İşitme kayıplı çocuklar için yaşam kalitesi değerlendirme aracı (HEAR-QL)'nın Türkçe uyarlaması ve 7-12 yaş çocuklarda işitme kaybının yaşam kalitesine etkisinin değerlendirilmesi
Turkish adaptation of quality of life questionnaire (HEAR-QL) for children with hearing loss and the assesment of the effects of hearing loss on quality of life among children aged 7-12
- Tez No: 399156
- Danışmanlar: PROF. DR. İSMET BAYRAMOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kulak Burun ve Boğaz, Otorhinolaryngology (Ear-Nose-Throat)
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Çocuklarda sık görülen, konuşma, eğitim ve sosyal uyum başta olmak üzere pek çok alanda yetersizliklere neden olan işitme kaybının yaşam kalitesi üzerindeki etkisinin takibi, sadece dinleme becerileri, işitme cihazı kullanımları, dil ve konuşma becerileri açısından değil; tedavileri, tedavi mümkün değilse çeşitli cihazlarla rehabilitasyonuna kadar önemlidir. Yaşam kalitesi ölçekleri kullanılarak takip edilen çocukların gelişim dereceleri daha iyi anlaşılabilir, ilerleyen süreçteki müdahaleleri daha iyi planlanarak uygulanabilir, ortaya çıkan değişimler daha sağlıklı bir şekilde takip edebilir. Kronik sorunlara sahip çocuklara yönelik yaşam kalitesi değerlendirmelerinin sayısı az olduğu gibi, işitme kayıplı çocuklar için özel tasarlanmış çok az sayıda ölçek vardır. Bunlar arasında da Hearing Environments and Reflection on Quality of Life Measurement for Children/ Adolescents (HEAR-QL) işitme kayıplı çocuklar için geliştirilmiş ilk özel ölçek olma özelliğini taşımaktadır. Bu çalışma; işitme kaybının 7-12 yaş aralığındaki çocukların yaşam kalitesine etkisini belirleyebilmeyi 2008 yılında Streufert tarafından Washington Üniversitesinde geliştirilen HEAR-QL) yaşam kalitesi ölçeğinin çocuk versiyonunu Türkçeye ve Türk kültürüne uyarlamak, uyarlama çalışması dahilinde işitme kaybı ile ilgili değişkenlerin yaşam kalitesine olan etkilerini de değerlendirmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma ilk önce ölçeğin Türkçeye çevirisi yapılmış, yapılan çeviri araştırmacı tarafından orijinal eşdeğerliliği geri çeviri yöntemi ile değerlendirilmiş ve İŞYAK adı ile son halini almıştır. Çalışmada 7-12 yaş aralığında bulunan 35 unilateral, 45 bilateral kalıcı işitme kaybı yaşayan ve 35 normal (işitme kaybı yaşamayan) çocuk örnekleme dahil edilmiş olup toplamda 115 kişiye uygulanmıştır. Katılımcılardan İŞYAK (İşitme Kayıplılar için Yaşam Kalitesi Ölçeği), Türkçeye uyarlanan İŞYAK'ın yapısına en uygun ÇİYKÖ (Çocuklar İçin Yaşam Kalitesi Ölçeği ) doldurmaları istenmiş, çocuklara ait demografik bilgiler bilgi formu ile toplanmıştır. Ölçme aracı İŞYAK'ın Türk kültüründe örneklem üzerinde doğrulanıp doğrulanmadığını belirlemek için doğrulayıcı faktör analizi (DFA) incelenmiştir. DFA' ya ek olarak İŞYAK ve ÇİYKÖ ölçme araçlarından elde edilen sonuçlar varyans analiziyle karşılaştırılmış, İŞYAK puanlarının, yaşam kalitesi açısından farklılaşan grupları ayırt edebildiği görülmüştür. Güvenirlik çalışmasında ölçme sonuçlarının zamana göre kararlılığını değerlendiren test-tekrar-test yöntemi ve ölçek maddelerinin iç tutarlılığını ölçmek için Cronbach Alfa katsayısı kullanılmıştır. Sonuç olarak, İŞYAK ile ilgili yapılan istatistiksel analizler, İŞYAK'ın işitme kayıplı çocukların yaşam kalitesini değerlendirmede özel bir ölçek olarak, gerek klinikte gerekse rehabilitasyon merkezlerinde işitme kayıplı çocukları daha iyi anlamamızı ve değerlendirmemizi sağlayabileceğini ve geçerli-güvenilir sonuçlar verdiğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Monitoring the effects of Hearing Loss on Quality of Life, which is frequently seen on children and causes inefficiency in speech, in education, and in social development, is not only important for listening skills, or for using hearing devices, or for linguistic and speech skills, but also important for the treatment, and if no treatment possible, then also critical for rehabilitation with different equipment. For those kids who are monitored by using quality of life questionnaire; the degree of development can be understood better, clinical interventions in the later phases can be planned better to implement, and the exposed changes can be followed vigorously. As the number of quality of life assessments for children with chronic health problems is very small, there are very few questionnaires designed especially for children with hearing loss. Among these limited questionnaires, Hearing Environments And Reflection on Quality of Life Measurement for Children/ Adolescents (HEAR-QL) is the first questionnaire developed for kids with hearing loss. This study is conducted in order to assess the impact of hearing loss of children between the age of 7 and 12 to their quality of life by applying the Quality of Life Questionnaire (HEAR-QL, developed by Streufert at University of Washington in 2008) to Turkish and Turkish culture, as well as to determine the effects of the hearing loss related variables to the quality of life. During the study; first, the questionnaire has been translated to Turkish, then the original equivalence translation, which is made by the researcher, evaluated by using back translation method, and finally named as ISYAK (İşitme Kayıplılar için Yaşam Kalitesi Ölçeği - as with Turkish initials - Quality Life Questionnaire for Hearing Loss). The study applied to 115 kids between the ages of 7 and 12; 35 with unilateral HL, 45 with bilateral HL, and 35 of them without any hearing loss. Participants are asked to fill the ISYAK and CIYKO (Çocuklar icin Yaşam Kalitesi Ölçeği - as with Turkish initials - Quality Life Questionnaire for Kids), and their demographic information has been collected. In order to verify the ISYAK in Turkish Culture sample, DFA (Doğrulayicı Faktör Analizi - as with Turkish initials - Confirmatory Factor Analysis) has been reviewed. In addition to DFA, the data gathered by ISYAK and CIYKO has been compared by using the variance analysis, and the analysis showed that ISYAK scores are capable to distinguish different groups specified by the quality of life. For reliability studies, the test-retest method that evaluates the stability of the measurement results over time and Cronbach's Alpha Coefficient for measuring the internal consistency questionnaire items are used. As a result, statistical analyses conducted on ISYAK have shown that ISYAK can be used both in clinical and as well as in rehabilitation centers as a special questionnaire for determining the quality of life for the kids with hearing loss with reliable and valid results.
Benzer Tezler
- Dinleme ortamları ve yansımalarının yaşam kalitesi üzerine etkisi ölçeği'nin Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması
The reliability and validity of the turkish version of hearing environments and reflection on quality of life
ZEYNEP BUDAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MERVE BATUK
- COVID-19 pandemisinin işitme kayıplı çocukların yaşam kalitesi üzerine etkisi
The effect of COVID-19 pandemia on the quality of life of children with hearing loss
GİZEM GÜRSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BETÜL ÇİÇEK ÇINAR
- Geniş ailede ve çekirdek ailede büyüyen 7-12 yaş arası işitme kayıplı çocukların yaşam kalitesinin karşılaştırılması
Comparison of the quality of life of children with hearing loss between 7-12 years old in a large family and in A NON-NUCLE family
AYŞE BÜLBÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENGÜL TERLEMEZ
- İşitme kaybının derecesine göre işitme kayıplı bireylerin ve normal işiten kardeşlerinin yaşam kalitesinin incelenmesi
Examination of the quality of life of hearing-loss individuals and their normal hearing siblings according to the degree of hearing loss
ÖYKÜ ÖKTEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Kulak Burun ve Boğazİstanbul Aydın ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENGÜL TERLEMEZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA GÖÇMENLER
- İşitme engelinin erken tanısının gelişim alanlarına etkisi
Effect of early diagnosis of hearing impairment on development areas
ELİFE BARMAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYDAN GENÇ