Çağdaş sanatta yapıt mekan ilişkisi
Relationship between space and work of art in contemporary art
- Tez No: 393328
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMA GÖKTAŞ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Sanat yapıtı, mekân, zaman, izleyici, teatrallik, Art work, space, time, viewer, theatrical
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Plastik Sanatlar Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Plastik Sanatlar Sanat Dalı
- Sayfa Sayısı: 265
Özet
Bu çalışma, günümüz sanat yapıtının izleyici ile kurduğu diyaloğu sanat yapıtı bağlamında irdelemeyi hedeflemektedir. Bu anlamda, mekânın farklı eğilimlere sahip filozoflarca nasıl değerlendirildiği, hangi düşünsel sistemler üzerinden ele alındığı ve bunun oluşan sanat formlarında nasıl karşılık bulduğu önemlidir. Bireyin duyularının mekân ve zaman algılamasında belirleyiciliğini ortaya koyduğu, modernist sanatta da karşılığını bulan süreç, Öklid mekânı üzerine temellenmiş Kant yaklaşımlarında görülmektedir. Einstein'in görelilik kuramıyla, dördüncü boyut kavramları sanatta kübizmde karşılığını bulmuştur. Mekânı ölü, sabit, diyalektik dışı, hareketsiz bir oluşum gibi ele alan toplumsal teoriler, zaman aracılığı ile mekânı etkisiz kılmıştır. Sanatçısı tarafından atölyede üretilen yapıt, kendi oluşumu bağlamında mekânsal etkiler barındırmaktadır. Ancak sergi salonu, çerçeve, duvar, kaide gibi temel mekânsal öğeler yapıtın izleyiciyle etkileşimde farklı algılamalara neden olmaktadır. Bu öğeler, sanat ortamının geçirdiği evrelere bağlı olarak değişim içerisinde olmuşlar, zamanla yapıtı terketmişlerdir. Bu durum yapıtı özgürleştirmiş ve doğrudan mekânın kendisi, sanat yapıtının temel öğesi durumuna gelmiştir. Kaidesiz heykel, çerçevesiz resim ve duvarın azalan gücü yeni sanat formları önermiştir. Duchamp, Malevich, El Lissitzky, Schwitters, Kiesler ve De Stijl'in temsilcileri bu bağlamda yapıt üreten başlıca sanatçılardır. 1960'larda Carl Andre, Donald Judd, Robert Morris gibi çoğu felsefe kökenli olan minimalist hareketin sanatçıları, izleyiciyi fiziksel bağlamda mekânın içine alan yapıtlar üretmeye başlamışladır. Bu yapıtlara en sert eleştiriler modernist eleştirmenler Clement Greenberg ve Michael Fried'den gelmiştir. Fried'in bu sanatçıları teatral olmakla suçladığı makalesi“Sanat ve Nesnelik”, onlara kendilerini tanımlamaları konusunda referans oluşturmuştur. Temellerini Geshtalt'an alan bu sanatçıların sessiz tavırları, sanat gösterim alanlarını, sanat gösterim biçimlerini ve izleyici rollerini geliştirmiştir. Bugün katılımcı izleyici, yeni sanat mekânlarında kendileri için uygun bulunan yeni sanat formlarını bazen korkuyla, bazen hayretle, bazen dehşetle ve bazen eğlenerek deneyimlemektedir.
Özet (Çeviri)
This research aims to anaylze contemporary work of art that has established a dialogue with the spectator in the context of artwok. In this sense, it is important that space how considered by philosophers have different tendency, which deal with intellectueal systems and how consisting of provision in the art form. This process which, sense of the individual revealed decisiveness on perception of space and time, correspond with modernist art, appear Kant's approach based on Oklid space. By Einstein theory, the concepts of fourth dimension correspond with cubism in the art. Social theories, approach to space is like an entity which is dead, stable, non-dialectic, stationary, has neutralised space by time. The work, produced in a studio by its artist, contains spatial effects in the context of its formation. However, basic spatial elements such as art gallery, frame, wall, pedestal has caused different perceptions the work interaction spectator. These elements has been within alteration based on geting steps of art environment, left the work in time. This situation has made liberal the work and directly the space itself has become the basic element of the artwork. Sculpture without pedestal, painting without frame, decreasing power of the wall has suggest the new art forms. Duchamp, Malevich, El Lissitszky, Schwitters, Kiesler and represantatives of De Stijl, produce art work in this context are in main of these. In 1960s, the artists of minimalist movement, the most of them are in origin of philosophy like Cral Andre, Donald Judd, Robert Morris have begun to produce works which involve viewer in space. The sharpest criticisms have come by modernist critics Michael Fried and Clement Greenberg. Fried, accused in his article these artists are theatrical, has given a referance them about describing theirself. Silent behaviours of these artists were taken their bases by Geshtalt has developed the art exhibition areas, the art exhibiton styles and spectator roles. Today, parcipative spectator experiences the new art forms that be approved by them for theirself, occasionally with horror, confused, dreadfully and entertainingly.
Benzer Tezler
- 1960 sonrası kamusal alanda sanat ve 'geçicilik'
After 1960 art in public space and 'Temporality'
BETSİ SULLAM
- Çağdaş sanat üretiminde yapay ışık kullanımının mekân algısına etkisi
The effect of using artificial light on the perception of space incontemporary art production
ÖZLEM TEKNECİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarSakarya ÜniversitesiResim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞİRİN YILMAZ
- Lisansüstü sanat eğitimi programlarında otobiyografik ifade olanaklarına dayalı çağdaş sanat uygulamalarının psikanalitik ve otoetnografik analizi
Psychoanalytic and autoethnographic analysis of contemporary art practices based on possibilities of autobiographical expression in postgraduate art education programs
AŞKIN BAHADIR
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİLE ARZU AYTEKİN
- Heykel ve çevre ilişkisi
Relationship between statue and environment
NİLÜFER ERGİN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
1998
Güzel SanatlarMarmara ÜniversitesiHeykel Ana Sanat Dalı
PROF. MÜMTAZ IŞINGÖR
- Kendilik sunumu olarak yenidışavurumsal otoportreler
New expressive self-portraits as self-presentation
MEHTAP SALDIRAY
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2023
Güzel SanatlarErciyes ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. AYGÜL AYKUT