Vardiyalı çalışan sağlık personelinde metabolik sendrom sıklığının değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
A study on the assessment of the prevalence of metabolic syndrome among healthcare shift workers
- Tez No: 398940
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SANİYE BİLİCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Nutrition and Dietetics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Vardiyalı çalışan sağlık personelinde MetS sıklığının belirlenmesi amacıyla planlanıp yürütülen bu çalışma, Ankara ilinde Gazi Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Gazi Hastanesi'nde 25-50 yaş grubunda (yaş ortalaması 33,0±6,3 yıl) olan, gündüz çalışan (56 kişi) ve vardiyalı çalışan (54 kişi) bireylerden oluşan, toplam 110 gönüllü kadın hemşire üzerinde yapılmıştır. Vardiyalı çalışan grubu >1 yıldır ayda en az 4 kez 16:00-08:00 saatleri arasında çalışmış olan bireyler oluştururken, gündüz çalışan grubu >1 yıldır 08:00-16:00 saatleri arasında çalışan bireyler oluşturmuştur. Araştırma verileri bizzat araştırıcı tarafından uygulanan ve genel bilgiler, sağlık bilgileri, beslenme alışkanlıkları (3 günlük besin tüketim kaydı), fiziksel aktivite değerlendirmesi ve vardiyalı çalışmaya ait bilgilerin yer aldığı bir anket formu ile elde edilmiştir. Ayrıca bireylerin antropometrik ölçümleri, biyokimyasal ölçümleri ve kan basıncı ölçümleri alınmıştır. Günlük ortalama enerji alımı vardiyalı çalışanlarda (1756±659 kkal) gündüz çalışanlara göre (1694±431 kkal) daha yüksek bulunmuştur (p>0,05). Vardiyalı çalışanlarda karbonhidrat (sırasıyla 196,3±85,5 g ve 185,9±54,7 g) ve yağ alımının (sırasıyla 79,5±29,5 g ve 77,1±22,6 g) gündüz çalışan bireylere göre daha yüksek, protein alımının ise (sırasıyla 57,6±21,6 g ve 59,4±17,6 g) daha düşük olduğu saptanmıştır (p>0,05). Vitamin ve mineral alımları değerlendirildiğinde, her iki grup arasında sadece demir alım ortalamaları arasında istatistiksel açıdan anlamlı bir fark olduğu, gündüz çalışan bireylerin ortalama demir alımlarının (10,6±2,9 mg) vardiyalı çalışanlara göre (10,0±4,0 mg) daha yüksek olduğu belirlenmiştir (p0,05). IDF ve NCEP-ATP III kriterlerinin ikisi için de, araştırma grubunda MetS bileşenlerinden en yaygın olanların abdominal obezite (sırasıyla %79,1 ve %37,27) ve düşük HDL kolesterol (%23,63) olduğu gösterilmiştir. Bireylerin eğitim durumu, medeni durumu, çalışma süresi, çalışma saatleri, ana öğün atlama durumu, ev dışında yeme durumu, aktivite durumu ile MetS bileşenleri ortalamaları arasında istatistiksel olarak önemli bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Vardiyalı çalışma ve MetS arasındaki ilişkinin saptanmasına yönelik olarak vardiya sisteminin nitelik ve nicelik açısından detaylandırıldığı ve olası tüm etken faktörlerin de incelendiği daha ileri çalışmalara ihtiyaç vardır.
Özet (Çeviri)
This study was planned and carried out to determine the prevalence of metabolic syndrome among the healthcare personnel working in shifts at Health Research and Practice Center of Gazi Hospital of Gazi University in Ankara, and was performed on individuals, within an age group of 25-50 (mean age 33,0±6,3 years), which comprised a total of 110 volunteer female nurses who work day (56) and shift (54). Shift working group includes individuals who have worked from 16:00 to 08:00 at least 4 times a month for >1 year. Day working group includes those who have worked between 08:00 and 16:00 for >1 year. Data were obtained through a questionnaire implemented by the researcher herself and it contained general information about the individuals, their medical information, dietary habits (3-day food record), physical activity assessment, and shift information of the work. Also, anthropometric measurements, biochemical measurements and blood pressure measurements were taken. The average daily energy intake among the shift workers (1756±659 kcal) compared to day workers (1694±431 kcal) was higher (p>0,05). Shift workers' carbohydrate intake (respectively 196,3±85,5 g and 185,9±54,7 g) and fat intake (respectively 79,5±29,5 g and 77,1±22,6 g) were also higher. Protein intake (respectively 57,6±21,6 g and 59,4±17.6 g) was found to be lower among shift workers than the individuals working day (p>0,05). These individuals' vitamin and mineral intake was also evaluated, and it was determined that there was a statistically significant difference only in the average iron intake between the two groups. Day workers' average iron intake (10,6±2,9 mg) compared to the shift workers (10,0±4,0 mg) was found to be higher (p0,05). According to the IDF and NCEP-ATP III criteria, the most common components of the MetS in the research group were found to be abdominal obesity (respectively 79,1% and 37,27%) and low HDL cholesterol (23,63%). There was not a statistically significant difference between the individuals' education status, marital status, working time, working hours, skipping the main meals status, eating out of the home state and activity status and MetS-components averages (p>0,05). To determine the relationship between shift work and MetS, further studies that are more detailed in terms of the quality and the quantity of the shift system and that include all the possible confounding variables are needed
Benzer Tezler
- Vardiyalı ve sabit düzende çalışan sağlık personelinde sirkadiyen ritim ile beslenme alışkanlıkları ve metabolik sendromun değerlendirilmesi
Determine of nutritional habits and metabolic syndrome with circadian rhythm in healthcare workers working in shifts and non shift
ŞERİFE AYTEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Beslenme ve DiyetetikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURAL ERZURUM ALİM
- Vardiyalı çalışan sağlık personelinin serum nesfatin-1 düzeyi ile sirkadiyen ritim, enerji gereksinimi ve beslenme durumu ilişkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the relationship between serum nesfatin-1 level, circadian rhythm, energy requirement, and nutritional status in shift working health personnel
MERYEM ÖZDEMİR PETEK
Doktora
Türkçe
2024
Beslenme ve DiyetetikHasan Kalyoncu ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA ANIL ERBAĞCI
PROF. DR. AYLA GÜLDEN PEKCAN
- Vardiyalı çalışan hastane personelinin beslenme durumunun ve bilişsel fonksiyonlarının saptanması
Determination of nutritional status and cognitive functions of shift worker hospital personnel
ASLI YAĞMUR KULAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Beslenme ve DiyetetikBaşkent ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESEN YEŞİL
- Vardiyalı çalışan sağlık personelinde, dürtüsellik, sirkadiyen tercihler ve iş doyumunun değerlendirilmesi
The evaluati̇on of impulsivity, circadian preferences and job satisfaction in health personnels worki̇ng in shift
HACİRE BİNGÖL
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Hemşirelikİstanbul Okan ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. PINAR GÜZEL ÖZDEMİR
- Vardiyalı sistemde çalışmanın bilişsel işlevler ve oksidatif stres üzerine etkisi
The effect of shift-work system on cognitive functions and oxidative stress
PINAR GÜZEL ÖZDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2012
PsikiyatriYüzüncü Yıl ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. YAVUZ SELVİ