Geri Dön

Problem çözme eğitiminin otizm spektrum bozukluğu olan çocuk annelerinin problem çözme becerileri ve bazı psikolojik değişkenler üzerindeki etkisi

The effects of problem solving training on problem solving skills and some of the psychological variables of mothers' who have children with autism spectrum disorder

PDF İndir

  1. Tez No: 395181
  2. Yazar: DENİZ TEKİN ERSAN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ATİLLA CAVKAYTAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Ebeveynler, otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip anneler, psiko-eğitim, problem çözme, yaşam becerileri, Life skills, mothers of children with autism, parents, problem solving, psycho-education
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Anadolu Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Zihinsel Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 275

Özet

Araştırmanın temel amacı,“problem çözme eğitiminin otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip annelerin problem çözme beceri düzeyleri ile aile stresi, stres belirtileri, durumluk ve sürekli kaygı, depresyon gibi bazı psikolojik değişkenler üzerindeki etkisini”belirlemektir. Çalışma doğrultusunda, otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip anneler için problem çözme becerileri eğitimi vermek için, sosyal problem çözmede beş boyutlu yaklaşıma dayalı, 8 oturumluk bir psiko-eğitsel program hazırlanmıştır. Programı değerlendirmek için 11 otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip anne ile maraton grup şeklinde gerçekleştirilen pilot uygulama gerçekleştirilmiştir. Pilot uygulama sonrasında, gerekli düzeltmeler yapılarak programa son hali verilmiştir. Araştırma, 2 X 3 karışık desende, ön test, son test ve izleme ölçümlü kontrol gruplu olmak üzere yarı deneysel desen şeklinde desenlenmiştir. Araştırma örneklemi uygun örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. Araştırmaya katılım gönüllülük esasına dayanmaktadır. Araştırmaya, Muğla ilinde yaşayan, otizm spektrum bozukluğu tanılı çocuğa sahip 11 kontrol grubu ve 10 deney grubu olmak üzere toplam 21 anne katılmıştır. Program psiko-eğitsel grup çalışması şeklinde uygulanmıştır. 8 oturum süren program, haftada bir olmak üzere, 45+45 dakikalık oturumlar halinde gerçekleştirilmiştir. Ön test, son test ve izleme ölçümlerinde veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından hazırlanan demografik bilgi formu, problem çözme becerisini ölçmek için“Problem Çözme Becerileri Envanteri Kısa Formu”, aile stresini ölçmek için“Aile Stresini Değerlendirme Ölçeği”, stres belirtilerini değerlendirmek amacı ile“Stres Belirtileri Ölçeği”, durumluk ve sürekli kaygı düzeyini değerlendirmek için“Durumluk ve Sürekli Kaygı Ölçeği”ve depresyon düzeyini değerlendirmek için“Zung Depresyon Ölçeği”kullanılmıştır. Ölçekler, iki ay süren uygulamadan önce ve sonra ön test-son test olarak annelere uygulanmıştır. Ayrıca, annelerden programa yönelik memnuniyet düzeylerini ölçmek için de veri toplanmıştır. Son test ölçümlerinin yapılmasından bir ay sonra, hem kontrol hem de deney grubundan alınan izleme ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, grupların tüm ölçeklerden aldıkları puanlar ilişkisiz örneklemler için t- testi ile karşılaştırılmış ve grupların, tüm ölçeklerde, başlangıç düzeyinde eşit olduğu sonucuna varılmıştır. Tüm ölçeklerden elde edilen puanlar üzerinde, karışık ölçümler için iki faktörlü varyans analizi gerçekleştirilmiş ve zaman X grup ortak etkisi anlamlı bulunan değerlerde, karşılaştırma için Bonferonni testi kullanılmıştır. Araştırmanın katılımcıların memnuniyetini belirlemeye yönelik verileri ise yüzdelik değerleri hesaplanarak analiz edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, otizm spektrum bozukluğu olan çocuğa sahip anneler için hazırlanan psiko-eğitsel programın, tamamlayan annelerin problem çözme becerisi, aile stresi, stres belirtileri, durumluk ve sürekli kaygı düzeyleri üzerinde etkili olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmaya katılan annelerin problem çözme beceri düzeyleri anlamlı ölçüde artmış, stres belirtileri, durumluk kaygı düzeyleri uygulama sonrası yapılan ölçümlerde, aile stresi ve sürekli kaygı düzeyleri ise izleme ölçümlerinde, başlangıç düzeyine göre anlamlı olarak azalmıştır. Çalışmaya katılan annelerin depresyon düzeylerinde ise anlamlı bir farklılık bulunmamıştır. Kontrol grubundaki annelerin, tüm ölçeklerde ve tüm ölçümlerde anlamlı bir değişme bulunmamıştır.

Özet (Çeviri)

The purpose of the current study is to investigate the effects of problem solving training on problem solving skills and some of the psychological variables which is parental stress, stress symptoms, state and trait anxiety and depression of mothers who have children with autism. In the study, a psycho-educational programme with 8 session was prepared based on five dimensional social problem solving approach with the purpose of supporting problem solving skills of mothers who have children with autism. In order to evaluate the programme, a pilot study with a marathon group, including 11 mothers who have children with autism, was conducted. Afterward, required changes was performed to complete the programme. The study, in 2 X 3 mixed design, was designed in quasi experimental design with pretest, post test, follow up measures and a control group. Sample of the study was determined by convenience sampling method. Participation of the study was based on voluntariness. 11 control group and 10 experiment group, a total of 21 participants who are mothers of children with autism, living in Muğla were participated in the main study. The programme was conducted as a psycho-educational group study. The programme with 8 sessions was carried out once a week in the periods of 45+45 minute. In pre test, post test and follow up measures, in order to gather demografic information, a demographic form which is developed by researcher. For problem solving skills levels, Problem Solving Skills Inventory-Short Form, for parental stress levels, Questionaire on Resources and Stress-F Turkish, for stress symptoms, Stress Self-Assessment Checklist, for state and trait anxiety levels, State-Trait Anxiety Inventory and for depression levels Zung Self-Rating Depression Scale were used as data collection tools. Before and after the two month-long programme, data was gathered from mothers. Additional data was collected from mothers in order to measure satisfaction related to the programme. After one month from post test measures, follow up measures was gathered from both experimental and control groups. In the study, groups' scores, from all scales, were compared by independent samples t-test and it was considered that groups, in all scales, were equivalent in the baseline. Two factorial ANOVA for repeated measures was conducted in all scores and Bonferonni test was used to the ones which have significant value of time X group effect for further comparisons. Data related to determining satisfaction of participants were analyzed by computing percentage values. According to findings of the study, the pscho-educational programme prepared for mothers of children with autism considered as effective on problem solving skills, parental stress, stress symptoms, state and trait anxiety of mothers who participated to the programme. Mothers' problem solving skills increased, stress symptoms and state anxiety levels decreased significantly in post tests, parental stress and trait anxiety levels decreased significantly in follow up measures compared to pretests. It was found that there is no significant difference on mothers' depression levels. Moreover, in all measures and all scales, it was obtained that there is no significant difference in mothers' scores who were in control group.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    850718

    Otizmli çocukların sosyalleşmesinde eğitimin rolüne ilişkin veli ve öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi: Yalova örneği

    Evaluation of parents' and teachers' views on the role of education in the socialization of children with autism: Yalova example

    ŞEYDA DEMİR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimYalova Üniversitesi

    Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA ŞAHİN

  2. Tez No

    439685

    Using machine learning techniques to enhance teaching and performance prediction of students with autism spectrum disorders

    Yapay öğrenme yöntemleri ile otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerin öğretiminin ve öğretim performansı tahmininin iyileştirilmesi

    AKRAM M.M. RADWAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2016

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ZEHRA ÇATALTEPE

  3. Tez No

    852293

    Otizm spektrum bozukluğu olan bir ortaokul öğrencisine matematiksel problem çözme stratejilerinin öğretimi

    Teaching mathematical problem-solving strategies to a middle school student with autism spectrum disorder

    MERVE GÖRMEZ CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimTrabzon Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ÜNAY

  4. Tez No

    902479

    Otizm spektrum bozukluğu olan öğrencilerle çalışan gölge öğretmenlerin görüş ve önerilerinin incelenmesi

    Examining the opinions and suggestions of shadow teachers working with autism spectrum disorder

    CEMRE ULUDAĞ BOZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimMarmara Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OKTAY SARI

  5. Tez No

    727953

    Müzisyenlerde problem çözme eğitiminin ağrı, postür, üst ekstremite fonksiyonu, anksiyete ve yaşam kalitesine etkisi

    The effect of problem-solving therapy in musicians on pain, posture, upper extremity function, anxiety and quality of life

    KÜBRA KENDAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Fizyoterapi ve RehabilitasyonGazi Üniversitesi

    Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. SEYİT ÇITAKER

Geri Dön