Orta Karadeniz balıkçılığındaki bazı pelajik ve demersal balık türlerinin sagittal otolitlerinin morfometrik tanımlanması ve annulus oluşumunun görsel analizi
Morphometric description and visual analysis of the annulus formation in sagittal otoliths of some pelagic and demersal fish species in the Middle Black Sea region fishery
- Tez No: 406178
- Danışmanlar: PROF. DR. AYSUN GÜMÜŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Karadeniz, Otolit morfometrisi, Annulus oluşumu, Yaş Okuma Protokolü, Çaça, Hamsi, Mezgit, Barbunya, Kalkan, Black Sea, Otolith morphometry, Annulus formation, Age reading protocol, Sprat, Anchovy, Whiting, Red mullet, Turbot
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hidrobiyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 441
Özet
Bu çalışmada Orta Karadeniz'den örneklenen, çaça (Sprattus sprattus, Linnaeus, 1758) ve hamsi (Engraulis encrasicolus, Linnaeus, 1758) pelajik tür; mezgit (Merlangius merlangus, Linnaeus, 1758), barbunya (Mullus barbatus, Linnaeus, 1758) ve kalkan (Psetta maxima, Linnaeus,1758) ise demersal tür olarak çalışılmıştır. Her bir türün; otolitlerinin morfolojik olarak tanımlanması, otolitlerin morfometrik analizlerinin yapılması, yaş halkası yarıçaplarının belirlenmesi ve annulus oluşumunun yorumlanması bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Stoklarının güncel olarak izlenmesi gereken bu beş ticari türün yaş tayinindeki okuyucu tabanlı çelişkilerini en aza indirmek de bu tez çalışmasının hedefini oluşturmaktadır. Otolit morfolojisinin incelenmesinde, söz konusu türlerde, işlem görmemiş bütün haldeki sagittal otolitlerin elektron mikroskobu görüntüleri alınmış ve proksimal yüzeylerindeki karakteristik özellikler temel otolit morfolojisi dikkate alınarak bu bölgede yaşayan stoklar için ilk kez tanımlanmıştır. Örneklemde balık boyutu ve otolite bağlı morfometrik analizin yapılabilmesi için; her bir türde; boy-frekans ve ağırlık-frekans dağılımları, yaşa göre tam boy ve yaşa göre ağırlık dağılımının eşeylere göre tanımlayıcı istatistikleri hesaplanmış ve örneklemin boy-ağırlık ilişkileri belirlenmiştir. Ayrıca otolit örneklerinden, otolit boyu, otolit genişliği ve otolit ağırlığı ölçülerek, eşeye ve yaşa göre tanımlayıcı istatistikleri belirlenmiştir. Otolit boyutları ve tam balık boyu ve ağırlığı arasındaki ilişkiler ve ayrıca otolit boyutlarının kendi aralarındaki ilişkileri tespit edilmiştir. Her bir türden elde edilen otolitlerde eşeylere göre yaş halkası yarıçapları ölçülmüş ve tanımlayıcı istatistikleri hesaplanmıştır. Her iki eşeyde, ortalama yaş halkası yarıçap uzunluklarının normal dağılım gösterip göstermediği ve herhangi bir yaş halkası ortalama yarıçap uzunluğunun tüm yaş gruplarında anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği sorgulanmıştır. Her bir türün otolitlerindeki annulus oluşumunu yorumlayabilmek için ilk önce merkez ve ilk yaş halkasının tespitine dair ön çalışma yapılmış, ilk yaş halkasından önce görülen stok halkaları belirlenmiş, ardışık halkaların temel karakteristik özellikleri incelenmiş ve görsel olarak sunulmuştur. Bazı otolitlerde gerçek yaş halkası dışında gözlenen yalancı halkaların sıklığı ve türe özgü tipik yapıları tanımlanmıştır. Genel otolit morfolojisinde rastlanan ve bir anormal kristalleşme yapısı olan vateritizmin oranı her tür için tespit edilmiştir. Sonuç olarak; Karadeniz ticari balıkçılığının hedef türleri olan bu beş balık türünün populasyon parametrelerinin belirlenmesinde temel veri olan yaş ve yaşın belirlenmesi konusunda başvuru kaynağı olabilecek bir çalışma ortaya konmuştur. Araştırmacıya bağlı sübjektif kararları azaltmak ve annulus tanımlama kriterlerini standardize edebilmek adına her tür için 'yaş okuma protokolü' sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
In this study, species ensampled from the Middle Black Sea Region to be studied are sprat (Sprattus sprattus, Linnaeus, 1758) and anchovy (Engraulis encrasicolus, Linnaeus, 1758) as pelagic species; whiting (Merlangius merlangus, Linnaeus, 1758), red mullet (Mullus barbatus, Linnaeus, 1758) and turbot (Psetta maxima, Linnaeus,1758) as demersal species. The aim of this study is morphological identification and morphometrical analysis of the otoliths, determination of the radius of the annual age rings and interpretation of the formation of the annulus, for each species. Minimizing the reader bias in the age readings of these five commercial species, whose stocks should be continously monitored, is also scoped in this study. In the examination of the otolith morphology for the stated species, the electron microscope images of the untreated whole sagittal otoliths are taken and characteristic features of the proximal surfaces are identified for the first time for the stocks inhabiting this region with considering the basic otolith morphology. In order to perform the morphometric analysis based on fish size and otolith size within each species and both sexes; descriptive statistics are estimated for length-frequency and weight-frequency distributions, total length-at-age and total weight-at-age and also the length-weight relationship. Moreover, otolith length, otolith width and otolith weight are measured from the otolith samples and their descriptive statistics by age and sex are calculated. Types of the relationships between otolith dimensions and total length/weight of the fish and also the relationships between each otolith dimension are determined. Radius of the annual age rings are measured and their descriptive statistics are estimated for all age groups within each species. It is questioned for both sexes of each species whether the radius measurements of the annual age rings fits the normal distribution or not and whether any significant difference exists between the mean radius values of a certain age group. For annulus interpretation of otoliths within each species, a preliminary work for determining the primordium and first annual age ring is done. Then, the stock rings those are deposited before the first annual age ring are identified, basic characteristics of the consecutive annual rings are described and the related images are presented. In some otoliths, species based typical structures and the frequency of the false annual age rings that are seen apart from the real annual age rings are identified. The ratio of vateritism -which is an abnormal crystallization structure observed in general otolith morphology- is determined for each species. Consequently; this study may be a reference source in determination of the basic data regarding age and the population parameters for the five species examined which are target species of the commercial fishery in Black Sea region. In order to minimize the age reader subjectivity and to standardize the annulus identification criteria, an age reading protocol is presented for each species.
Benzer Tezler
- Güney Karadeniz bölgesindeki eşkina balığının (Sciaena umbra) biyo-ekolojik özellikleri
Bio-ecological parameters of brown meager (Sciaena umbra) in the Southern Black Sea region
BARIŞ BODUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Balıkçılık TeknolojisiOrdu ÜniversitesiBalıkçılık Teknolojisi Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AYDIN
- Türkiye denizlerinde trol ve gırgır balıkçılığı ihlallerinin incelenmesi
A study of trawl and purse seine fisheries violations in sea of Turkey
GÜRKAN SALİH KARABACAK
Doktora
Türkçe
2019
Su ÜrünleriAkdeniz ÜniversitesiSu Ürünleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET CENGİZ DEVAL
- Orta Karadeniz bölgesindeki yüzey ve kaynak sularında pestisit kirliliği ve içme suyu kalitesinin araştırılması
The Research of desticides pollution and drinking water quality in surface and spring waters in the middle blacksea region
FEZA GEYİKÇİ
Doktora
Türkçe
1999
Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HANİFE BÜYÜKGÜNGÖR
- Geochemistry and sedimentology of the oxic-noxic sediments from the İnebolu shelf and upper slope
İnebolu şelfi ve kıta yamacı oksik-anoksik sedimentlerinin sedimentolojik ve jeokimyasal incelenmesi
ŞÜKRİYE DUMAN
Doktora
İngilizce
1998
Su ÜrünleriDokuz Eylül ÜniversitesiDeniz Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSA KAZIM DÜZBASTILAR