Akılcı duygusal aile eğitim programının anne babaların akılcı olmayan inançları ve anne babalık stresleri üzerine etkisi
The effect of rational emotive parent education program on parents' irrational beliefs and parenting stress
- Tez No: 398257
- Danışmanlar: PROF. DR. TURAN AKBAŞ, PROF. DR. ZEYNEP HAMAMCI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Psikoloji, Education and Training, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Aile, Akılcı Duygusal Eğitim, ebeveyn stresi, ebeveynlerin akılcı olmayan inançları
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Bu araştırmanın genel amacı, Akılcı Duygusal Davranışçı Yaklaşıma dayalı olarak geliştirilen Akılcı Duygusal Aile Eğitim Programı'nın anne babaların akılcı olmayan inançlarının ve anne babalık streslerinin azaltılmasında etkili olup olmadığının incelenmesidir. Çalışmaya çocukları ilkokula devam eden 4 baba ve 22 anne katılmıştır. Katılımcılardan 2 baba ve 11 anne deney grubunu oluştururken, yine 2 baba ve 11 anne kontrol grubunu oluşturmaktadır. Araştırma kapsamında Abidin (2012) tarafından geliştirilen Anne Baba Stres Ölçeği (ABSÖ) Türkçe'ye uyarlanmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri anne babaların akılcı olmayan inançları ve stres düzeyleridir. Anne babaların stres düzeyleri araştırmacı tarafından uyarlanan Anne Baba Stres Ölçeği ile değerlendirilirken, anne babaların akılcı olmayan inançları Kaya ve Hamamcı (2011) tarafından geliştirilen Anne Babaların Akılcı Olmayan İnançları Ölçeği (ABAOİÖ) ile incelenmiştir. Uygulama öncesinde deney ve kontrol gruplarına ABSÖ ve ABAOİÖ uygulanmıştır. Ön-test ölçümlerinin ardından deney grubunda yer alan anne babalarla 7 oturumdan oluşan Akılcı Duygusal Aile Eğitim Programı gerçekleştirilmiştir. Kontrol grubu ile herhangi bir çalışma yapılmamıştır. Deney grubu ile uygulamaların bitiminden 1 hafta sonra son-test, 1 ay ve 3 ay sonra ise izleme ölçümleri gerçekleştirilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde 2x4 yönlü varyans analizi tekniği kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda deney grubunda yer alan anne babaların kontrol grubundakilere göre anne baba olmaya ve rollerinin kısıtlanmasına ilişkin stres düzeylerinin azaldığı, anne babalık rollerine ilişkin mükemmeliyetçi inançları ve çocuklarına ilişkin gerçekçi olmayan beklentilerinin azaldığı bulumuştur. Elde edilen bulgular, araştırmacı tarafından geliştirilen Akılcı Duygusal Aile Eğitim Programının anne babaların anne babalık streslerinin ve akılcı olmayan inançlarının azaltılmasında etkili olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
The general aim of the current study was to examine whether The Rational Emotive Parent Education which was developed on the basis of Rational Emotive Behavior Therapy, on parents' irrational beliefs and decreasing the parenting stress. The sample of the study consisted of 4 fathers and 22 mothers whose children are at primary school. Among those participants, 2 fathers and 11 mothers were in the experimental group while other 2 fathers and 11 mothers were placed in the control group. Within the study process, Parenting Stress Index-4 (PSI) developed by Abidin (2012) was adapted into Turkish. The dependent variables of the study were the parents' irrational beliefs and stress levels. The parents' stress levels were evaluated by Parents Stress Index which was designed by the researcher. Also, parents' irrational beliefs were assessed by the Parent Irrational Beliefs Scale (PIBS) which was developed by Kaya and Hamamcı (2011). Prior to the study practices, the participants in the both groups were asked to complete PSI and PIBS. Following the pre-tests, a 7-session Rational Emotive Education Program was administered to the parents in the experimental group. There were no practices with the parents in the control group. The post-test measures were given in the following week after the termination of the sessions while monitoring measures were administered 1 and 3 months after termination of the sessions. The gathered data was analyzed by the use of 2 x 4 ANOVA. The study findings suggested that parental stress levels of the parents in the experimental group were found to be lower than the ones in the control group. Additionally, there was also seen a decrease in the number of their perfectionist beliefs related to parenthood roles and their unrealistic expectations on their children. According to the study findings, the Rational Emotive Parent Education Program which was developed by the researcher is found to be quiet effective in decreasing the parenting stress and irrational beliefs. Keyword: Family, Rational Emotive Education, parenting stress, parent's irrational beliefs.
Benzer Tezler
- Aile eğitim programının annelerin ebeveynlik davranışlarına ve çocuklarında gözlenen davranış problemlerine etkisi
Effect of parent education programme on maternal parenting behavior and behavioral problems observed in their children
ÇİĞDEM ALTUNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÇEKİÇ
- Akılcı duygusal davranışçı yaklaşıma dayalı bir psikoeğitim programının ergenlerin benlik algısına etkisi
The effect of a psychoeducational program based on rational emotional behavioral approach to self perception of adolescents
ERTUĞRUL ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimOndokuz Mayıs ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KURTMAN ERSANLI
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin sınıflarındaki özel gereksinimli öğrencilerine sundukları etkili öğretimsel uygulamalara ilişkin görüş ve deneyimleri
Social studies teachers' opinions and experiences regarding effective instructional practices provided to students with special needs in their classrooms
GÜLŞAH PABUÇÇU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA NUR AKÇİN
- Duygusal istismarı önleme ve müdahale programı geliştirme ve etkisinin test edilmesi
Development of emotional abuse preventionprogram and investigation of it's effectiveness
AYŞENUR GÜRSEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARİF ÖZER
- Anne-babaların akılcı olmayan inançlarının aile işlevi ve çocuklardaki davranış problemleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Analyzing the relationship between parent's irrational beliefs and their children's behavioral problems and family function
CEMAL BAĞCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP HAMAMCI