Geri Dön

Türkiye florasından toplanan lale (Tulipa spp.) genotiplerinin morfolojik karakterizasyonu

Morphologi̇cal characterii̇zatii̇on of tulii̇p (Tulipa spp.) genotypes collected from flora of Turkey

  1. Tez No: 411356
  2. Yazar: YASEMİN SARAÇ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ÇETİN ÇEKİÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Lale, Morfoloji, Genotip, UPOV, Tulip, Morfology, Genotype, UPOV
  7. Yıl: 2015
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 95

Özet

Lale (Tulipa spp.) Liliaceae familyasına ait dünyada yaklaşık 280 doğal türü ve 4000 civarında çeşidi bulunan soğanlı bir süs bitkisidir. Tarihimizin bir dönemi ile özdeşleşmiş olan lale bitkisi günümüzde Hollanda ile anılır duruma gelmiştir. Bu çalışmanın amacı 'Türkiye Florasında Bulunan Lale (Tulipa spp.) ve Sümbül (Hyacinthus spp.) Türlerinin Kültüre Alınması' isimli TÜBİTAK projesi kapsamında toplanmış ve Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsünde muhafaza altına alınmış olan lale genotiplerinin karakterizasyonunun yapılması ve morfolojik varyasyonlara bağlı olarak ortaya çıkan benzerlik ve farklılıkların belirlenmesidir. Bu çalışmada, 17 lale taksonuna ait 104 genotip UPOV (Uluslararası Yeni Bitki Çeşitlerini Koruma Birliği) kriterlerine göre 31 özellik yönünden incelenmiş ve Temel Bileşen Analizi (TBA) kullanılarak değerlendirilmiş ve incelenen özelliklerle ilgili birbirinden bağımsız 5 adet TB (Temel bileşen) ekseni elde edilmiştir. Ayrıca Cluster (Kümeleme) analizi yapılmış ve lale genotipleri arasındaki morfolojik benzerlik ve varyabilitenin değerlendirilebilmesi için dendogram oluşturulmuştur. Büyük bir varyasyona sahip olan genetik kaynakların korunması, devamının sağlanması, gelecekte yapılacak olan ıslah programlarında kullanılması açısından son derece önemlidir. Özellikleri belirlenmiş olan genotipler lale çeşit ıslahı çalışmalarında kullanılacaktır. Bu çalışma sonucunda ümitvar görülen 3 adet lale çeşit adayının tanımlamarı yapılmış ve tescil çalışmaları başlatılmıştır. Çalışmaların tamamlanmasıyla ülkemize ilk yerli lale çeşitleri kazandırılmış olunacaktır.

Özet (Çeviri)

The tulips are perennial plants in the genus Tulipa, which belongs to the family Liliacae. Tulip plant, which has become synonymous with the history of our country has been referred to the Netherlands today. The aim of this research is to characterize and determine of the similarities and differences that occur depending on the morphological variations in collected genotypes tulips with 'Flora of Turkey found the Tulip (Tulipa spp.) and Hyacinth (Hyacinthus spp.) in the Culture of the Species' by TUBITAK project and protected in Black Sea Agricultural Research Institute. In this study, 17 tulip taxa belonging to 104 genotypes were examined for 31 features according to the UPOV (International Union For The Protection Of New Varieties Of Plants) criteria and evaluated using Principal Component Analysis (PCA) and 5 TB (Principle Coordinate) axis were obtained independent from each other about evaluated characteristics. Also, Cluster analysis was performed to evaluate dendogram and morphological similarities among tulip genotypes variability. In order to assess the morphological similarities and variabilities among genotypes tulips, dendogram was formed. Protection of genetic resources having great variation and ensuring the continuation, is extremely important for using in breeding programs for the future programmes. Characteristics of the determined genotypes will be used in breeding work for tulip varieties. As a results of this study, 3 varieties of tulips seen promising candidates identified and registration activities have been started. The first domestic varieties of tulips in our country shall be conferred upon completion of the work.

Benzer Tezler

  1. Doğadan toplanan kamışsı yumak (Festuca arundinacea schreb.) genotiplerinde morfolojik çeşitliliğin belirlenmesi

    Determination of morphological diversity in tall fescue (Festuca arundinacea schreb.) genotypes collected from the nature

    FAZİLET KALE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET ALİ AVCI

  2. Doğadan toplanan Festuca l. genotiplerinde morfolojik ve genetik çeşitliliğin belirlenmesi

    Determinatin of morphological and genetic diversity in Festuca l. genotypes collected from the nature

    MEDİNE ÇOPUR DOĞRUSÖZ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AHMET TAMKOÇ

  3. Ankara doğal florasından toplanan çok yıllık çim (Lolium perenne L.) genotiplerinin bazı morfolojik ve tarımsal özelliklerinin belirlenmesi

    Determination of some morphological and agronomic characteristics of perennial ryegrass (Lolium perenne L.) genotypes collected from the natural flora of Ankara

    ABDULLAH ÖZKÖSE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    ZiraatSelçuk Üniversitesi

    Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET TAMKOÇ

  4. Türkiye'nin kuzeydoğusunda yayılış gösteren Asteraceae'den Psephellus cass. cinsine ait bazı türler üzerinde taksonomik araştırmalar

    Taxonomic research on some species of Psephellus genus from Asteraceae distributing in the northeast of Türkiye

    ZOHREH YOUSEFI

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BiyolojiAtatürk Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YUSUF KAYA

  5. Characterization of orchardgrass (Dactylis glomerata L.) using morphological traits and molecular markers

    Morfolojik özellikler ve moleküler markörler kullanilarak domuz ayriği (Dactylis glomerata L.)'nin karakterizasyonu

    AHMAD NABHAN

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2021

    ZiraatVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Fen Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖSMETULLAH ARVAS