Geri Dön

Fiziksel aktivite ve sağlık durumunun hastaneye yatış gerektiren KOAH akut alevlenmelerinin seyri üzerine etkileri

Effects of physical activity and health status on COPD exacerbations requiring hospitalization

  1. Tez No: 406918
  2. Yazar: GÖKÇEN ARKAN ERDOĞAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF ŞEN
  4. Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
  5. Konular: Göğüs Hastalıkları, Chest Diseases
  6. Anahtar Kelimeler: Alevlenme, fiziksel aktivite, KOAH, pedometre, sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi, COPD, exacerbation, health related quality of life, pedometer, physical activity
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Tıp Fakültesi
  11. Ana Bilim Dalı: Göğüs Hastalıkları Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 106

Özet

Kronik obstrüktif akciğer hastalığı kronik morbidite ve mortalitenin başlıca nedenlerinden biri olan önlenebilir, tedavi edilebilir bir hastalıktır. KOAH'ın doğal seyri, tekrarlayıcı semptomlar ve alevlenmeler ile karakterizedir. KOAH'lı hastalar, günlük yaşamlarında çok daha az aktiftir. Bu nedenle, sınırlı fiziksel aktivite düzeyi hastaların kondisyonsuzluğunun ve dispne gibi semptomlarının bir yansımasıdır. Bu durum literatürde sıklıkla bahsedilen hareketsizlik, kondisyonsuzluk ve nefes darlığından meydana gelen kısır döngüyü biçimlendirir. Bozulan sağlıkla ilişkili yaşam kalitesi de bu döngünün bir parçasıdır. Dolayısıyla KOAH'lı hastalarda fiziksel yaşam aktivitelerinin ve fonksiyonel durumunun tespiti, alevlenmelerin fiziksel aktivite ve yaşam kalitesi üzerine etkilerinin belirlenmesi önemlidir. Çalışmaya AÜTF Göğüs Hastalıkları AD'nda akut alevlenme sebebi ile hastaneye yatırılan 75 KOAH tanılı hasta alındı. Hastaların akut alevlenme döneminde uygulanan çeşitli yaşam kalitesi anketleri (CAT, SGRQ, SF-36, Nottingham sağlık profili, LCADL), dispne düzeyi (mMRC), BOD indeksi ve adımsayar ile ölçülen fiziksel aktivite düzeyi ile klinik özellikler arasındaki ilişkiler belirlendi. Fiziksel aktivite ve sağlık durumu ile ilişkili yaşam kalitesinin hastanede kalış süresi, bir sonraki alevlenmeye kadar geçen süre üzerine etkileri değerlendirildi. Ayrıca çalışmaya alınan hastalardan stabil dönem kontrollerine gelerek tekrar değerlendirme yapılabilen 26 hastada ise fiziksel aktivite, sağlık durumuyla ilişkili yaşam kalitesi ve solunum fonksiyonlarındaki değişimler ve ilişkileri incelendi. Sonuç olarak; adım sayısı yüksek olan hastaların FEV1, FVC, FEF25-75 değerlerinin daha yüksek olduğu gözlendi. BOD indeksi, mMRC, CAT ve SGRQ değerleri arttıkça yani dispne ve yaşam kalitesi kötüleştikçe adım sayısının azaldığı izlendi. SF-36 fiziksel kısıtlanma skorları daha iyi olan hastaların adım sayılarının arttığı, Nottingham sağlık profiline göre enerjik olmayan hastaların adım sayılarının ise azaldığı belirlendi. LCADL ile adım sayısı ilişkili değildi. Adım sayısı ile kalp yetmezliği belirteci olarak kabul edilen yüksek Pro-BNP düzeyleri arasında negatif korelasyon saptandı. Alevlenme sebebi ile tekrar hastaneye başvurana kadar geçen süre (İAGS) ile diğer klinik parametreler arasındaki ilişki değerlendirildiğinde, İAGS ile alevlenme sayısı, hastaneye yatış, sık alevlenme öyküsü ilişkiliydi. İAGS ile PaO2, SaO2, PaCO2, Pro-BNP değerleri ve SFT parametrelerinden FEV1, FVC, FEF25-75, DLCO değerlerinin ilişkili olduğu izlendi. BOD indeksi, mMRC, CAT ve SGRQ ile adım sayısındaki ilişkiye benzer şekilde İAGS arasında da negatif yönde korelasyon mevcuttu. Dispneik ve yaşam kalitesi değerleri daha düşük olan hastaların daha kısa süre sonra alevlenme ile hastaneye başvurdukları görüldü. SF-36, Nottingham sağlık profili, LCADL anketlerinin bazı alt bölümleri ile İAGS arasında korelasyon saptandı. Fiziksel fonksiyon ve fiziksel rol kısıtlılığı skorları daha iyi, fiziksel olarak daha mobil, enerjik, emosyonel ve sosyal açıdan daha iyi durumdaki hastaların İAGS süreleri de uzamaktaydı. Hastaların kişisel bakımı bozuldukça İAGS'nin kısaldığı belirlendi. Hastanede verilen tedavilerden NIMV ve steroid tedavisi alan hastaların İAGS süreleri daha kısaydı. Hastaların mMRC skorları arttıkça yatış süresinin uzadığı izlendi. SGRQ ile yatış süresi arasında ilişki bulunmadı. SF-36, Nottingham sağlık profili anketi ve LCADL bazı alt bölümleri ile yatış süresi arasında korelasyon mevcuttu. Kişisel bakımı bozuk, fiziksel fonksiyonlarında kısıtlanma olan hastaların hastanede yattığı gün sayısı artış gösteriyordu. Takibe gelen 26 hastalık stabil dönem KOAH'lı hasta verileri alevlenme dönemi ile karşılaştırıldığında adım sayılarının, FEV1, FVC, FEF25-75 değerlerinin stabil dönemde, alevlenme döneminden farklı olduğu ve daha yüksek değerlerde olduğu görüldü. CAT skoru, LCADL, SF-36, Nottingham sağlık profili anketi bazı alt skorları iki grup arasında farklı saptandı ve stabil dönemde hastaların daha iyi yaşam kalitesi gösterdiği izlendi. Alevlenme dönemi ve stabil dönem karşılaştırıldığında adım sayısındaki değişimi, bağımsız olarak etkileyen değişkenin SF-36 anketinin genel sağlık algısındaki değişim olduğu saptandı. Bu çalışmada hastaneye yatış gerektiren ağır KOAH akut alevlenmelerinde hastaların fiziksel aktivitelerinin kısıtlandığı ve sağlıkla ilişkili yaşam kalitelerinin bozulduğu belirlendi. Günlük fiziksel aktiviteleri kısıtlanan, yaşam kaliteleri bozuk olan hastaların hastanede yatış sürelerinin uzadığı ve bir sonraki alevlenmeye kadar geçen sürenin ise kısaldığı saptandı.

Özet (Çeviri)

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a preventable and treatable disease which is a major cause of chronic morbidity and mortality. Natural course of COPD is characterized by repetitive symptoms and exacerbations. Patients with COPD are less active in their daily life. Therefore, limited physical activity is a reflection of patients' deconditioning and dyspnea. This forms a vicious cycle of inactivity, deconditioning and dyspnea, commonly described in the literature. Impaired health related quality of life is a part of this cyle. Hence, it is important to determine the physical activity of COPD patients and functional status, and to investigate the effects of exacerbations on physical acitivity and quality of life. Seventy five patients with COPD hospitalized due to acute exacerbation in Pulmonary Diseases Department of Ankara University Medical Faculty were included into the study. Different quality of life questionnaires (CAT, SGRQ, SF-36, Nottingham health profile, London Chest Activty of Daily Living- LCADL), dyspnea level (mMRC), BOD index and physical activity level measured by pedometer and clinical features have been detected. The relationship between these parameters has been investigated. Effects of physical activity and health related quality of life on hospital stay and time to first exacerbation (TTFE) were evaluated. Furthermore, in 26 patients coming to control visit, changes of physical acitivity, health related quality of life and pulmonary function tests between exacerbation and stable period were determined. In result; patients with higher number of steps had higher FEV1, FVC, FEF25-75 values. It was shown that the number of steps were decreased when BOD index, mMRC, CAT and SGRQ were getting worse. The number of daily steps were increasing in patients with better physical restriction scores according to SF-36 questioannaire, and were decreasing in less energic patients by Nottingham health profile. LCADL questionnaire results were not correlated with number of steps. A negative correlation has been detected between high levels of Pro-BNP as a marker of heart failure and number of steps. TTFE was correlated with previous exacerbation number, history of hospitalization and frequent exacerbation history. TTFE was related to PaO2, SaO2, PaCO2, Pro-BNP levels and as well as to FEV1, FVC, FEF25-75, DLCO results. TTFE was negatively correlated with BOD index, mMRC, CAT and SGRQ scores. It was detected that patients with high dyspnea levels and impaired quality of life had shorter TTFE. TTFE and certain domains of SF-36, Nottingham health profile and LCADL were also correlated. Patients with better physical functioning scores and physical restriction role scores had longer TTFE. In patients with limited self-care, TTFE were getting shorter. Patients treated by systemic corticosteroids and requiring non-invasive mechanical ventilation support had shorter TTFE. Hospital stay was longer in patients with higher dyspnea scores determined by mMRC. SGRQ scores were not related to hospital stay. Hospital stay and certain domains of SF-36, Nottingham health profile and LCADL were correlated. In patients with restricted physical functioning and self-care, hospital stay were longer. 26 patients have been followed-up after the exacerbation period and completed tests during the stable period of disease. Their number of daily steps, FEV1, FVC, FEF25-75 values in stable period were increased significantly compared to exacerbation period. CAT scores, certain domains' scores of LCADL, SF-36, Nottingham health profile questionnaires were different between these periods and patients had better quality of life in the stable period. The independent variable affecting the number of steps between exacerbation and stable periods was the change in general health perception of SF-36 questionnaire. This study showed that COPD patients had limited physical activity and impaired health related quality of life during severe exacerbations requiring hospitalization. Patients with decreased daily physical activity and impaired quality of life had longer hospital stay and shorter time to first exacerabation.

Benzer Tezler

  1. Covid-19 hastalık şiddetini belirleyici faktörler olarak fiziksel aktivite düzeyi ve besin takviyesi kullanımının değerlendirilmesi

    Evaluation of physical activity level and use of nutritional supplements as factors determining covid-19 disease severity

    PELİN AKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Beslenme ve DiyetetikHacettepe Üniversitesi

    Spor Bilimleri ve Teknolojisi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞÜKRAN NAZAN KOŞAR

  2. Geriatrik travma hastalarının prospektif analizi

    Prospective analysis of geriatric trauma patients

    FATMA CESUR

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    İlk ve Acil YardımEge Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MURAT ERSEL

  3. 9-18 yaş arası tip 1 diyabetli çocuklarda fiziksel aktiviteden kaçınma davranışı ve ilişkili etmenler

    Physical activity avoidance behavior and related factors in 9-18 year-old children with type 1 diabetes

    BÜŞRA ERGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıEge Üniversitesi

    Kronik Hastalıklar Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. IŞIL ERGİN

  4. Epilepsi tanısı alan adölesanların sağlıklı yaşam biçimi davranışları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi

    Determining of adolescents' healthy lifestyle behaviours who diagnosed epilepsy and the factors that effect behaviours

    ŞENAY ARAS DOĞAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    HemşirelikCumhuriyet Üniversitesi

    Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. EMİNE ALTUN

  5. Factors affecting the quality of life of patients with HEART failure in irak

    Irak'ta kalp yetmezliği olan hastaların yaşam kalitesini etkileyen faktörler

    SAJA KAREEM HASAN KHALEEL

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    HemşirelikÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MÜJGAN ONARICI