Kapalıçarşı'daki el yapımı mücevherat ustalığı; Mesleğin dönüşümü
Handmade jewelry mastership in Grandbazaar; Transformation of the profession
- Tez No: 413614
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ARİF ACALOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Antropoloji, El Sanatları, Sosyoloji, Anthropology, Crafts, Sociology
- Anahtar Kelimeler: El işi mücevher – Kapalıçarşı – Mücevher ustalığı – Küreselleşme – Teknolojik devrim, Handmade jewelry – Grand Bazaar – Jewelry Mastership – Globalism -Technological revolution
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yeditepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Antropoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 299
Özet
Günümüzde Kapalıçarşı'da geleneksel yöntemlerle üretim yapan el işi mücevher ustalığının tarihe karışmak üzere olduğu tezi yaygınlaşmış bir görüştür. Bu görüşe göre önümüzdeki on – on beş yıl içerisinde İstanbul'da tek bir el yapımı mücevher ustası bile kalmayacak ve el yapımı mücevher ustalığı işi yok olacaktır. Bu çalışmada, yaygın şekilde kabul gören bu görüşün sınanmasına çalışılmıştır. Araştırma çerçevesinde Kapalıçarşı'da çok sayıda el yapımı mücevher ustasıyla görüşülmüş, görüşmelerin yorumcu kuram çerçevesinde yorumlanmasına gayret edilmiştir. Söz konusu evrende dış dünyadan farklılaşmış bir iç kültür inşa edildiği, bu inşanın on beşinci yüzyıl ile yirminci yüzyıl arasındaki beş yüzyıllık süre içerisinde pek az değişikliğe uğradığı yani evrime direndiği gözlemlenmiştir. Söz konusu direnişte, el yapımı mücevher üretiminde üretim biçiminin de neredeyse hiç değişmemesinin önemli rolü olduğu saptanmıştır. Yirminci yüzyılın ikinci yarısından itibaren üretim biçiminde bilgisayar destekli üretimin üretim ilişkilerindeki değişiklikler, el yapımı mücevher ustalarının kültürel evrenlerinde dramatik dönüşümler yaratmış ve yüzyıllardır evrime direnen yapıda sert bir devrime yol açmıştır. Mücevher ustaları evreninde, tarihten gelen kültürel kodlarla, küreselleşmenin getirdiği sermaye odaklı yeni üretim biçimi çarpışmıştır. Bu çarpışmadan, kültürel evrenlerini esnetmeden çıkmaya çalışan el yapımı mücevher ustaları piyasadan çekilmek zorunda kalırlarken, eski kültürel yapıyı, yeni üretim şartlarına adapte edebilen el yapımı mücevher ustaları varlıklarını korumakta ve hatta güçlenmektedirler. Bu çalışmada elde edilen bulgulara göre yaygın görüş olan el yapımı mücevher ustalığının ortadan kalktığı tezi doğru değildir. Son yıllarda meydana gelen şey, üretim biçimindeki dönüşüme uyum sağlanıp sağlanamamasıdır. Söz konusu değişime ayak uydurabilen az sayıda da olsa el yapımı mücevher ustaları vardır ve bu ustalar günümüzde gerek ekonomik gerek de şöhret açısından oldukça iyi yerlerdedirler. Bu durum yeni nesillere mesleğin devamı için gereken motivasyonu sağlıyor görünmektedir.
Özet (Çeviri)
Today, the thesis that handmade jewelry mastership performing production by traditional methods in Grand Bazaar is about to vanish in history, is a prevalent opinion. According to this opinion, no handmade jewelry master will be left in Istanbul within 10-15 years and handmade jewelry mastership will be disappeared. In this study, the aim is to test this widely accepted opinion. Under the scope of the research, interviews were performed with many handmade jewelry masters in Grand Bazaar and interpretation of interviews was made within interpreter hypothesis as much as possible. In above mentioned universe it was observed that an internal culture was built which differentiated from outer world and that this process was subject to very little change in five hundred years starting from fifteenth century to twentieth century, in other words it resisted to evolution. It was determined that unchanged production style of handmade jewelry played an important role in this resistance. Starting from the second half of twentieth century, the changes due to computer supported production methods caused dramatic conversions in cultural universe of handmade jewelry masters and resulted in a sharp revolution in the structure which had been resisting for centuries. In jewelry masters' universe the historical codes collided with capital focused new production style. The handmade jewelry masters who tried to retreat from this collision without stretching their cultural universe had to fall back from the market while handmade jewelry masters who managed to adapt old cultural structure to new production conditions continue to exist and even become stronger. According to the findings of this study, the prevalent opinion that handmade jewelry mastership has vanished is not true. What happened in recent years is the ability to adapt the conversion in production style or not. There are few handmade jewelry masters who could adapt the above mentioned changes and these masters are in very good position from economical and reputational point of view. This fact seems to have provided the necessary motivation to the new generations for the continuity of the profession.
Benzer Tezler
- Anadolu Selçuklu veziri Sahip Ata Fahreddin Ali'nin mimari eserleri
Architectural buildings of the Sahip Ata Fahr'al-din Ali the viziers of the Anatolian Seljuks
ALPTEKİN YAVAŞ
- Moebius elektrolizi anot çamurlarından platin grubu metallerin uzaklaştırılması ve geri kazanımı
Removal and recovery of platinum group metals through anode slimes of moebius electrolysis
TAYLAN ALP MÜHÜR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İSMAİL DUMAN
- Rekreasyon faaliyeti olarak alışveriş: İstanbul Kapalıçarşı örneği
Shopping as a recreation activity: The case of Istanbul Grand Bazaar
İLKNUR İNCE AKALIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
TurizmGazi ÜniversitesiRekreasyon Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA MURAT KIZANLIKLI
- Müşterilerin şikayet etme niyetlerini etkileyen faktörler üzerine bir araştırma
A research on the determinants affecting customers' complaint intention
ÖZGE ALTIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İşletmeBursa Uludağ Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞATAN TAŞKIN