Koku ve bilişsel uyarımın beyin fırtınasında yaratıcılığa etkisi
The effects of odor and cognitive stimulation on creativity in brainstorming
- Tez No: 394964
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMİT COŞKUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Abant İzzet Baysal Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Gelişim Psikolojisi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 126
Özet
İnsan hayatını daha kolay hale getiren birçok yeni programın, teknolojinin ve materyalin üretilmesinin ardında insanlar tarafından üretilen düşünceler yatmaktadır. Düşünce üretimini artırmayı amaçlayan bir teknik olan beyin fırtınası, teorik ve uygulamalı olmak üzere yaygın olarak çalışılan bir konudur. Beyin fırtınasında düşünce üretimini artırmak için bugüne kadar birçok yöntem ve kolaylaştırıcı etmen uygulanmış olsa da koku sunumunun etkisi neredeyse hiç incelenmemiştir. Bu amaçla gerçekleştirilen ilk deneyde koku ve bilişsel uyarımın beyin fırtınasında yaratıcılığa etkisi incelenmiştir. Katılımcılar bireysel beyin fırtınası gerçekleştirerek, bir satış temsilcisinin işindeki verimliliğinin artırılması için düşünceler üretmişlerdir. Bilişsel uyarım koşulunda olan katılımcılar, beyin fırtınasından önce problem ile ilişkili ipucu kelimeler almıştır. Koku sunumu ise bu bilişsel uyarılma esnasında gerçekleştirilirken, ikinci olarak da beyin fırtınası oturumunun ortasında gerçekleştirilmiştir. Koku ile birlikte eşleştirilen bilişsel uyarılma, oturumun yarısından itibaren ikinci koku sunumu ile tetiklenmiş ve düşünce üretiminde artış gözlenmiştir. Aynı zamanda koku sunumu alan katılımcıların toplam özgün düşünce sayıları ve esnek düşünme becerileri koku almayan katılımcılardan yüksektir. Bu bulgular kokuların bellekten geri getirme özelliği ve çağrışımsal bellekte sağladığı uyarımla açıklanmıştır. Benzer bir işlem ile gerçekleştirilen ikinci deneyde bütün koşullarda ipucu kelime bulunmaktadır. İlk deneyden farklı olarak oturum öncesinde ve oturum ortasında olmak üzere koku sunum zamanları değişimlenmiştir. Sonuç olarak oturum öncesinde koku sunumu alan katılımcıların toplam esneklik puanları, diğer koşuldaki katılımcılardan yüksek bulunmuştur. Ayrıca iki farklı zamanda koku sunumu alan katılımcıların özgün düşünce sayıları ikinci yarıdan itibaren daha yüksek bulunmuştur. Bu bulgular, ilk deneydeki sonuçları doğrulaması ve koku sunumunun esneklik üzerindeki etkisi bağlamında açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
Ideas generated by people lies behind the production of new programs, technologies and instruments which ease peoples life. The brainstorming, which is technique aiming to enhance generation of ideas, is a common issue that was studied theoretically and practically. There are several methods in the literature to improve and facilitate idea generation in brainstorming. However, odor, as facilitating factor for brainstorming, has been hardly ever examined. For this purpose, the effects of odor and cognitive stimulation on creativity in brainstorming was studied in the first experiment. The participants generated ideas on increasing the productivity of a salesman by brainstorming. The participants in cognitive stimulation condition had cue words related to the problem. Odor was presented simultaneously with cue presentation and then secondly presented in the middle of the brainstorming session. It is assumed that cognitive cues and odor conditioned. Thus cognitive stimulation was triggered subsequent to odor presentation and an increase of number of generated ideas was observed. Additionally, participants in odor presentation condition generated more ideas in total and had higher flexibility score than participants in control condition. These findings discussed through odor effect on retrieval and associative memory. In the second experiment, there were cue words in all conditions. As distinct from the first experiment, odor was presented either before the session or in the middle of the session. As a result of this experiment, participants who had odor before the session were more successful in total flexibility scores than their counterparts. Besides, participants who had odor in both sessions generated more unique ideas and got higher flexibility scores than participants received odor in the middle of the session. These findings were explained with regard to verification of the first experiment and odor effects in the flexibility.
Benzer Tezler
- COVID-19 ile ilişkili koku bozukluğu ve bilişsel işlevler
COVİD-19 related odor disorder and cognitive functions
CEM DİREYBATOĞULLARI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNöroloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HURİYE HAYAT GÜVEN
- Alkol kullanım bozukluğunda koku duyarlılığı ve diğer klinik parametrelerle ilişkisi
Odor snsitivity in alcohol use disorder and the relationship with other clinical parameters
CAN OĞUZHANASİLTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriMaltepe ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SUAT KÜÇÜKGÖNCÜ
- Şizofreni tanılı hastalarda koku algılama ve empatinin sosyal işlevsellikle ilişkisi
Relationship between odor perception and empathy with social functionality in patients with schizophrenia
AHSEN BÜYÜKAVŞAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN GÜLEÇ
- Nörodefeneratif hastalıklarda koku duyusu ile ilgili beyin alanlarının volümetrik olarak incelenmesi ve periferik kanda nöropeptit düzeyi ile ilgisinin araştırılması
Volumetric investigation of brain areas related to the sense of smell in neurodegenerative diseases and investigation of ohe level of neuropeptide in peripheral blood
EMİNE PETEKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
AnatomiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiMoleküler Biyokimya ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH ARPACI
- ASMR reklamlarına karşı geleneksel reklam: İlginlik ve koku görüntüsü ilişkisinin reklama angaje olma üzerindeki etkisi
Traditional advertising versus ASMR advertising: The effect of involvement and olfactory imagery relationship on ad engagement
TUĞÇE TUĞYAM KAYA
Doktora
Türkçe
2024
ReklamcılıkAnadolu ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Reklamcılık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE OYMAN