Dokuma sanatlarından minyatüre Türk kültüründe at
The horse in Turkish culture,from weaving art to miniature
- Tez No: 397688
- Danışmanlar: PROF. DR. ALİMURAT AKTEMUR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Petroglif, Heykel, Mezar Taşları, Dokuma, Minyatür, Horse, Petroglyph, Statue, Grave Stone, Weaving, Miniature
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Resim Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 201
Özet
Tarihsel süreç içerisinde simgesel anlamları içeren birçok şekiller, damgalar ve bu şekiller içerisinde bulunan hayvan motifleri, özelliklede at motifleri, gelenek, görenek, inanç, din, doğa olayları, insanların içinde bulundukları ruh halleri gibi birçok etkenlerden dolayı yaşadıkları dönemi yansıtan motifler oluşturmuşlardır. Tarih öncesi dönemlerden bu yana, insanın var olmasıyla birlikte doğan ve gelişen bu simgeler günümüze kadar gelen ve aynı anlamları içeren fakat dönemlere göre biçimsel olarak farklılaşarak hemen hemen her dönemde karşımıza çıkmaktadır. Orta Asya'dan Anadolu'ya kadar uzanan coğrafyada bulunan sanat, din, inanç, töre, edebiyat, sosyoloji, psikoloji gibi kültür ürünlerinde yer alan at Türk mitolojisinde ve Türk Sanatlarının hemen her dalında karşımıza çıkmaktadır ve bu at motifi süslemenin de ötesinde, menşeisi tarih öncesine dayanan kültürel, dini, felsefi, sosyal ve mitolojik boyutlarıyla toplumun yaşam biçiminde büyük rol oynar. At motiflerinin petrogliflerden ve Türk edebiyatından dikili taşlara, kurganlardan at heykel formlu mezar taşlarına, dokuma sanatlarından seramik, çini levhalar ve minyatüre kadar birçok sanat dalında yer almaktadır. Antik dönem, Ortaçağ ve sonraki dönemlerde de önemli bir sembol olarak kullanılan at motifini Orta Asya Türklerinin birçok eşyalarında ve sonraki dönemlerde de görmekteyiz. Özellikle Büyük Selçuklu dönemi ve Anadolu Selçuklu dönemleri seramik ve çini levhalarında ve Osmanlı dönemi minyatürlerinde sıkça at motifine rastlamaktayız. At, aynı zamanda hükümdarlık gücünü simgelemiş ve birçok hükümdarların atlı tasvirleri sikkeler üzerinde de yer aldığını görmekteyiz. Görülüyor ki at Türklerin savaştaki üstün başarılarının vazgeçilmez, Türk kültürünün en önemli parçası olmuştur.
Özet (Çeviri)
In the historical period; many shapes, stamps and animal motifs especially horse motifs in these shapes including symbolical meanings have constituted the motifs which reflects that time because of the situation that people were in, such as tradition, custom, belief, religion, nature phenomenon. Since Pre-historical periods; symbols which have been born within the birth of people and developed, are extant and express the same meaning and the symbols which have changed from time to time, confront us almost in every period. The horse which takes place in cultural productions such as sociology, literature, moral rules, psychology, belief, art in the geography from Middle Asia to Anatolia, confronts in almost all areas of Turkish arts and mythology and the horse motif which its origin based on prehistorical period beyond ornamentation, acts a great role with its cultural, religious, philosophical, social and mythological aspects. Horse motifs take place in many branches from petroglyphs, cairns, weaving arts to stelas in Turkish literature, sepulchral monuments formed sculpture, ceramic, tile slabs and miniature. The horse motif which has been used as important figure after ancient period, medieval period, was used by Turks in Central Asia Turks ware. We often confront the horse motif in Ottoman period's miniature and especially Great Seljuk Empire and Anatolia Seljuk Empire tiles. At the same time; we see the horse motif which symbolizes the power of regency, on coins with sultan's description on horse. It is seen that horse has been indispensable of Turks victory in battles and it has been most important piece of Turks culture.
Benzer Tezler
- Batı ve Türk resim sanatında geleneksel Türk kilim ve halı örnekleri
Traditional Turkish rug and carpet samples in Western and Turkish picture art
MERVE DAVŞANCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Güzel SanatlarKaradeniz Teknik ÜniversitesiResim Ana Sanat Dalı
PROF. DR. ÇAĞATAY İNAM KARAHAN
- Düzce ve çevresi el sanatları
Düzce and its circumstance, the handicrafts
YILDIRIM KARADENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
El SanatlarıAtatürk ÜniversitesiGeleneksel Türk El Sanatları Ana Sanat Dalı
YRD. DOÇ. DR. YUNUS BERKLİ
- Topkapı Sarayı Müzesi'ndeki XV. ve XVI. yüzyıllara ait padişah kaftan desenlerinin tezyinat yönünden değerlendirilmesi
Evalution of the sultan caftan patterns in Topkapı Palace Museum in 15th and 16th centuries in terms of illuminations
HANİFE ALTINER
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
El SanatlarıFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAL ARACI
- Türk sanatında kanatlı hayvan sembolizmi
Winged animal symbolism in turkish art
TOLGA UZUN
Yüksek Lisans
Türkçe
1995
Sanat TarihiGazi ÜniversitesiResim-İş Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEYHAN KARAMAĞARALI
- İslâm sanatlarında kullanılan tezyîni rûmînin analizi
Analysis of the tesyini rûmî used in Islamic arts
HAVVA BAŞTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiGeleneksel Türk Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HAMİDE NUR ÖZSOY