Zamanın felsefi temelleri üzerine bir inceleme
An essay on the philosophical foundations of time
- Tez No: 393398
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN GAZİ TOPDEMİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Bilim Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 223
Özet
Hem günlük yaşamda hem de bilim ve felsefe dünyasında varlık ve uzam kavramlarıyla birlikte evrendeki olguları açıklamaya olanak sağlayan zaman, kendisini tanımlayan içeriklerin varsayımlarla oluşturulmuş olmasından dolayı başlı başına bir sorunsal oluşturmaktadır. Mevcut pozitif bilim dallarının en temel teorilerinde bir değişken olarak kullanılması zamana irdelenmesi gerekmeyen bir tanım kazandırıldığına inanılsa da bu inancın temelinde yatan bilimin deterministik tutuculuğu ve doğayı basite indirgeme geleneğidir. Ancak zamanın ontolojik yapısına ve epistemolojideki rolüne dair, bilim adamlarının çalışma alanlarına genellikle girmeyen felsefi sorunları kapsayan felsefi bir zaman betimlemesine ulaşmadan doğayı anlama çabalarının doldurulamayan yanları olacaktır. Bu kaygının eşliğinde felsefe, bilimlerde zaman algısının ve doğasının, tarihsel süreç içindeki değişimi temeline dayandırılarak, zamanın farklı disiplin ve çalışma alanlarında epistemolojik ve ontolojik değerinin olduğunu ve oluş ve bozuluş işlemleri üzerinde etkili olduğunu felsefi bir yaklaşım içinde açıklanabileceğini ve bu şekilde ele alındığında bilimsel ideolojinin etkisiyle zamanın özellikleri arasında yapılan derecelendirmenin değiştirilmesi gerektiğini bu tezin çıkış noktasını oluşturmuştur. Sürekli oluş-bozuluş içinde olan ve hiç de basite indirgenmeye elverişli olmayan evren göz önüne alındığında bileşik zaman teorisinin ötesinde bir adım atarak zamanın geçicilik yönü, zamanın uzamsal yönüne göre çok daha önemli bir noktaya taşınmalıdır. Bilimde ya da bilim felsefesinde oluşturulacak yeni bilişsel paradigmalarda, zamanın özelliklerine dair bu konumsal değişimin dikkate alınması bu alandaki bazı sorunların çözümüne yardımcı olacaktır.
Özet (Çeviri)
Time that, both in everyday life and in the world of science and philosophy together with the concept of being and space allows to explain the phenomena in the universe, identifies itself with the content generated due to the assumption in itself constitutes a problematic. It is believed that the application of time as a variable in the basic theory of the present positive science gains a description to time. This belief is the deterministic conservatism of science and the tradition of the reduction nature to a simple of science. However, without the ontological structure of time and its epistemological role any time description some aspects of the effort to understand the nature can not be filled will be as well. By regarding change in the perception of time and the nature of time in the historical process the scientific ideology under the influence of when the ratings of the features of time that need to be replaced has been the starting point of this thesis. In science or philosophy of science in the creation of new cognitive paradigms, when taking into consideration of the properties of these spatial changes in this area will help to solve some of these problems.
Benzer Tezler
- Postmodern kentin izinde mizah heterotopyaları: İstanbul üzerine bir değerlendirme
Humour heterotopias in the trace of postmodern city: An assessment on İstanbul
TUĞBA ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YASEMİN ALKIŞER BREGGER
- Кыргыз философиясындагы убакыт маселеси
Kırgız felsefesinde zaman problemi
MUNARA KUDAYBERDİ KIZI
Yüksek Lisans
Kırgızca
2023
FelsefeKırgızistan-Türkiye Manas ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAMGIRBEK BÖKÖŞOV
- Marcus Tullius Cicero'nun felsefi yapıtlarında kullandığı akıl yürütme teknikleri
Marcus Tullius Cicero's reasoning techniques in his philosophical treatises
CEYDA KEYİNCİ
Doktora
Türkçe
2017
Eski Çağ Dilleri ve KültürleriAnkara ÜniversitesiEskiçağ Dilleri ve Kültürleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT FAFO TELATAR
- Kant felsefesinde Tanrı düşüncesinin aksiyomatikliği
Axiomatic idea about God in Kant philosophy
OSMAN MUZAFFER FİDAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
FelsefeUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKİ ÖZCAN
- Causalité chez Hume et chez Kant et ses effets sur leurs philosophies pratiques
Hume'a ve Kant'a göre nedensellik ve pratik felsefelerine etkileri
DENİZ NESİN GÜRKAN
Yüksek Lisans
Fransızca
2022
FelsefeGalatasaray ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİYE KOVANLIKAYA