İran sahası Göklen ve Nohur Türkmen ağızları
Goklen and Nohur sub-dialects of Turkmen in Iran
- Tez No: 413798
- Danışmanlar: PROF. DR. MELEK ERDEM, DOÇ. DR. BERDİ SARIYEV
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 2247
Özet
İran sahasında kalan Göklen ve Nohur ağızları konuşurlarının dilleri üzerine bilimsel bir çalışma yapılmamış olup konunun İran'daki konuşurları kapsayacak şekilde ele alınması bu ağızların yayılım alanlarının belirlenmesi, ağız hususiyetlerinin tespitinin geçiş alanlarının belirlenerek doğru şekilde saptanması ve bütüncül olarak bu ağızların Türkmen Türkçesi ve ortak Türkçe içerisindeki konumunun tüm yönleriyle çizilmesi açılarından önem taşımaktadır. Ayrıca, Türk dilinin diller arası hem de dil içi ilişkilerinin sonuçlarının gözlemlenebileceği, Türk dil alanının içinde yer alan ağız alanlarının, geçiş bölgelerinin belirtildiği Türk dilinin bütün kollarını içine alan bir atlas çalışmasına kritik bir malzeme ve değerlendirme teşkil etmesi dolayısıyla, Göklen ve Nohur ağızlarının incelenmesi, diyalekt coğrafyası tüm yönleriyle belirlenmemiş olan bu ağızlara ilişkin hususların tespiti önemlidir. Tez çalışmamızda söz konusu hususlar göz önünde bulundurularak İran sahasında yaşayan Türkmenlerin Göklen ve Nohur ağız konuşurlarının yaşadıkları Gülistan ve Kuzey Horasan Eyaletlerinden derlenen ve IPA'nın 2005 yılında yayımlanan en son versiyonu ve buna bağlı olarak diakritik işaretler ile yazıya geçirilen sözlü malzemeler temelinde bu ağızların dil özellikleri, eşsüremli yer yer artsüremli ve karşılaştırmalı olarak fonolojik ve morfofonolojik açılardan incelenmiştir. Çalışmamız altı ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde tezin genel çerçevesi çizilerek kullanılan metot belirtilmiştir. Birinci bölümde Türkmen Türklerinin tarihsel süreçten günümüze, tarihleri çerçevesinde İran coğrafyasını yurt ediş süreci ile Göklen ve Nohur Türkmenlerinin tarihi açıklanmıştır. İkinci bölümde Türkmen ağızları veİran sahası Türkmen ağızlarının bu kapsamda konumları ele alınmıştır. Üçüncü bölümde Göklen ve Nohur ağızlarının betimlemeli ses bilgisi, dördüncü bölümde ise her iki ağızdaki fonolojik ve morfofonolojik süreçler karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Beşinci bölümde çalışmamıza korpusteşkil eden metinler ve altıncı bölümde bu metinlerin dizini verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The fact that there has been no scientific research about the Goklen and Nohur sub-dialects in Iran area gives this work its significance since it defines the range of these sub-dialects, finds out the contact points of the characteristics of themand highlights the position of them in Turkman Turkish and common Turkish. Furthermore, as a critical material and assessment for a map work which includes all the contact areas of the sub-dialects in the Turkish language and where one can observe the results of the interaction of Turkish language both with other languages and within itselfa research on Goklen and Nohur sub-dialects, whose geography of dialect has not yet been completely defined, is very important. In this research, by considering the aspects above, oral material gathered from Gülistan and North Horasan where Turkman speakers of Goklen and Nohur sub-dialects live in Iran is written down using the diacritic letters of the latest version of IPA published in 2005 and by using these material, the characteristics of the language is examined synchronically, partly diachronically and comparatively in phonological and morphophonological aspects. This research consists of six main chapters. In the introductory chapter by giving a general view of the research, the method used is defined. In the first chapter, the history of Goklen and Nohur Turkmen and how they settled into Iran territory from past to present is explained in a historical manner. In the second chapter Turkman sub-dialects and Turkman sub-dialects in Iran area are considered within this scope. In the third chapter, descriptive phonetics of Goklen and Nohur sub-dialects is examined; in the forth chapter, both dialects are examined comperatively to each other in phonological and morphophonological manner. In the fifth chapter, texts which is the corpus of this research are given and in the sixth chapter, index of these texts are given.
Benzer Tezler
- Kürt kimliğinin inşasını belirleyen söylemler
Discourses determining the construction of the Kurdish identity
ÜMİT ESER
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Psikolojiİstanbul ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÖKLEM TEKDEMİR YURTDAŞ
- Uluslararası ticaretin dinamiği
Başlık çevirisi yok
NAMIK TEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Ekonomiİstanbul ÜniversitesiPara Banka Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİT TARGAN ÜNAL
- İran sahası Oğuz diyalektlerinin karşılaştırmalı ses bilgisi (Güney Azerbaycan, Kaşkay ve Sungur diyalektleri)
Comparative phonology of Oghuz dialects of Iranian area (South Azerbaijan, Qashqai and Sungur dialects)
HÜSEYİN GÖKÇE
Doktora
Türkçe
2024
Dilbilimİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHİTTİN ÇELİK
- İran sahası Türkmen Yomut ağzı
Yomut dialect of Turkmen in İran
SHAHROUZ AGHATABAI
Doktora
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELEK ERDEM