Sosyal bilgiler dersinde kariyer bilinci geliştirme: Öğretmen görüş ve uygulamaları
Developing career consciousness in the social studies course: Teacher views and practices
- Tez No: 407791
- Danışmanlar: PROF. DR. HANDAN DEVECİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı, kariyer, kariyer bilinci geliştirme, Social studies, social studies curriculum, career, developing career consciousness
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İlköğretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 249
Özet
21. yüzyılda toplumlar sosyal, kültürel, siyasal ve teknolojik olarak hızlı bir değişim ve gelişim sürecine girmiştir. Yaşanan bu değişim ve gelişimler, iş yaşamını ve iş niteliklerini de etkilemiştir. İş yaşamında çalışanlardan beklenen beceri ve nitelikler her geçen gün değişmektedir. Bu nedenle bireylerin bu duruma uyum sağlamaları ve değişimleri kariyerlerinde fırsata dönüştürmeleri, kariyer bilincine sahip olmalarıyla mümkündür. Bireylerin kariyer bilincine sahip olmasında eğitim süreci ve ilköğretim önemli bir yer tutmaktadır. Sosyal bilgiler dersi, yaşamsal bir ders olması ve öğretim programında kariyer bilinci geliştirmeye yönelik öğeler bulundurması bakımından ilköğretim düzeyinde, öğrencilerde kariyer bilinci geliştirme adına önemli derslerden biridir. Bu araştırmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenlerinin kariyer ve kariyer bilinci kavramlarına yönelik görüşlerinin ve sosyal bilgiler dersinde kariyer bilinci geliştirme uygulamalarının belirlenmesidir. Araştırma, nitel araştırma yöntemlerinden olgubilim desenine göre tasarlanmıştır. Katılımcılar, amaçlı örnekleme türlerinden ölçüt örnekleme göre belirlenmiştir. Bu doğrultuda Eskişehir il merkezinde alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeyde görev yapan ve en az 5 yıl deneyime sahip 12 sosyal bilgiler öğretmeni çalışma grubuna dahil edilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme ve katılımcı gözlem teknikleriyle toplanmıştır. Toplanan veriler tümevarımsal analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Verilerin analizinde Nvivo 10 nitel veri analizi yazılımından yararlanılmıştır. Araştırmada sosyal bilgiler öğretmenlerinin kariyer kavramını, toplumsal ve bireysel olarak değerlendirdikleri görülmüştür. Öğretmenler kariyer bilinci kavramını ise kendi öğretmenlik meslekleri açısından değerlendirmişlerdir. Kariyer bilinci geliştirme eğitimine yönelik olarak öğretmenlerin büyük çoğunluğu ortaokul düzeyinin önemli olduğunu belirtirken, bazı öğretmenler ise ortaokul döneminin kariyer bilinci geliştirme çalışmaları için henüz erken olduğunu belirtmiştir. Ayrıca öğretmenler kariyer bilinci geliştirme eğitiminde rehberlik çalışmalarının önemli olduğunu ifade etmiştir. Kariyer bilinci geliştirmede sosyal bilgiler dersinin yeri ve önemine ilişkin olarak öğretmenler, sosyal bilgiler dersinin yaşamsal bir ders olması ve kariyer bilinci geliştirmeye yönelik konu ve etkinliklerin yer alması nedeniyle sosyal bilgiler dersinin önemli olduğunu belirtmiştir. Bazı öğretmenler ise sınavlarda soru sorulmadığı için sosyal bilgiler dersinde kariyer bilinci geliştirme konularına önem verilmediğini belirtmiştir. Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'na yönelik olarak öğretmenler, programda kariyer bilinci geliştirme ile ilgili öğelere yeterince yer verilmediğini ve programda olanların uygulamaya tam olarak yansımadığını belirtmiştir. Öğretmenlerin kariyer bilinci geliştirme uygulamaları bakımından en sık başvurdukları yöntemlerin ders kitabından yararlanma, sözel anlatımla bilgi verme, öğrencilere not tutturma ve powerpoint sunumlarından yararlanma olduğu görülmüştür. Öğretmenler, kariyer bilinci geliştirme eğitimi bağlamında programın çok yoğun olması, öğrencilerin sadece mesleklerin ekonomik kazancına değer vermesi, etkili bir eğitim sisteminin uygulanamaması nedeniyle sorun yaşadıklarını belirtmiştir. Sorunların çözümüne ilişkin olarak; branş öğretmenleri, rehberlik servisi ve aileler arasında iş birliğinin sağlanması, kariyer bilinci geliştirme eğitiminin erken yaşlardan itibaren verilmeye başlanması, öğrencilerin ilgi ve yetenekleri doğrultusunda üst eğitim basamaklarına yönlendirilmesi, iş alanlarına geziler düzenlenmesi, kariyer günleri düzenlenerek okullara meslek çalışanlarının davet edilmesi, kariyer kulüpleri oluşturularak öğrencilerin bu kulüplerde çalışmalar yapmasının sağlanması, Sosyal Bilgiler Öğretim Programı'nda yer alan kariyer bilinci geliştirme öğelerinin zenginleştirilmesi ve okullardaki fiziki donanım ve altyapı eksikliklerinin giderilmesi gerektiğine yönelik öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In the 21st century, societies have been into a rapid change and development process socially, culturally, politically and technologically. These changes and developments have also affected the working life and job qualifications. The skills and qualifications expected from employees are changing every other day. Therefore, it is only possible for individuals to adapt to this situation and turn it into an opportunity in their careers by having career consciousness. The educational process and elementary education have an important place in individuals' having career consciousness. In terms of being an experiential course and including elements towards developing career consciousness in its curriculum, the social studies course is one of the important courses to develop career consciousness in students. The aim of this study was to identify social studies teachers' views on the concepts of career and career consciousness, and the practices for career consciousness development in the social studies course. The study was designed in accordance with the phenomenographical design that is a qualitative research method. The participants were selected based on criterion sampling method that is a purposive sampling method. In this regard, 12 social studies teachers working in schools with low, medium and high socio-economic status and having an experience of at least five years were included in the study. The data were gathered through semi-structured interview and participant observation techniques. The gathered data were analysed with inductive analysis method. Nvivo 10 qualitative data analysis software was used in data analysis. In the study, it was found that the social studies teachers evaluated the concept of career as social and individual. As for the concept of career consciousness, the teachers evaluated it in terms of their own teaching profession. Whereas most of the teachers stated that middle school level was important for developing career consciousness, some teachers asserted that the middle school period was somewhat early for practices of developing career consciousness. In addition, the teachers stated that guidance activities were important in developing career consciousness. With respect to the place and importance of developing career consciousness in the social studies course, the teachers indicated that the course was important because it was an experiential course and included content and activities towards developing career consciousness. Some teachers said that the contents on developing career consciousness were not attributed importance because they were not asked in tests. Regarding the social studies curriculum, the teachers stated that the elements related to developing career consciousness were not sufficiently included in the curriculum, and those that were in the curriculum could not be reflected on the practice. It was found that the methods that the teachers most frequently used in terms of the practices for developing career consciousness were making use of the coursebook, informing students verbally, making them take notes and using Powerpoint presentations. In the context of developing career consciousness in students, the teachers stated to have problems due to the curriculum being too intense, students only thinking about the economical income of professions, and an effective and long-term educational system not being able to be implemented. The teachers' solutions for the problems included ensuring cooperation between subject area teachers, guidance service and families, providing the education for developing career consciousness at earlier ages, orienting students to the higher stages of education based on their interests and abilities, organising trips to business areas, inviting professional to schools by organising career days, forming career clubs and ensuring students to do activities in these clubs, improving the elements of developing career consciousness in the social studies curriculum, and overcoming the deficiencies of physical equipment and infrastructure in schools.
Benzer Tezler
- Sosyal bilgiler programında yer alan girişimcilik ve kariyer bilinci kazanımlarına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri
Teachers and students views on entrepreneurship and career awareness earnings in social studies program
EMRAH ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK İLGAZ
- 4. ve 5. sınıflar fen ve teknoloji dersinin vatandaşlık eğitimi bakımından işlevselliği
The function of science and technology courses in 4th and 5th grades in terms of citizenship education
MUHAMMET ÖZDEN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnadolu Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEFİK YAŞAR
- Motivational teaching methods for the ESL composition course
ESL öğrencilerine akademik kompozisyon dersinin verilmesinde motivasyonel öğretim tekniklerinin kullanılması
DANE FOUNTAİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2004
Eğitim ve ÖğretimEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK DİRENÇ
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının finansal okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi
The investigation of financial literacy levels of social studies teacher candidates
TURAN ER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELVAN YALÇINKAYA
- Sosyal bilgiler dersinde kullanılan web 2.0 araçlarının öğrencilerin kariyer ve yetenek gelişimi öz-yeterliklerine, girişimciliklerine ve akademik başarılarına etkisi
The effect of web 2.0 tools used in the social studies course on the students' career and talent development self-efficacy, entrepreneurship and academic success
KIVILCIM BALÇIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimSakarya ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN ÇALIŞKAN