Geri Dön

Hodgkin dışı lenfomalı hastalara uygulanan izometrik el sıkma egzersizinin periferal intravenöz kemoterapi uygulamasına etkisinin değerlendirilmesi

Evaluation of the effect of isometric handgrip exercise on the peripheral intravenous chemotherapy administration in patients with non-hodgkin lymphoma

  1. Tez No: 398976
  2. Yazar: AYŞE ÖZKARAMAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÖZNUR USTA YEŞİLBALKAN
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Hemşirelik, Nursing
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2014
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ege Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 162

Özet

Araştırma, kemoterapi tedavisi alan HDL'lı hastalarda izometrik el sıkma egzersizinin ön kol damarlarında meydana getireceği kan akım hızı artışının (brakiyal arter kan akım hızı ve brakiyal ven kan akım hızı) periferik venöz kateter uygulaması üzerine etkisinin değerlendirilmesi amacıyla kontrollü ve deneysel bir çalışma olarak planlanmıştır. Araştırma Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Hastanesi Hematoloji kliniğinin yataklı servisinde 1 Ağustos 2013-15 Mayıs 2014 tarihleri arasında yürütülmüştür. Araştırma kapsamına örneklem seçim ölçütlerine uyan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 10 uygulama (izometrik el sıkma egzersizi yaptırılan) ve 10 kontrol (izometrik el sıkma egzersizi yaptırılmayan) grubu hastası olmak üzere toplam 20 hasta alınmıştır. Araştırmanın yürütülebilmesi için etik kuruldan ve kurumdan yazılı izin, hastalardan da yazılı onamları alınmıştır. Araştırma verileri, literatür bilgisinden yararlanılarak araştırmacı tarafından hazırlanan sosyo-demografik özellikleri içeren“Hasta Tanıtıcı Özellikler Formu”(EK-I),“Kan Akım Hızı Kayıt Formu”(EK-II),“Periferal İntravenöz Kemoterapi Uygulama Kayıt Formu”(EK-III),“İntravenöz Hemşireler Topluluğu Flebit Skalası”(EK-IV),“İntravenöz Hemşireler Topluluğu İnfiltrasyon ve Ekstravazasyon Skalası”(EK-V),“Doppler Ultrason Cihazı”(EK-XII), milimetrik şeffaf cetvel(EK-XIII), kronometre(EK-XIV), oda termometresi (EK-XV) ve el sıkma topu(EK-XVI) kullanılarak görüşme, gözlem ve ölçme yöntemleri ile toplanmıştır. İlk aşamada uygulama ve kontrol grubundaki hastalara sosyo-demografik özellikler ve hastalık hakkındaki bilgileri belirlemeye yönelik hasta tanıtıcı özlellikler formu doldurulmuştur. Her iki gruptaki hastaların baskın olmayan tarafta ön kol damarlarının kan akım hızını ölçmek amacıyla doppler ultrason kullanılarak 1. Ölçüm brakiyal arter ve brakiyal ven kan akım hızı belirlenmiştir. Daha sonra her iki gruptaki hastalara baskın olan kola periferal intravenöz kateter takılarak 1.kür kemoterapi tedavisi uygulanmıştır. Birinci kür kemoterapi tedavisini takiben uygulama grubundaki hastalara 2.kür kemoterapi tedavi zamanı gelene kadar geçen sürede baskın olmayan kola izometrik el sıkma egzersizi uygulanmış, kontrol grubuna bir müdahalede bulunulmamıştır. İkinci aşamada, uygulama ve kontrol grubundaki hastalara doppler ultrason ile baskın olmayan kolda 2.ölçüm brakiyal arter ve brakiyal ven akım hızı belirlenmiştir. Daha sonra her iki gruptaki hastaların baskın olmayan kollarına periferal intravenöz kateter takılarak 2. Kür kemoterapi tedavisi uygulanmıştır. Araştırmanın verilerinin değerlendirilmesinde Ortalama±Standart Sapma, yüzdelik, bağımlı ve bağımsız gruplarda t testi, üç yönlü tekrarlı ölçümler ANOVA (Tek Faktör Tekrarlı) testi, Pearson Ki-Kare, Pearson Kesin (Exact) Ki-Kare, Yates Ki-Kare, Fisher's kesin Ki-Kare analizleri kullanılmıştır. Uygulama grubundaki hastaların 1.ölçüme göre 2.ölçüm brakiyal arter (1.ölçüm:Vmaks 84.10±21.19cm/sn/ 2.ölçüm:Vmaks 90.20±20.33 cm/sn) ve brakiyal ven kan kım hızının(1.ölçüm: Vmean 7.56±1.76/ 2. Ölçüm:Vmean 9.28±4.40cm/sn) arttığı ancak farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptanmıştır [brakiyal arter(t=-2.234, p=0.05)/brakiyal ven(t=-1.393,p=0.197)]. Kontrol grubundaki hastaların 1.ölçüme göre 2.ölçüm brakiyal arter kan akım hızının azaldığı(1.ölçüm:Vmaks 87.80±20.24cm/sn/ 2.ölçüm: Vmaks 86.50±17.16cm/sn), brakiyal ven kan akım hızının değişmediği (1.ölçüm:Vmean 6.35±3.85/ 2.ölçüm: Vmean6.35±3.67) ancak farklılığın istatistiksel olarak anlamlı düzeyde olmadığı bulunmuştur [brakiyal arter(t=0.310, p=0.764)/brakiyal ven(t =0.000,p=1.000)]. Araştırmada uygulama ve kontrol grubundaki hastaların 1.ölçüm ve 2.ölçüm brakiyal arter kan akım hızına yaş gruplarının etkisi olurken [brakiyal arter(F=4.47, p=0.032)], uygulama ve kontrol grubundaki hastaların 1. ve 2.ölçüm brakiyal ven kan akım hızına yaş gruplarının etkisinin olmadığı [brakiyal ven: (F=0.66, p=0.534)] saptanmıştır. Brakiyal arter kan akım hızı ortalamasının uygulama grubundaki 60-74 yaş aralığındaki hastalara göre 18-38 yaş aralığındaki hastaların daha yüksek olduğu belirlenmiştir (t=-4.904 , p=0.008). Araştırmada uygulama ve kontrol grubundaki hastaların 1.ölçüm ve 2.ölçüm brakiyal arter ve brakiyal ven kan akım hızlarına, cinsiyet [brakiyal arter: F=0.12, p=0.736)/brakiyal ven:(F=2.88, p=109)] ve geçmiş sigara içme durumunun [brakiyal arter:(F=1.02, p=0.327)/brakiyal ven: (F=0.32, p=0.582)] etkisinin olmadığı saptanmıştır. Araştırmada ikinci aşamada periferal intravenöz kateter yerleştirme başarısının yüksek olduğu (uygulama grubu:%90, kontrol grubu %80) belirlenmiştir. Araştırma kapsamında ikinci aşamada periferal intravenöz kateter yerleştirme (uygulama grubu:40.80±14.93sn/kontrol grubu: 42.80±14.39sn) ve takılı kalma sürelerinin (uygulama grubu: 11.80±5.6saat/ kontrol grubu:12.90±6.53 saat) kontrol grubuna göre uygulama grubunda daha kısa olduğu ancak farkın istatistiksel olarak anlamlı olmadığı saptanmıştır [PIVK yerleştirme süresi: (t=0.305, p=0.764)/PIVK takılı kalma süresi: (t=0.404, p=0.691)]. Araştırmada periferal intravenöz kemoterapiye bağlı komplikasyonların uygulama ve kontrol grubu hastaların hepsinde 1.aşamada %30 oranında geliştiği, 2.şamada ise hiç gelişmediği belirlenmiştir. Sonuç olarak izometrik el sıkma egzersizinin brakiyal arter ve brakiyal ven kan kım hızını anlamlı düzeyde artırmadığı ve buna bağlı periferal intravenöz kateter ve kemoterapi uygulamasına etkisinin olmadığı bulunmuştur.

Özet (Çeviri)

This is a controlled and experimental study evaluating the effect of isometric handgrip exercise-induced increase in blood flow rate in vessels of forearm (brachial artery and vein) on the peripheral venous catheter application in patients with non-Hodgkin lymphoma (NHL) receiving chemotherapy. The study was conducted in inpatient service of the department of Hematology in Eskisehir Osmangazi University teaching hospital between 1 August 2013 and 15 May 2014. Of the 20 patients meeting the inclusion criteria and accepting to participate in the study were divided into two groups: intervention group (n=10; patients included in the isometric handgrip exercises) and control group (n=10; patients not included in the isometric handgrip exercises). Study was approved by the ethics committee and written consents were obtained from the hospital administration and each patient. Data were collected via interview, observation and measurement methods by using“Patient Informative Characteristics Form”(APPENDIX-I) prepared by the researcher in the light of the literature and including the sociodemographic characteristics, the“Blood Flow Rate Registration Form”(APPENDIX-II),“”Peripheral Intravenous Chemotherapy Administration Registration Form“ (APPENDIX-III), ”Intravenous Nurses Society Phlebitis Scale“ (APPENDIX-IV), ”Intravenous Nurses Society Infusion and Extravasation Scale“ (APPENDIX-V), ”Doppler Ultrasound Device" (APPENDIX-XII), millimeter-transparent ruler (APPENDIX-XIII), stopwatch (APPENDIX-XIV), in-room thermometer (APPENDIX-XV), and handgrip ball (APPENDIX-XVI). In the first stage of the study, the Patient Informative Characteristics Form was filled out to record the sociodemographic characteristics and determine the information about the disease in control and patient groups. In both groups of patients, the blood flow rates in the vessels in the non-dominant arm were measured by Doppler US and recorded as the 1st measurement. Then, both groups of patients received one course of chemotherapy via a peripheral intravenous catheter placed on the dominant arm. During the waiting period until the second course of chemotherapy, the patients in the intervention group did the isometric handgrip exercises by their non-dominant hand. In the second stage, the blood flow rates in brachial artery and vein were measured in the non-dominant hand by using Doppler US in both group of patients (2nd measurement). Then, both groups of patients received the second course of chemotherapy via a peripheral intravenous catheter placed on the non-dominant arm. Data were expressed as mean±standard deviation and percentage, and analyzed by t test, three-ways repeated measures ANOVA (single factor repeated) test, Pearson Chi-Square, Pearson Exact Chi-Square, Yates Chi-Square, and Fisher's exact Chi-Square analysis. In the intervention group, blood flow rates in brachial artery and vein were found to be slightly increased in the 2nd measurement compared to the 1st measurement (Vmax in the 1st vs. 2nd measurements, 84.10±21.19cm/s vs. 90.20±20.33 cm/s; Vmean in the 1st vs. 2nd measurements, 7.56±1.76 vs. 9.28±4.40cm/s in brachial artery and vein, respectively). However, there was no statistical difference [brachial artery (t=-2.234, p=0.05); brachial vein (t=-1.393,p=0.197)]. On the other hand, in the control group, the blood flow rate was decreased in the brachial artery and did not change in brachial vein in the 2nd measurement compared to the 1st measurement (Vmax in the 1st vs. 2nd measurements, 87.80±20.24 cm/s vs. 86.50±17.16 cm/s; Vmean in the 1st vs. 2nd measurements, 6.35±3.85 vs. 6.35±3.67 cm/s, respectively), with no statistical difference. [brachial artery (t=0.310, p=0.764); brachial vein (t =0.000,p=1.000)]. The age group was significantly associated with the 1st and 2nd blood flow rate measurements in the brachial artery (F=4.47, p=0.032) but not with that in the brachial vein (F=0.66, p=0.534) in the both intervention and control groups. In the intervention group, the blood flow rate in the brachial artery was more increased in patients aged 18-38 years compared to those aged 60-74 years (t=-4.904 , p=0.008). The gender and previous smoking status were not associated with the 1st and 2nd blood flow rate measurements in the brachial artery and vein in both group of patients (brachial artery and vein, F=0.12, p=0.736 and F=2.88, p=109 for gender and F=1.02, p=0.327 and F=0.32, p=0.582 for smoking status, respectively). The success rate for the placement of a peripheral intravenous catheter in the second stage was found to be high (90% and 80% for intervention and control groups, respectively). Although it was not statistically significant, the time for the insertion of the peripheral intravenous catheter (40.80±14.93 s vs. 42.80±14.39 s in the intervention and control groups, respectively) and the time of being in place for the catheter (11.80±5.6 h vs. 12.90±6.53 h in the intervention and control groups, respectively) were slightly shorter in the intervention group in the second stage of the study [(t=0.305, p=0.764) and (t=0.404, p=0.691), respectively]. The rate of complications induced by peripheral intravenous chemotherapy administration was 30% in the first stage of the study in both groups. On the other hand, no complications were observed in the second stage in both groups. In conclusion, isometric handgrip exercises did not result in a significant increase in the blood flow rates in brachial artery and vein and had no effect on peripheral intravenous catheter application and chemotherapy administration.

Benzer Tezler

  1. Splenik marjinal zon lenfomalı hastalarda uygulanan tedavi modalitelerinin prognoza etkisi

    The effect of the treatment modalities in patients with splenic marginal zone lymphoma on prognosis

    ERKAM KOCAASLAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HematolojiMarmara Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. TAYFUR TOPTAŞ

  2. 40 Hodgkin dışı lenfoma vakasında klinik, laboratuar, prognoz ve sürvi bulgularının değerlendirilmesi

    The Evaluation of clinical, laboratory findings, prognosis and survival rate in 40 non hodgkin lymphoma cases

    BAHTİŞEN SÖNMEZ

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    1995

    Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıklarıİstanbul Üniversitesi

    PROF.DR. TANJU ATAMER

  3. Lenfomalarda radyoterapi yaklaşımının retrospektif değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    PELİN ALTINOK SÜT

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2005

    Onkolojiİstanbul Üniversitesi

    Radyasyon Onkolojisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURAN BEŞE

  4. Hodgkin dışı lenfoma hastalarında hemoglobin,albumin,lenfosit ve trombosit (HALP) skorunun prognostik önemi

    Başlık çevirisi yok

    FADİMANA ACAR GÜLER

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    İç HastalıklarıDokuz Eylül Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İNCİ ALACACIOĞLU

  5. Hodgkin lenfoma tanılı çocuk hastaların retrospektif olarak değerlendirilmesi

    A retrospective evaluation of pediatric patients diagnosed with hodgkin lymphoma

    MEMNUNE ARSLAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıErciyes Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU YILMAZ