Türkmen Türkçesinde zarf-fiiller
Gerunds in Turkmen Turkish
- Tez No: 394330
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SELAHİTTİN TOLKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 119
Özet
Tez çalışmamıza merkez edindiğimiz Türkmen Türkçesi, Türkçenin Oğuz grubunun doğu kolunda yer alır. Bu lehçenin Türkoloji çalışmalarındaki en önemli özelliği, aslî uzunlukları barındırmasıdır. Ülkemizde diğer Türk lehçelerinde olduğu gibi Türkmen Türkçesi üzerine çalışmalar Türkmenistan'ın istiklâle kavuştuğu döneme kadar ne yazık ki sınırlı sayıda kalmıştır. Türk dilini anlamada önemli bir yer tutan fiilimsilerden sayıca en kalabalık ve işlevce en karışık olan zarf-fiil yapılarının Türkmen Türkçesinde müstakil olarak ele alınmadığını gördük. Türkmen Türkçesinde Zarf-Fiiller başlıklı çalışmamızda Türkmen Türkçesiyle yazılmış edebî eserler taranarak zarf-fiil yapılarının kullanım özellikleri ve işlevleri tespit edilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Tez çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Türkmen Türkçesinin Türk lehçelerinin arasındaki yeri konusu, değişik çalışmalarda defalarca ele alındığından burada kısaca işlenmiştir. Tezimizin ana konusunu oluşturan ikinci bölümde ise zarf-fiiller; basit zarf-fiiller, türemiş zarf-fiiller, birleşik zarf-fiiller ve zarf-fiil gibi kullanılan yapılar olarak sınıflandırılmıştır. Bu bölümde Türkmen Türkçesi ile yazılmış metinler taranmış ve tespit edilen yapılar, Türkiye Türkçesine çevrilerek kullanım özellikleri ve işlevleriyle birlikte açıklanmaya gayret edilmiştir. Aynı zamanda Türkmen Türkçesine dair yapılan dil çalışmalarında belirtilen yapılarla yetinilmemiş; ilaveten taramalar sonucu ortaya çıkan ve kaynaklarda incelenmeyen -ArçA, -An bäri, -Ar yerde gibi yapılar da teze dâhil edilmiştir.
Özet (Çeviri)
Turkmen Turkish which we centred our study on takes place in East section of Oghuz Group of Turkish. The most significant feature of this dialect is, it contains primary long vowels. Unfortunately, the studies on Turkmen Turkish in our country remained limited to certain numbers until the time Turkmenistan gained its independence. We have seen that gerund structures which are most crowded in number and most complex functionally of the verbals which have an important place in understanding the Turkish Language are not examined independently. In our study titled Gerunds in Turkmen Turkish features of use and functions of gerunds are tried to be determined and explained by scanning the literary works which were written in Turkmen Turkish. Our study consists of two chapters. In the first chapter the matter of the place of Turkmen Turkish among the Turkish dialects is handled shortly since it has been dealt many times in various studies. The main subject of our thesis is classified in the second chapter as the structures used like gerunds, simple gerunds, derived gerunds, compound gerunds. The texts written in Turkmen Turkish are scanned in this chapter and the structures determined are translated in to Turkey Turkish and tried to be explained together with their features of use and functions. The structures set forth in the language studies conducted with respect to Turkmen Turkish are not contented with; further structures like -ArçA -An bäri -Ar yerde which have arisen as a result of the scans and not examined in other sources are included.
Benzer Tezler
- Özbek Türkçesinde kullanılan eylemsilerin batı Türkçesindeki eylemsilerle mukayesesi
The comparing of Uzbek Turkish's nonfimite verbal forms with west Turkish nonfimite verbal forms
SERDAR ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
DilbilimCelal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT
- Oğuz Grubu Türk Lehçelerinde tasvirî fiiller
Descriptive verbs in Oghuz Group Turkish Dİalects
TUĞBA BAYRAKDARLAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIRIM
- Oğuz grubu Türk dillerinde fiilimsiler
Verbalia in Oghuz group Turkic languages
FİLİZ ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2000
Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜLKÜ ÇELİK ŞAVK
- Zelilî Divânı (metin-aktarma-gramer incelemesi)
Zelilî Divâni (metin-aktarma-gramer incelemesi)
HÜSEYİN YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2008
Türk Dili ve EdebiyatıGazi ÜniversitesiTürk Edebiyatı Bölümü
PROF. DR. M. FATİH KİRİŞÇİOĞLU