Geri Dön

Türkmen Türkçesinde zarf-fiiller

Gerunds in Turkmen Turkish

  1. Tez No: 394330
  2. Yazar: EMRE TÜRKMEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. SELAHİTTİN TOLKUN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Türk Dili ve Edebiyatı, Linguistics, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 119

Özet

Tez çalışmamıza merkez edindiğimiz Türkmen Türkçesi, Türkçenin Oğuz grubunun doğu kolunda yer alır. Bu lehçenin Türkoloji çalışmalarındaki en önemli özelliği, aslî uzunlukları barındırmasıdır. Ülkemizde diğer Türk lehçelerinde olduğu gibi Türkmen Türkçesi üzerine çalışmalar Türkmenistan'ın istiklâle kavuştuğu döneme kadar ne yazık ki sınırlı sayıda kalmıştır. Türk dilini anlamada önemli bir yer tutan fiilimsilerden sayıca en kalabalık ve işlevce en karışık olan zarf-fiil yapılarının Türkmen Türkçesinde müstakil olarak ele alınmadığını gördük. Türkmen Türkçesinde Zarf-Fiiller başlıklı çalışmamızda Türkmen Türkçesiyle yazılmış edebî eserler taranarak zarf-fiil yapılarının kullanım özellikleri ve işlevleri tespit edilerek açıklanmaya çalışılmıştır. Tez çalışmamız iki bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Türkmen Türkçesinin Türk lehçelerinin arasındaki yeri konusu, değişik çalışmalarda defalarca ele alındığından burada kısaca işlenmiştir. Tezimizin ana konusunu oluşturan ikinci bölümde ise zarf-fiiller; basit zarf-fiiller, türemiş zarf-fiiller, birleşik zarf-fiiller ve zarf-fiil gibi kullanılan yapılar olarak sınıflandırılmıştır. Bu bölümde Türkmen Türkçesi ile yazılmış metinler taranmış ve tespit edilen yapılar, Türkiye Türkçesine çevrilerek kullanım özellikleri ve işlevleriyle birlikte açıklanmaya gayret edilmiştir. Aynı zamanda Türkmen Türkçesine dair yapılan dil çalışmalarında belirtilen yapılarla yetinilmemiş; ilaveten taramalar sonucu ortaya çıkan ve kaynaklarda incelenmeyen -ArçA, -An bäri, -Ar yerde gibi yapılar da teze dâhil edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Turkmen Turkish which we centred our study on takes place in East section of Oghuz Group of Turkish. The most significant feature of this dialect is, it contains primary long vowels. Unfortunately, the studies on Turkmen Turkish in our country remained limited to certain numbers until the time Turkmenistan gained its independence. We have seen that gerund structures which are most crowded in number and most complex functionally of the verbals which have an important place in understanding the Turkish Language are not examined independently. In our study titled Gerunds in Turkmen Turkish features of use and functions of gerunds are tried to be determined and explained by scanning the literary works which were written in Turkmen Turkish. Our study consists of two chapters. In the first chapter the matter of the place of Turkmen Turkish among the Turkish dialects is handled shortly since it has been dealt many times in various studies. The main subject of our thesis is classified in the second chapter as the structures used like gerunds, simple gerunds, derived gerunds, compound gerunds. The texts written in Turkmen Turkish are scanned in this chapter and the structures determined are translated in to Turkey Turkish and tried to be explained together with their features of use and functions. The structures set forth in the language studies conducted with respect to Turkmen Turkish are not contented with; further structures like -ArçA -An bäri -Ar yerde which have arisen as a result of the scans and not examined in other sources are included.

Benzer Tezler

  1. Türkmen Türkçesinde fiil

    Verbs of Turkomans Turkish

    TUNA BEŞEN DELİCE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2010

    DilbilimAtatürk Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. AVNİ GÖZÜTOK

  2. Özbek Türkçesinde kullanılan eylemsilerin batı Türkçesindeki eylemsilerle mukayesesi

    The comparing of Uzbek Turkish's nonfimite verbal forms with west Turkish nonfimite verbal forms

    SERDAR ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DilbilimCelal Bayar Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FERHAT KARABULUT

  3. Oğuz Grubu Türk Lehçelerinde tasvirî fiiller

    Descriptive verbs in Oghuz Group Turkish Dİalects

    TUĞBA BAYRAKDARLAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. HÜSEYİN YILDIRIM

  4. Oğuz grubu Türk dillerinde fiilimsiler

    Verbalia in Oghuz group Turkic languages

    FİLİZ ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2000

    Türk Dili ve EdebiyatıHacettepe Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÜLKÜ ÇELİK ŞAVK

  5. Zelilî Divânı (metin-aktarma-gramer incelemesi)

    Zelilî Divâni (metin-aktarma-gramer incelemesi)

    HÜSEYİN YILDIRIM

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Türk Dili ve EdebiyatıGazi Üniversitesi

    Türk Edebiyatı Bölümü

    PROF. DR. M. FATİH KİRİŞÇİOĞLU