Okul öncesi dönemde potansiyel üstün zekalı çocukların belirlenmesi
The determination of potentially gifted children in preschools
- Tez No: 395292
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. BURAK KARABEY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: üstün zekâ, üstün yetenek, tanılama, okul öncesi, gifted, talented, identification, determination, preschool, kindergarten
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 308
Özet
Özel eğitimde bireylerin tanılarının erken alınması, bireyin sosyal ve bilişsel açıdan gelişimlerinde önemli bir etmendir. Üstün zekâlı/yetenekli bireylerin belirlenmesinde kullanılan birçok farklı türde ölçek bulunmaktadır. Bu ölçekler ile tanılanan bireylere özgü programlar geliştirilmekte ve bireyin ilgili/yetenekli olduğu alanda gelişimine ivme kazandırılmaktadır. Ülkemizde üstün zekâ/yetenekli bireylerin tanılamasında genel olarak zekâ testleri kullanılmaktadır. Ancak zekâ testleri özellikle okul öncesi ve ilkokulun erken sınıflarında bulunan bireylerin tanılanmasını zorlaştırmaktadır. Bu nedenle ülkemizde okul öncesi dönemdeki çocukların tanılanmaları gelişim ölçekleri ile sağlanmakta ve bu tanı çocuğun zekâ alanının saptanmasında yetersiz kalarak çocuğun eğitimine erken müdahaleyi zorlaştırmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ülkemizde okul öncesi dönemde potansiyel üstün yetenek/zekâya sahip çocukların nasıl belirlendiğinin incelenmesi ve okul öncesi dönemde 4-6 yaş aralığındaki çocukların üstün zekâ/yetenek potansiyellerini belirlemek amacıyla“Gifted Rating Scale Preschool Kindergarten Form”ölçme aracının uyarlanması, güvenirlik ve geçerlik çalışmalarının yapılmasıdır. Çalışmada ülkemizde okul öncesi dönemde potansiyel üstün yetenek/zekâya sahip çocukların nasıl belirlendiğinin belirlemek amacıyla alan araştırması yapılmıştır. Buradan elde edilen bilgilerden yola çıkılarak okul öncesi dönemde üstün zekâlı/yetenekli çocukların belirlenmesine olanak sağlayan ve yurtdışında yaygın bir şekilde kullanılan“Gifted Rating Scale-Preschool/Kindergarten”ölçeğini dilimize uyarlanarak güvenirlik ve geçerlik çalışması yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini 2014-2015 eğitim-öğretim yılında İzmir ilinde okul öncesi eğitim öğretime devam eden 390 öğrenci ve bu kurumlarda eğitim veren 30 öğretmen oluşturmuştur. Araştırma verileri 15 anasınıfı ve okulöncesi kurumundan toplanmıştır. Çalışmaya katılan öğretmemler her bir öğrencileri için dilimize uyarlanan Gifted Rating Scale-Preschool/Kindergarten ölçeğini doldurmuştur. Ülkemizde okul öncesi dönemde üstün zekâlı/yetenekli çocukların belirlenmesine yönelik bulgulardan elde edilen bilgilere göre sürecin aday gösterme, ön değerlendirme, grup tarama, bireysel inceleme, kayıt ve yerleştirme şeklinde gerçekleşmektedir. Araştırmada veri analizinde güvenirlik çalışmaları için iç tutarlılık katsayıları değerleri bulunmuştur. Geçerlik çalışmalarında, kapsam ve yapı geçerliği işlemleri gerçekleştirilmiştir. Analizler SPSS 21.0 ve AMOS 22.0 programları ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda, dilimize uyarlanan Gifted Rating Scale-Preschool/Kindergarten ölçeğinin güvenilir ve geçerli bir değerlendirme aracı olduğu saptanmıştır. Elde edilen değerler Amerika ve Çin örnekleri ile karşılaştırıldığında sonuçların benzer olduğu saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Determining in early ages of individuals is an important factor in terms of social and cognitive development of the individual. There several kinds of scales used to determine superior-high intelligence/gifted individuals. For these superior high intelligent/gifted individuals determined by these scales, special programs are being developed and acceleration has been gained in individual special interest and ability. In our country, to detect highly-superior intelligent/gifted individuals generally intelligence tests are used, but intelligence tests make difficult to determine the individuals in preschools and in early grades of primary schools. For this reason, in our country in preschools determining individuals is only provided by growing (improvement) tests and this diagnosis to detect the individual's scope of intelligence is insufficient and this makes difficult to intervene in early ages of child education. The aim of this study is to analyze how individuals with superior high intelligence/gifted are determined and to adapt the scale“Gifted Rating Scale Preschool Kindergarten Form”and carry out the works of validity and reliability of the scale, aiming to determine the potential of the highly superior intelligent/gifted children between 4-6 age range in preschool period. In the study, to detect how the children with superior high intelligence/gifted are determined in preschools in our country field study has been carried out. Based on the data of this field study, the scale called as“Gifted Rating Scale-Preschool Kindergarten”which is conducive to detect high intelligent/gifted in preschool period is adapted to our language and the validity/reliability of the scale has been accomplished. The sample of the study is 30 teachers and 390 students who are still attending kindergarten in 2014-2015 educational years in Izmir. Survey data has been collected from 15 nursery classes and preschool institutions. The teachers get involved in the study, filled in the scale which adapted to our language“Gifted Rating Scale-Preschool Kindergarten”. According to results, in our country the process of determining gifted potential of children in preschool is nominate, preliminary assessment, group scanning, individual examination. In the survey, for the reliability studies, internal consistency, coefficient of consistency has been found out. For validity studies content and structure validity processes have been realized. The analyses have been implemented by SPSS 21.0 and AMOS 22.0 programs. Research results confirmed that the "Gifted Rating Scale-Preschool/Kindergarten scale as valid and reliable scale. It has been confirmed that the obtained rates are similar to American and Chinese samples when comparing to them.
Benzer Tezler
- Üstün yetenek potansiyeli olan çocuklara uygulanan sosyal beceri eğitim programının sosyal beceri gelişimine etkisinin incelenmesi
Analysis on effects of social skills training program administered to potentially gifted children to the social skills development
BAŞAK KARATEKE
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiÇocuk Gelişimi ve Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. ESRA ÖMEROĞLU
- Büyük bir ev istiyorum - evimde havuz olmasını istiyorum : Okul öncesi 6 yaş grubu çocuklarının çevre kavramını algılayışları
I wish had a big house - I wish i had a swiming pool in my house: Perceptions of pre-school (6 age) children regarding the term environment
BİRGÜL ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÖZGÜR TAŞKIN
- Annelerin çocuklarına yönelik duygusal istismarı ile çocuklarda görülen davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The relationship between emotional abuse in preschool period and behavioral problems
GÖKÇE ÇARDAK ÜNÜVAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. PERİHAN ÜNÜVAR
- Okul öncesi eğitiminde (5-6 yaş) hoşgörü eğitimi
Tolerance education in preschool education (5-6 years)
ASİYE FATMA TATAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMAL TOSUN
- Çocuğun algısında okul öncesi eğitim merkezlerinin mekansal dizim (Space Syntax) yöntemiyle irdelenmesi
A study on pre-school facility based on Space Syntax theory: evaluating children's spatial cognition
GÜLŞAH KÖKSÜZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPER ÜNLÜ