Çok ileri dereceli işitme kayıplı çocuğu olan işiten bir annenin etkileşim davranışlarının aile eğitimi bağlamında incelenmesi
The examination of interactional behaviors of a hearing mother who has a child with profound hearing loss in the context of the parent guidance
- Tez No: 407792
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZERRİN TURAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: İşitme kayıplı çocuklar, anne-çocuk etkileşimi, aile eğitimi, erken müdahale, Children with hearing loss, mother-child interaction, parent guidance, early intervention
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşitme Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 195
Özet
Bir eylem araştırması olan bu araştırmanın amacı, çok ileri dereceli işitme kayıplı bir çocuğun annesinin etkileşim davranışlarının aile eğitimi bağlamında incelenmesidir. Araştırmanın katılımcıları çok ileri dereceli işitme kayıplı bir çocuk, onun annesi ve aile eğitimlerini yürüten öğretmen/araştırmacıdan oluşmaktadır. Araştırmanın verileri, aile eğitimleri bağlamında anne-çocuk etkileşimlerinin videoteyp kayıtları, anneyle yapılan görüşmeler, izleme toplantıları ile geçerlik güvenirlik toplantıları ses kayıtları ve araştırmacı günlükleri yoluyla öğretmen/araştırmacı tarafından toplanmıştır. Toplamda sekiz aile eğitimi yapılmıştır ve annenin etkileşim davranışlarını incelemek amacıyla anne-çocuk etkileşimine ayrılan on dakikalık bölümlere tümevarım analizi uygulanmıştır. Annenin etkileşim davranışlarında değişikliklerin incelenmesi amacıyla da, ikinci, dördüncü, altıncı ve sekizinci aile eğitimlerinde anne-çocuk etkileşimi bölümlerinin temsili videoteyp kaydı olmasına karar verilmiştir. İşitme kayıplı çocukların eğitimi ve araştırmaları alanında çalışan aile eğitimi uzmanı ile eylem araştırmaları uzmanı, bu araştırmanın geçerliliğini sağlamışlardır. Aile eğitimlerinin uygulanmasında hazırlık ve uygulama aşamaları, annenin etkileşim davranışlarında ve uygulamada görülen problemlerin çözümü aşamaları aile eğitimi uzmanı tarafından izlenmiş ve uygulamaya yönelik çözüm önerileri geliştirilmiştir. Aile eğitimi uzmanının değerlendirmeleri ve geçerlik güvenirlik toplantıları sonucunda eylem planları ortaya çıkmıştır. Öğretmen/araştırmacı bir sonraki aile eğitimini bu eylem planına göre planlamış ve uygulamasını yapmıştır. Bu döngü sonucunda ortaya çıkan veriler yine bu döngü çerçevesinde eleştirel bir şekilde yorumlanmıştır. Aile eğitimi uygulamalarında oluşturulan ortam ve uygulama biçimi kuramsal çerçevesini sosyal etkileşim ve sosyo-kültürel tarihsel gelişim kuramlarından almaktadır. Bu sebeple, aile eğitimi uygulamaları da yine aynı kuramlardan beslenen doğal/işitsel sözel yaklaşım ve aile merkezli yaklaşım ilkeleri çerçevesinde yürütülmüştür. Sistematik ve döngüsel olarak, annenin etkileşim davranışlarının incelendiği bu eylem araştırmasında yürütülen aile eğitimleriyle birlikte annenin etkileşim davranışlarında olumlu gelişmeler meydana gelmiştir. Annenin işitme kayıplı çocuğuyla olan etkileşiminde, etkileşimi olumsuz etkileyen davranışlarının azaldığı, etkileşimi destekleyen davranışlarının arttığı görülmüştür. Aile eğitimi bağlamında gerçekleştirilen bu araştırmanın, anne-çocuk etkileşimi ve aile eğitimiyle ilgili ulusal ve uluslararası alan yazına katkıları olacağı düşünülmektedir. Aynı zamanda, Türkiye'de işitme kayıplı çocukların aile eğitimleri uygulaması alanında çalışan uygulamacı ve araştırmacılara yararlı olabilir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this action research is to examine the interactional behavior of a mother having a child with profound hearing loss in the context of the parent guidance. The participants of the research are the child with a profound hearing loss, his mother and the teacher/researcher. The data were collected by the teacher/researcher with the video recordings of mother-child interaction in the context of parent guidance, audio recordings of interviews with the mother, audio recordings of review and trustworthiness meetings and reflective journals. Eight parent guidance sessions have been conducted in total. Inductive analyses were applied to ten minute parts of the mother-child interaction in the context of parent guidance sessions with the aim of examine the mother interactional behaviors. It has been determined to representative video recordings of mother-child interaction in the second, fourth, sixth and eighth parent guidance session with an aim to examine the changes interactional behavior of the mother. Parent guidance expert and action research expert that work in the field of education and researches of children with hearing loss provide the trustworthiness of this research. Parent guidance expert has followed all the preparation and implementation phases in the parent guidance practice and then developed solutions for the problems observed in the interactional behavior of the mother and practicing parent guidance. Action plans have been emerged as a result of the parent guidance expert evaluations and trustworthiness meetings. Teacher/researcher has planned and applied the next session according to this action plan. The data that has emerged as a result of this cycle has been interpreted in a critical manner in the framework of this cycle. The environment and implementation that has been created in parent guidance sessions takes its theoretical framework from the social interaction and socio-cultural historical development theories. Having said that, parent guidance implementations have been conducted basing upon the natural auditory/verbal approach and family centered approach suggested in the literature. Positive changes have been occurred in the interactional behavior of the mother due to the parent guidance sessions conducted in the action research where interactional behavior of mother has been examined in systematic and cyclical manner. It has been determined that while mother's interactional behaviors that support interactions gradually increased, the behaviors that negatively affect interactions reduced throughout the parent guidance sessions. This research carried out in the context of parent guidance sessions, is believed to contribute to the national and international laterature on mother-child interaction and parent guidance. Meanwhile, it may be beneficial for the early interventionists and researchers working in the field of parent guidance practice with children with hearing loss in Turkey.
Benzer Tezler
- Aile eğitimine devam eden işitme kayıplı çocuk babalarının babalık deneyimlerine ilişkin algılarının incelenmesi
Perceptions on fatherhood experiences of fathers who have children with hearing loss in an early intervention
FATİH MEHMET ACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZERRİN TURAN
- Tek taraflı işitme kayıplı bireylerde dinleme eforunun değerlendirilmesi
Evaluation of listening effort in individuals with unilateral hearing loss
İREM IŞIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kulak Burun ve BoğazHacettepe ÜniversitesiOdyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL DİDEM TÜRKYILMAZ
- Koklear implant uygulanan pediatrik hastalarda katalaz ve glutatyon peroksidaz enzim gen analizi
Analysis of catalase and glutathione peroxidase enzyme genes in pediatric cochlear implant patients
ORHAN TUNÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Kulak Burun ve BoğazGaziantep ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ELİF BAYSAL
- Ani işitme kayipli hastalarda prognostik faktörler ve tedavi sonuçlarimiz
Prognostic factors in patients with sudden hearing loss and our results of therapy
YUNUS KAPLAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2009
Kulak Burun ve BoğazGaziantep ÜniversitesiKulak Burun Boğaz Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER KANLIKAMA