasıl bir etkiye sahip olduğunu saptamaya çalışmaktır. Çalışmaya yaşları 18-27 yaş arasında değişen 110 sağlak ve 49 solak (95 kadın, 54 erkek) olmak üzere toplam 159 üniversite öğrencisi katılmıştır. Katılımcıların el tercihleri Edinburgh El Tercihi Envanteri (Oldfield, 1971) ile belirlenmiş olup sözel ve sözel olmayan çeşitli bilişsel testlerden oluşan kapsamlı bir nöropsikolojik test bataryası ve duygudurum kontrolü için bazı klinik ölçekler uygulanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, sözel bellek ve sözel yönetici işlev testlerinde hem cinsiyetin ve hem de el tercihinin etkisi anlamlı şekilde tespit edilirken, sözel olmayan nöropsikolojik testler arasından zihinsel döndürme testi dışındaki testlerde anlamlı bir etki gözlenememiştir. Aynı kategoride yer alan sözel ve sözel olmayan testler için birleşik z puanları hesaplandıktan sonra yapılan analizlerde ise, genel sözel nöropsikolojik test performansı açısından sağlak-kadınların; genel sözel olmayan nöropsikolojik test performansı açısından ise solak-erkeklerin, solak-kadınlar ve sağlak-erkeklere göre daha iyi performans sergilediği görülmüştür. Elde edilen bu sonuçlar, özellikle cinsiyetin ve aynı zamanda el tercihinin sözel ve sözel olmayan bilişsel performans üzerinde güçlü bir etkisi olduğuna işaret etmektedir.

Özet (Çeviri)

The aim of this research is to determine the effects of handedness which is one of the most important indicators of hemispheric asymmetry considering also the gender effects on verbal and non-verbal neuropsychological test performance. The study was carried out with 110 right-handed and 49 left-handed undergraduate university students (95 female, 54 male) who were between 18-27 years olds. Handedness of participants were identified using the Edinburgh Handedness Inventory (Oldfield, 1971). A comprehensive neuropsychological test battery including various verbal and non-verbal cognitive tests and also some clinical mood tests were administered to totally 159 participants. Findings following the analyses indicated that both significant handedness and gender effects on verbal memory and verbal executive functions tests but not on non-verbal neuropsychological tests except mental rotation. After the next analyses with composite z scores of all verbal and non-verbal tests, right-handed females had higher scores on general verbal neuropsychological performance and left-handed males had higher scores on general non-verbal neuropsychological performance than left-handed females and right-handed-males. These results pointed out that especially a powerfull gender effect and also effect of handedness on verbal and non-verbal cognitive performance.

Benzer Tezler

  1. Mandibular asimetrinin panoramik radyografi tekniği ile değerlendirilmesi ve el tercihi ile ilişkisinin araştırılması

    Assessment of the mandibular asymmetry panoramic radiography and investigation its relation with handedness

    ORHAN GÜLEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Diş HekimliğiGazi Üniversitesi

    Diş Hastalıkları ve Tedavisi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. DİLŞAT ALASYA

  2. Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olan kişilerde dikkatin uzaysal asimetrisinin incelenmesi

    Investigation of spatial asymmetry of attention in individuals with attention deficit hyperactivity disorder

    EMEL GÜNEŞ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    FizyolojiAnkara Üniversitesi

    Fizyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. ERHAN NALÇACI

  3. Prefrontal korteks asimetrisinin kantitatif EEG ile Değerlendirilmesi

    Assesment of prefrontal cortex asymmetry with quantitative EEG

    METEHAN ÇİÇEK

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    FizyolojiAnkara Üniversitesi

    Fizyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ERHAN NALÇACI

  4. Dominant ve non-dominant taraf ile kafa tabanında bulunan delikler arasındaki ilişkinin üç boyutlu rekonstrüksiyon yöntemi ile değerlendirilmesi

    The evaluation of relationship between dominant and non dominant sides and the holes on the skull base with three dimensional reconstruction method

    CANER SARIKAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    AnatomiZonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi

    Anatomi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ CENK MURAT ÖZER

  5. Takım sporu yapan kişilerde hemisferik farklılıkların elektrodermal aktivite ile belirlenmesi

    Investigation of hemispheric asymmetry with electrodermal activity in individual and team sportsman

    HATİCE ÖZBEK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    FizyolojiErciyes Üniversitesi

    Fizyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NAZAN DOLU