Kaynaştırma ve genel eğitim öğretmenlerinin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanımlarının incelenmesi
Investigating the utilization of teaching activities related to phonological awareness by mainstream and general education teachers
- Tez No: 407804
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET CEM GİRGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Okuma-yazma becerileri, sesbilgisel farkındalık, öğretimsel etkinlikler, işitme engelli çocuk
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 123
Özet
Okuma yazma becerileri, sosyal yaşamda var olabilmek ve akademik başarı elde edebilmek için kazanılması gereken en önemli becerilerin başında gelmektedir. Erken çocukluk döneminde gelişmeye başlayan ilk okuma yazma becerileri gelecekteki okuma yazma becerilerinin temelini oluşturmaktadır. Erken çocukluk döneminde okuma yazma becerierinin aile bireyleri, okul öncesi ve ilkokul öğretmenleri tarafından desteklenmesi gerekmektedir. Özellikle okul öncesi dönem, çocukların gelecekte okuma yazma becerilerini sorunsuz bir şekilde edinmelerini sağlayacak temel becerilerin gelişimi için kritik bir dönemdir. Okul öncesi eğitim döneminde başta sesbilgisel farkındalık (phonological awareness) olmak üzere kelime dağarcığı (vocabulary), anlama (comprehension), alfabeye ilişkin bilgi (alphabetic knowledge), görsel algı, yazı bilinci, dinleme ve konuşma gibi okuma yazmaya hazırlık becerilerinin çeşitli etkinliklerle geliştirilmesi gerekmektedir. Özellikle okul öncesi dönemde gelişimi başlayan sesbilgisel farkındalık becerileri, ilk okuma yazma becerilerinin edinimi ve gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır. Erken çocukluk döneminde başlayan ve yaşam boyu devam eden okuma yazma sürecinde öğretmenlere önemli sorumluluklar yüklenmektedir. Öğretmenlerden, erken çocukluk döneminde ortaya çıkan ilk okuma yazma becerilerini çeşitli etkinliklerle geliştirmeleri ve öğretim programlarında bu etkinliklere yeterince zaman ayırmaları beklenmektedir. Bu bağlamda, bu araştırmanın amacı birinci ve ikinci sınıf öğretmenlerinin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini sınıfta ne kadar sıklıkla kullandıklarının değerlendirilmesidir. Eskişehir Merkez'e bağlı ilkokullarda gerçekleştirilen bu araştırmada, tekil ve ilişkisel tarama modelinden yararlanılmıştır. Araştırmanın evrenini Türkiye'deki ilkokullarda görev yapan birinci ve ikinci sınıf öğretmenleri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise, 2012-2013 eğitim-öğretim yılında Eskişehir Merkez ilkokullarında görev yapan 142 birinci ve ikinci sınıf öğretmeni oluşturmuştur. Verilerin toplanmasında araştırmacı tarafından geliştirilen“Sesbilgisel Farkındalığa ilişkin Öğretim Etkinliklerinin Kullanım Sıklığı Anketi”kullanılmıştır. Ankette 20 çoktan seçmeli ve 3 açık uçlu soru bulunmaktadır. Açık uçlu sorulara verilen yanıtların analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesi sonucunda, öğretmenlerin 104'ünün sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanma sıklığının düşük olduğu, 38'inin yüksek olduğu belirlenmiştir. Sınıflarında işitme engelli kaynaştırma öğrencisi bulunan 16 öğretmenin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanma sıklığının düşük olduğu belirlenmiştir. Bu bulgudan yola çıkarak, sınıfında işitme engelli kaynaştırma öğrencisi bulunan öğretmenlerin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini diğer öğretmenlerden daha az kullandıkları sonucuna ulaşılabilir. Ayrıca araştırmaya katılan öğretmenlerin sesbilgisel farkındalığa ilişkin öğretim etkinliklerini kullanma düzeylerinde yaş, cinsiyet, hizmet yılı ve mezun oldukları üniversite açısından anlamlı bir farklılık olmadığı belirlenmiştir. Araştırmada ulaşılan sonuçlar bağlamında, başta okul öncesi öğretmenleri olmak üzere özel eğitim ve ilkokul öğretmenlerinin okuryazarlığın geliştirilmesinde sesbilgisel farkındalığın önemine ilişkin bilinçlendirilmeleri gerektiği düşünülebilir. Ayrıca çocukların gelecekte iyi birer okuryazar olabilmeleri için öğretmenlerin sesbilgisel farkındalık becerilerine ilişkin yeterli bilgiye ve öğretim becerisine sahip olmaları gerekmektedir. Bu nedenle üniversitelerin sınıf öğretmenliği ve özel eğitim bölümü ders programları, sesbilgisel farkındalığın ve okuma-yazma becerilerinin önemini vurgulayacak şekilde zenginleştirilmelidir.
Özet (Çeviri)
In order to survive in social life and gain academic success, literacy skills are the most important skills that need to be mastered. Literacy skills that are attained in early childhood set the foundation for future literacy skills. In early childhood literacy skills need to be fortified by family members, pre-school and primary school teachers. Pre-school period is especially critical in the development of fundamental skills that will enable mastering the future literacy skills without problems. During pre-school period, activities need to be developed in preparation for the acquisition of literacy skills, phonological awareness being the primary skill, vocabulary, comprehension, alphabetical knowledge, visual perception, written conception, listening, and speech. Phonological awareness skill developed during pre-school period plays an important role in the attainment and development of early literacy skills. Teachers bear an important responsibility in teaching literacy skills, starting at early childhood period and spanning a whole lifetime. Literacy skills development requirement, that start during this period, puts an expectation on teachers to develop various activities and to provide sufficient time in their teaching timetables. In this respect, the purpose of this research was the evaluation of the frequency of phonological awareness teaching activities, used by first and second year primary school teachers. In this research, carried out in Central Eskisehir, singular and relational search methods have been utilized. First and second grade primary school teachers in Turkey form the population. Samples were taken during 2012-2013 educational year from 142 first and second year primary school teachers. Data collection was carried out with the aid of“Usage Frequency of Phonological Awareness Teaching Activities”(UTPATA) questionnaire, developed by the researcher. The questionnaire consisted of 20 multiple-choice questions and 3 open ended questions. Content analysis was used to analyse the 3 open-ended questions. Research results revealed that usage frequency of phonological awareness teaching activities by 104 of the teachers was low, 38 of the teachers was high. The usage frequency of phonological awareness teaching activities by 16 teachers, whose classes included hearing impaired students, was found to be low. From these results it can be concluded that the usage of phonological awareness teaching activities by teachers, whose classes included hearing impaired students was lower than other teachers. Participants' age, sex, number of years in service and the universities they graduated from made negligible difference in the usage of phonological awareness teaching activities. As one of the results derived from this research, it can be suggested that the need to raise the level of awareness of teachers - primarily pre-school teachers, teachers in special needs education and primary school education - of the importance of phonological awareness in the development of literacy. Furthermore, in order to have children with better literacy skills in their future lives, teachers need to be equipped with sufficient knowledge and teaching skills with regards to phonological awareness. For this reason, class teaching and special needs education departments of universities have to enrich their teaching programmes to emphasize the importance of phonological awareness and literacy skills.
Benzer Tezler
- Özel eğitim ve kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin birlikte öğretim ile ilgili eğitim ihtiyaçlarının belirlenmesi
Determination of the educational needs of special education and inclusion classroom teachers related to co-teaching
ZEKİ KARAHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN ARSLANTAŞ
- Kaynaştırma ortamında eğitim alan ı̇şitme engelli öğrencilere destek özel eğitim hizmeti sunan eğitimciye yönelik mentörlük sürecinin ı̇ncelenmesi
An investigation of the mentorship process for educators who provide special education support services for hearing-impaired students in inclusive education
ELİF AKAY
Doktora
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN GÜRGÜR
- Kuramdan uygulamaya lider öğretmenlik uygulaması: Lider özel eğitim öğretmenlerinin genel eğitim öğretmenlerinin mesleki gelişimlerine ve kaynaştırma öğrencilerinin başarılarına olan etkisi
Teacher leadership from theory to practice: The effects of special education teacher leaders on the professional development of general education teachers and the success of students in inclusive classrooms
ORHAN AYDIN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF TEKİN İFTAR
- Fen bilimleri öğretmenlerinin özel eğitim kavramlarına yönelik metaforik algıları
Metaphoric perceptions of science teachers towards the concepts of special education
NAZLI GÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSüleyman Demirel ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERACEDDİN LEVENT ZORLUOĞLU
- Kaynaştırma uygulaması yapılan ilköğretim okuluna devam eden normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşleri
The opinions of students with normal development in primary schools towards inclusion
CEYDA TURHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. ELİF TEKİN-İFTAR