Yünlü kumaşlara kazandırılan yeni özellikler ve modanın etkileri
The New features given to wool fabrics and influences of fashion
- Tez No: 41294
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ŞERİFE SEZGİN
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Giyim Endüstrisi, Güzel Sanatlar, Clothing Industry, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uygulamalı Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 148
Özet
Koyunun sırtından elde edilen yün, en eski tekstil elyaflarındandır.Deriden kırpmak ve yolmak suretiyle elde edilir.Kumaş haline getirilmesi ise yazının icadından çok öncelere rastlamaktadır.Eski Mısır, Mezopotamya ve Yunan' da evlerde yün eğrildiği ve dokuduğu bilinen bir gerçektir.Yün uzun yıllar bir ailenin ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde gelişmiştir.Sanayii Devrimi' nden sonra ise gelişme göstererek ticari alana geçiş yapmıştır.Ticarette kumaş üretiminde en değerli koyun yünü olarak merinos tipi koyunun yünü kabul edilmiştir.Çok ince yün veren merinos koyunları ilk önce Avustralya' da yetiştirilmiş, daha sonra dünyanın pek çok ülkesine yayılmıştır.Bugün hala en çok merinos yünü üreten ülke Avustralya' dır. Epidermis (Kütikül), korteks (Kabuk), ve medula (Kıl kökü) olarak üç ana bölümden oluşan yün kılında, elyafin inceliğini belirleyen medula tabakasıdır.Mıh kanalı - medula ne kadar küçük ve dar olursa elyaf o kadar ince olur.Merinos yünlerinin ince olma nedeni medulanm yok denecek kadar dar olmasıdır.Incelik, yün lifi için çok önemli bir fiziksel özelliktir.Isı tutma, nem çekme, keçeleşme ise yün elyafının, özellikle yeni çalışmalara ışık tutması açısından, diğer önemli fiziksel özelliklerindendir.Isı tutma özelliğinden dolayı, yün, kışın sıcak havayı vücuttan çıkarmaz, yazın da sıcak havayı dış çevreden deri içine girmesine izin vermez.Deri ile dış çevre arasında bir tampon görevi üstlenir.Çok miktardaki rutubeti emme özelliği olduğu için de, vücutta terden oluşabilecek rahatsızlık hissi uyanmaz. Yünün sağlık açısından da son derece önemli bu özellikleri kapsamında ona, bilinen klasik özellilerinin ve görüntüsünün dışında bir takım yeni özellikler kazandırılmaya çalışılmaktadır. Bunlardan bir tanesi, özellikle keçeleşme özelliğinden faydalanılarak makinada yıkanabilirliktir.Yeni projeye göre, yünlü kumaşlar ev tipi 30 C yünlü programı olan bir çamaşır makinasında güvenle yıkanabilecektir.Böyle bir yenilik tüketiciyi ekonomik olarak da çok rahatlatacaktır. Diğer bir özellik yünü ilkbahar-yaz aylarında da giyilebilir kılmaktır.Isı tutma özelliği bu kapsamda devreye girmektedir Yüzey görünümlerinde değişiklik yapma yolu ile yünlü kumaşların bilinen imajını değiştirmek de tasarım açısından kazandırılmaya çalışılan özelliklerdir Amaç, her kesimden tüketiciye hitap edebilmek, yünlü kumaşları kendilerine daha yakın hale getirmek, her mevsim giyilebilir kılmaktır.Tezin son bölümündeki tasarım önerileri de bu amaçla yapılmıştır.
Özet (Çeviri)
Wool obtained from sheep's back is one of the most ancient textile fibres. It is obtained by shearing and plucking from skin. Bringing it into being fabric goes back many years before the invention of writing. It is a known truth that they were spinning and weaving wool at houses at Ancient Egypt, Mesopotamia and Greek. For many years, wool has been developed to answer the needs of a family. However, by making progress after Industrial Revolution, it was transferred to commercial field. Merinos sheep's wool has been accepted as the most valuable sheep wool in fabric production in commerce. Merinos sheep giving finest wool have been first grown in Australia. Then the spread through many countries of the world. Today Australia is the country which still produces the most of the Merinos. It is the medula layer that determines the fineness of fibre in wool hair including three main parts as Epidermis (Kutikul), Karteks(Skin) and Medulla (Hair root). The smaller and narrower the medula is, the finer the fibre becomes. Merinos wool is fine because Medulla is extremely narrow. Fineness is very important physical feature for wool fibres. Keeping heat, absorbing moisture and matting are other important physical feature for wool features of wool fibre, especially inwiew of showing the way to the new works. Because of its heat keeping feature, wool keeps warm in the body in winter, and does not let hot air get in to the body in summer. It functions as a block between skin and autor environment. Since it has much moistre absorbing ability, there is no disturbing feeling resulting from perspiration. It includes rather important features for health. And, there are some other works done to give it some new features in addition to its known classical ones. One of these works is to make it washable in machines by making use of its matting feature. According to the new project, wool fabrics can be washed safely in a home type machine that has 30 C wool program. This newness, economically makes the consumer very relax. Another feature is to make the wool easily wearable in spring and summer months. In these case, its heat keeping feature has an important role. To change the known image of wool fabrics by changing its surface appearances is also one of the features thried to be given in view of project. The aim is to be able to address to consumers at every level and to make wool fabric wearable in every season by offering it closer to them. Project proposols at the end of the thesis also have the same aim.
Benzer Tezler
- Elektrolit ortama dayanımı yüksek akrilik polimerlerin geliştirilmesi
Development of acrylic polymers with high resistance to electrolyte medium
HİLAL YALÇIN
- Design and development of pva/hydrocortisone loaded xerogel nanofibrous mat for topical drug delivery
Topikal ilaç salınımı için pva/hidrokortızon ile yüklü kserojel nanolif yüzey tasarımı ve geliştirilmesi
HISHAM ALI MUHAMMAD ALI MOUSSA
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Tekstil ve Tekstil Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BURÇAK KARAGÜZEL KAYAOĞLU
- Pulcuksuz yünlü kumaşın sürtünme özelliklerinin iplik çekme (yarn pull-out) yöntemi ile belirlenmesi
Determination of the frictional properties of descaled wool fabric with yarn pull-out method
GÜLHAN GÜLER
Doktora
Türkçe
2016
Tekstil ve Tekstil MühendisliğiErciyes ÜniversitesiTekstil Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR BİLİŞİK
- Nar kabuğu ile farklı mordanlar kullanarak yünlü kumaş boyama
Dyeing of wool fabrics with punica granatum rind by using of different mordan salts
ZÜHAL ÖĞÜTGEN