Doğal boyaların metamerik özelliklerinin incelenmesi
Investigation of metameric properties of natural dyes
- Tez No: 406128
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUHAMMED İBRAHİM BAHTİYARİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tekstil ve Tekstil Mühendisliği, Textile and Textile Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 108
Özet
Bitkisel ürünlerin boyamada kullanılması çok eski tarihlere dayanmaktadır. Geçmiş dönemlerde insanlar kullanmış oldukları malzemeleri renklendirmek için bitkisel, hayvansal ve madensel doğal kaynakları kullanmışlardır. Fakat sentetik boyaların keşfiyle birlikte doğal boyarmaddelerin önemi hızlı bir şekilde azalmıştır ve doğal boyarmaddeler yerlerini sentetik boyalara bırakmışlardır. Sentetik boyaların sağlık açısından çeşitli yan etkileri olduğundan doğal boyarmaddelerin günümüzde de kullanılabilir bir seviyeye getirilmesi oldukça önemlidir. Bu çalışmanın temel amacı, tekstil boyamacılığında önemli bir sorun olan metamerinin bitkisel boyarmaddeler açısından incelenmesidir. Bu amaçla, doğal boyarmaddelerle boyanmış olan %100 yünlü kumaş numunelerinin spektral ölçümleri yapılarak, bu konudaki eksikliğin giderilmesi hedeflenmiştir. Çalışmada yünlü kumaşların boyanması nar kabuğu, kökboya bitkisi, havacıva bitkisi, yarpuz bitkisi ve nar çiçeği bitkisi ile mordanlı ve mordansız olarak yapılmıştır. Yapılan boyama işlemleri sonucunda farklı mordan maddeleri ile mordansıza göre farklı renkler elde edilmiştir. Metameri özelliği açısından boyarmadde cinsinin, boyarmadde konsantrasyonunun, ışık kaynağının ve mordan cinsinin etkili oldukları görülmüştür. En fazla metameri özelliğini kökboya bitkisi gösterirken, en az metameri özelliğini havacıva bitkisi göstermiştir. Sonuç olarak, seçilen farklı doğal boyaların ve farklı mordan maddelerinin hangi renkleri verebileceği ve metameri özelliğini ne ölçüde etkileyeceği ortaya konmuştur.
Özet (Çeviri)
Herbal products have being used in textile dyeing since the ancient times. Animal, herbal, and mineral natural products have been used for coloring materials used by humans. There had been a decline in usage of natural dyes after invention of synthetic dyes and synthetic dyes have eventually replaced the natural dyes. It is really important to increase usage of natural dyes in modern life since the synthetic dyes have side effects to human health. The main goal of this study is investigation of metameric properties, which has been an issue for textile dyeing, of the herbal dyes. Therefore, it was aimed to fulfill inadequate research in this area by spectral measurements of 100 % wool fabric samples with natural dyes. Wool fabrics were dyed with pomegranate peel, madder, alkanate root, pennyroyal plant, and hibiscus with and without mordant in this study. As a result of dyeing process, different colors have been obtained by using various mordants and not using any mordants. It has been observed that dye type, dye concentration, light source, mordant type have important effects on metameric properties. Madder identified as showing the most metamerism while alkanate root showed the least metamerism. Finally, which colors can be achieved and extent of their effects on metameric properties are detected for selected various natural dyes and various mordants.
Benzer Tezler
- İzmir-Selçuk ilçesinin mühendislik jeolojisi
Engineering geology of the Selçuk (İzmir) province
HAKAN ELÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiUygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YALÇIN KOCA
- Burdur ili mermer sektörünün kurumsal ve ekonomik yapısı
İnstitutional and economic structure of marble sector in burdur
AHMET SARITAŞ
- Bazı kumtaşı, kireçtaşı ve tüflerde kimyasal yöntemlerle sağlamlaştırma üzerine bir araştırma
A Research about consolidation of some sandstone limestone and tuffs
ÖZLEM ULUPINAR
- Öğretmen ve ailelerin oyuncağa ilişkin metaforları ile okul öncesi dönem çocuklarının oyuncak ile ilgili algılarının incelenmesi
Investigation of the metaphors of teachers and families about the toy and the perceptions of preschool children about the toy
FATMA ZEYNEP AKÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HACER ELİF DAĞLIOĞLU
- Biyo-boyar maddelerin ahşap malzemeye tutunmasını artırmak için optimum mordanlama yönteminin araştırılması
Investigation mordanting method to enhance of holding naturel dyes on wood material
ENGİN ERGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Ağaç İşleriMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiAğaç İşleri Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OSMAN GÖKTAŞ