Gıda reklamlarının çocukların beslenmesi üzerindeki etkilerinin değerlendirilmesi
Evaluation of food ADS of the effects on children's nutrition
- Tez No: 406940
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. AYŞE SELDA TEKİNER
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 83
Özet
Amaç: Ankara ili, Keçiören ilçesine bağlı ortaokullardaki ortaokul 1.sınıfında (2004 doğumlu) okuyan öğrencilerin televizyon izleme oran ve sürelerini, hangi reklam türlerini daha çok izlediklerini, hangi ürün grubu reklamların üzerlerinde daha etkili olduğunu, gıda tercihlerinde reklamların etkisini ve ailelerini hangi ürün gruplarını satın alma yönünde etkilediklerini araştırmaktır. Ayrıca çevresel ve sosyoekonomik durumun, beslenme alışkanlıklarının ve beslenme hakkındaki bilgi düzeylerinin yukarıda saydığımız davranışlar üzerindeki etkilerini ve tüm bu durumlar üzerinde reklamların rolünün incelenmesi hedeflenmektedir. Gereç-yöntem: Çalışmada tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma örneklemini oluşturan Ankara ili Keçiören İlçesi'nde yer alan ortaokullarda öğrenim gören 2004 doğumlu ortaokul 1.sınıf öğrencilerine gıda reklamlarının çocukların beslenmesi üzerindeki etkilerini belirlemeye yönelik 31 madde ve 3 alt boyuttan (kişisel bilgiler, reklam ve beslenme alışkanlıklarını belirlemeye yönelik) oluşan anket uygulanmıştır. Anket maddeleri, boyutları, kaynak taraması, alanında 4 uzman görüşü (aile hekimliği, halk sağlığı, biyoistatistik, psikolojik ve rehber danışmanlık) alınarak oluşturulmuştur. Ankette demografik bilgileri ortaya koymak için 10 madde, televizyon ve reklam izlemeye yönelik 11 madde (evet-hayır, bazı maddeler birden fazla seçimli), sağlıklı beslenme ve sağlıklı gıda maddelerinin tanınması ve reklamların beslenme alışkanlığına etkisine yönelik 10 madde (evet-hayır, bazı maddeler birden fazla seçimli) bulunmaktadır. Kullanılacak anketin iç tutarlılığı Cronbach's alfa katsayısı ile ortaya konulmuştur. Bulgular: Çalışmaya, beslenme ile ilgili tanı veya takip edilen herhangi bir rahatsızlığı olmayan, 2004 doğumlu, ortaokul 1. sınıfta öğrenim gören, kendileri ve velileri tarafından çalışmaya katılmayı kabul eden sağlıklı 746 öğrenci alınmıştır. atılımcıların %49,5 i kız öğrenciler (n=369) ve %50,5 ini ise erkek öğrenciler (n=377) oluşturmaktadır. Araştırmaya katılan öğrencilerin; televizyonda en çok izledikleri programlar cinsiyete göre değişmekte ve kızlar için çizgi filmler ön landayken, erkeklerde reklamlar ön plandadır ( ve meyve tüketir misiniz?“ sorusuna verdikleri cevaplarda cinsiyete göre anlamlı olarak evet yanıtı alınmıştır ( reklamlarda gördüğünüz ürünleri satın alır mı?”sorusuna öğrencilerin ortalama %60,8'i ebeveynlerinin istedikleri reklam ürünleri almadıklarını ifade etmiştir 2=11,745; p=0,001). Sağlıklı beslenmeye dikkat edenlerin %46,3 (n=346) oranıyla büyük çoğunlukta olduğu ve sağlıklı beslenmeye dikkat eden grupta çalışmaya katılanların %50,1'inin (n=221) okulda beslenme kurallarının olduğunu belirttikleri görülmüştür. Eğitimli anne çocuklarının ortalama %57,'si (n=427) günlük sebze- eyve tükettiklerini belirtmişlerdir. En yüksek televizyon izleme oranı %62,2 (n=304) ile 1-3 saat/ gün olarak saptanırken, tüm saat aralıklarında çikolata-gofret, cips, hamburger, gazlı içecek gibi günde en az bir reklam ürünü tüketimi %65,3 (n=487) oranıyla yüksek saptanmıştır. Sonuç: Bu çalışmada, gıda reklamları ile sağlıksız beslenme arasında pozitif bir ilişki olduğu, reklamların çocukları hazır gıda, sağlıksız ve reklam ürünü gıdalarla beslenmeye özendirdiği, televizyon başında geçirilen sürenin ve seyredilen program içeriklerinin bu duruma katkı sağladığı, cips ve benzeri gıdaların, fast food tarzı yiyeceklerin ve kola vb. gazlı içeceklerin daha fazla tüketildiği gösterilmiştir. Ayrıca, ailedeki eğitim düzeyinin, ailede ve okulda beslenme kuralları olmasının sağlıklı beslenmeye yöneltmek konusunda faydalı olduğu fakat yine de hazır gıda tüketiminin önüne geçilemediği görülmüştür. Bu konuda aile içi alışkanlıkların ne denli önemli olduğunu da vurgulamak gerekir. Sağlıklı beslenmenin beraberinde obezite indeksi düşük çocukları getirdiği çalışmamızda saptanan diğer önemli bir sonuçtur.
Özet (Çeviri)
Objective: We aimed to investigate the rate and duration of television watching, which kind of advertisements they watched more, which advertisements of product groups were more effective on children, the impact of advertisements on food preferences of the children, and which product groups the advertisements affected their families to buy in students at the first year of secondary school (born in 2004), in Keçiören, Ankara. Methods: The screening model was used in the study. A questionnaire consisting of 31 items and three subscales (personal information, determining the advertisement and eating habits) were administered to first-year secondary school students born in 2004 located in Keçiören, a district of Ankara to determine the impact of food advertisements on children's nutrition. Items and dimensions of the questionnaire and reference search were created by taking the opinions of four experts in the field (family medicine, public health, biostatistics, psychological counseling and guidance). The questionnaire included 10 items for demographic information, 11 items for watching television and advertisements (yes or no, some items with multiple choice), 10 items for recognition of healthy eating and healthy food and the effect of food advertisements on nutrition habits (yes or no, some items with multiple choice). Internal consistency of the questionnaire was tested by Cronbach's alpha coefficient. Results: Seven hundred and forty-six healthy students without any nutritional disorder, who were born in 2004, at the first year of secondary school, and accepted to participate were included in the study. Of the participants, 49.5% were female students (n = 369) and 50.5% were male students (n = 377). The television programs watched by the students the most varied by sex ( cartoons were prominent for girls, advertisements were at the forefront for boys. The answer to the question“Do you consume fruits and vegetables every day?”was significantly“yes”by gender ( 2=22.873; p
Benzer Tezler
- Gıda reklamlarının okul öncesi çocuklar üzerindeki etkilerinin anneler tarafından değerlendirilmesi
Mothers' views on the effects of food commercials on pre-school children
MELİKE BAŞAK ASENA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
ReklamcılıkBahçeşehir ÜniversitesiReklamcılık Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ATIF BİR
- Gıda reklamlarının 4-6 yaş çocuklarının beslenmesi üzerindeki etkilerinin incelenmesi (İstanbul örneği)
Investigation of the effects of food advertisements on nutrition of 4-6 years old children (İstanbul sample)
SEREN SÖNMEZKALE
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Beslenme ve DiyetetikÜsküdar ÜniversitesiNöropazarlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SİNAN CANAN
- İlkokul öğrencilerinin televizyondaki gıda reklamlarından etkilenmeleri üzerine bir araştırma
Başlık çevirisi yok
MELDA YALÇIN(CİĞERLİ)
- Impact of tv advertising on children's food choices
Tv reklamlarının çocukların yiyecek tercihleri üzerine etkisi
AYDA SABAGHZADEH TOUSI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Reklamcılıkİstanbul Aydın Üniversitesiİşletme (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZELHA ALTINKAYA
- Kadınların besin satın alma ve besin tüketimlerine basın ve reklamların etkileri
The effect of media and advertisements on women?S food purchasing and food consumption
SERKAN TUTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Bilim ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. AYDAN ERCAN