Demre kıyı akiferinde (Antalya) sürdürülebilir yeraltısuyu kullanımının sayısal akım modellemesi ile incelenmesi
Investigation of the sustainable groundwater use in the demre coastal aquifer (Antalya, Turkey) based on numerical flow modeling
- Tez No: 413559
- Danışmanlar: PROF. DR. CELAL SERDAR BAYARI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeoloji Mühendisliği, Geological Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 224
Özet
Çalışmanın amacı Türkiye'nin önemli seracılık merkezlerinden birisi olan Demre Ovası'nda sürdürülebilir yeraltısuyu kullanımı politikalarının olası iklim ve su kullanım senaryoları temelinde sayısal akım modellemesi aracılığıyla incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda öncelikle; literatürden derlenen veriler, sahada üretilen hidrolik yük dağılımı, su kimyası/kalitesi ve çevresel izotop verileri ile Demre Ovası alüvyon akiferinin kavramsal yeraltısuyu akış modeli oluşturulmuştur. Kavramsal modelin üzerine kurulan sayısal akım modeli 1983-1999 döneminde gözlenen yeraltısuyu (YAS) kotları ile kalibre edilmiş, modelin sağlaması araştırma kapsamında 2014 yılında gerçekleştirilen YAS kotu gözlemleri ile yapılmıştır. Yeraltısuyu akım modelinin 2014 yılı sonuçlarına göre yağıştan beslenim 20.9 milyon m3, karst akiferinden beslenim 15 milyon m3, Demre Çayı'ndan beslenim ise 0.2 milyon m3'tür. Akiferden kuyularla yapılan çekim 15 milyon m3, buharlaşma kaybı 14.5 milyon m3 ve denize hem akifer hem de Demre Çayı aracılığı ile boşalım 6.5 milyon m3'tür. Model bütçe sonuçları ile uzun süreli ortalama değerlerden hesaplanan hidrolojik bütçe bileşenleri uyumludur. Alüvyon akiferi için geliştirilen sayısal yeraltısuyu akım modeline 2015-2050 dönemi için çeşitli iklim değişikliği ve yeraltısuyu kullanım senaryoları uygulanmıştır. Sonuçlar, Demre Ovası ve dolayında etkili olması beklenen RCP 4.5 ve RCP 8.5 iklim senaryoları altında, ovada yetiştirilen bitki paterni değişmezse bitki sulama suyu ihtiyacının da değişmeyeceğini bu nedenle günümüzdeki yeraltısuyu kullanım koşullarının 2050 yılına değin sürdürülebileceğini göstermiştir. Buna karşın aynı iklim senaryolarında mevcut yeraltısuyu çekiminin % 30 ve % 50 düzeyinde arttırılması halinde ise deniz suyu girişimi riskinin artacağı belirlenmiştir. Model sonuçları her koşulda yıllık yeraltısuyu çekiminin 20 milyon m3'ün altında tutulması gerektiğini göstermiştir. Gelecekte mevcut modelin rafine edilmesi ve daha gerçekçi sonuçlar üretmesi açısından; kıyı akiferinde hidrolik yük dağılımının özgül elektriksel iletkenliğin düzenli olarak ölçülmesi gereklidir. Ayrıca, yeraltısuyu kalitesi üzerindeki tarım uygulamalarından kaynaklanan olası kimyasal kirlilik düzenli ölçümlerle izlenmeye devam edilmeli ve çiftçiler bu kimyasalların doğru kullanımı konusunda eğitilmelidir.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to investigate the sustainable groundwater use policies for Demre Plain by means of numerical flow modeling in Demre Plain under likely climate change and water demand scenarios. In line with this objective, first, a conceptual groundwater flow model of the alluvium aquifer of Demre Plain was established based on hydraulic head distribution, water chemistry/quality and environmental isotope data derived from literature and collected from the field. The numerical groundwater flow model -constructed on the basis of conceptual model- was calibrated with the groundwater head observations conducted in 1983-1999 period and was validated with head data observed in 2014. According to the results of the flow model for 2014, annual magnitude of recharge from precipitation is 20.9 million m3, recharge from karst limestone is 15 million m3, recharge from Demre Creek is 0.2 million m3, groundwater withdrawal from wells is 15 million m3, evapotranspiration loss is 14.5 million m3 and discharge to the sea both by aquifer and Demre Creek is 6.5 million m3. Results of model budget values are in agreement with the results of hydrologic budget calculations. The groundwater flow model developed for the alluvium aquifer was applied to various climate and groundwater use scenarios for the period 2015-2050. Results showed that the present groundwater use conditions may be sustained until 2050 because the plant water consumption do not change at all under climate change scenarios RCP 4.5 and RCP 8.5. On the other hand, models indicate increasing seawater intrusion risk if the groundwater use is increased by 30 or 50 per cent under the same climate scenarios. Results of models suggest that future annual groundwater use should be kept below 20 million m3. Systematic seasonal monitoring of the hydraulic head distribution and specific conductance of groundwater in the plain should be conducted in the future in order to refine the present model to yield more realistic results. Moreover, likely groundwater quality deterioration by agro-chemicals should be monitored systematically and the farmers should be educated for the wise use of these chemicals.
Benzer Tezler
- Evaluation of groundwater resourges in the upper middle part of chaj doab area, Pakistan
Chaj Doab Pakistan bölgesinin üst-orta kısımlarında yeraltı suyu kaynaklarının incelenmesi
NİAZ AHMAD
Doktora
İngilizce
1998
Meteorolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiUygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAİ ŞEN
- Türkiye'nin kuzey-batı bölgesindeki yüzeydeformasyonlarının yüksek çözünürlüklü insar verileriyardımı ile gözlenmesi: Asismik slip ve çöküntü olguları
Monitoring of surface deformation in northwest turkey from high resolution insar : Focus on tectonic aseismic slip and subsidence
GÖKHAN ASLAN
Doktora
İngilizce
2019
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZİYADİN ÇAKIR
- Antalya Beldibi-Demre arası kıyı peyzajları karakterlerinin tanımlanması
Antalya beldibi to demre coastal landscape characterictics
GAMZE BANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıAkdeniz ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH YILDIRIM
- Kaş-Kumluca ilçeleri arasındaki kıyı kesiminde görülen fiziksel değişimlerin incelenmesi ve alan kullanımı üzerine bir çalışma
A Study on physical changes and use pattern at the coastal zone between Kaş-Kumluca
SEVTAP HACIKADİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Peyzaj MimarlığıÇukurova ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜNGÖR UZUN
- Türkiye'nin Akdeniz kıyı şeridinde yeraltısuyu boşalımlarının uzaktan algılama teknikleri ile belirlenmesi
Determination of coastal groundwater discharges in the Mediterranean coast of Turkey by means of remote sensing tecniques
PINAR AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji (Hidrejeoloji) Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPARSLAN ARIKAN