İnanç tarihi açısından Yozgat
The history of religions in Yozgat
- Tez No: 415814
- Danışmanlar: PROF. DR. METİN BOZKUŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Tarih, Religion, History
- Anahtar Kelimeler: Din, Çok tanrılı dinler, Hıristiyanlık, İslâmiyet, Alevîlik, Yozgat, Religion, Polytheistic religions, Christianity, Islam, Alevism, Yozgat
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Mezhepleri Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 498
Özet
Bu çalışmanın iki temel hedefi vardır. İlki Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden birisi olan Yozgat'a ilk çağlardan bu yana hâkim olan dinlerin neler olduğu ve bunların birbirini nasıl etkilediğini incelemektir. Bir diğer amacı ise Yozgat'ta yaşayan günümüz Alevîleri'nin inanç ve ibadet esasları ile Alevîliği nasıl algıladıklarını ortaya koymaktır. Bu amaçlar göz önüne alındığında tezin hem dinler tarihini hem de mezhepler tarihini içine alan kapsamlı bir çalışma olduğu görülmektedir. Dinler, hâkim oldukları coğrafyanın hem bireysel hem de sosyal yaşamını şekillendiren en önemli kurumların başında gelmektedir. Yozgat'ta dinsel inanışın nasıl olduğuna dair bulgulara ilk defa Kalkolitik dönemde rastlanmaktadır. O günden bugüne kadar gelen süreçte çok tanrılı dinlerin ardından Hıristiyanlığın ve İslâmiyet'in yöre halkı üzerinde oldukça etkili olduğu görülmektedir. Türkler'in İslâm'a girişiyle birlikte Anadolu'ya yayılan Alevîlik de Yozgat'ta derin izler bırakmıştır. Günümüzde hiçte azımsanmayacak düzeyde Alevî nüfusunun yaşadığı Yozgat, Alevîlik açısından incelenmesi gereken merkezlerden birisi olarak dikkat çekmektedir. Yozgat Alevîliği bu çalışma kapsamında Sorgun ilçesi bağlamında ele alınmıştır. Çalışmada mülâkat tekniği kullanılmıştır. Sorgun ve köylerinde yaşayan 44 Alevî vatandaş ile yapılan mülâkat sonucunda elde edilen veriler, yöre Alevîleri'nin temel İslâmî inançları benimsediğini ve Alevîliği bir tarikat olarak kabul ettiklerini ortaya koymuştur. Bölge insanı Hakk-Muhammed-Ali'nin ayrı ayrı hakikatler olduğuna inanmaktadır. Alevîler“Üçler”inancını daha çok“ulûhiyet-nübüvvet ve velâyet”bağlamında değerlendirmektedir. Ehli beyt sevgisini ön planda tutan Alevîler'in ibadet esasları ile ilgili düşüncelerinin Sünnî inanış çerçevesinde şekillendiği müşahede edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study has two main objectives. The first aim is to examine the history of religions from ancient times to date in Yozgat, one of the oldest settlements in Anatolia, and to analyze how these religions have influenced each other. The second purpose of this study is to investigate the principles of faith and worship among the Alevis living in Yozgat and to reveal how they perceive Alawism. Given these purposes, this study is a comprehensive work that includes both the history of religions and the history of Sects. Religion is one of the most important institutions that shape individuals' private life as well as social life. The first findings of religion in Yozgat have been traced to the Chalcolithic period. From the prehistoric ages till today, following polytheistic religions, Christianity and Islam have been dominant in the region. Alawism, having spread in Anatolia with the conversion of the Turks to Islam, has also been highly effective in Yozgat for many years. Today Yozgat, where a substantial number of Alevi population live, draws attention as one of the most important centers to be investigated in terms of Alawi researches. In this study, Sorgun district has been chosen as a sample unit. The interview technique has been used to collect data. The data obtained from the interviews with 44 citizens living in Sorgun have revealed that Alevis have adopted Islamic faith and consider Alevism as a cult in Islam. Moreover, Alevis believe that God-Mohammed-Ali indicates separate truths. In this context, God refers to divinity, Mohammed stands for prophethood and Ali symbolises sainthood. This study reveals that Alevis show high respect for the descendants of Ali; yet, their opinions about worship principles have been shaped in the framework of the Sunni faith.
Benzer Tezler
- Kültürel mirasın turizme yönelik kullanılmasında turizm paydaşlarının algı ve görüşleri: Yozgat örneği
Perceptions and opinions of tourism stakeholders in the use of cultural heritage for tourism: The case of Yozgat
ALİ ŞENGÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
TurizmKastamonu ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUHARREM AVCI
- Çandır folkloru
Çandır folklore
AZİZE BULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde Ömer Halisdemir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NAMIK ASLAN
- Edebi eserlerde din sosyolojisi: Rasim Özdenören örneği
Sociology of religion in literary works: The case of Rasim Özdenören
AHMET METO
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
DinYozgat Bozok ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYA MUTALLİMOVA
- Geleneksel Türk dininin İslam tasavvuf kültüründeki izleri
Traces of traditional Turkish religion in Islamic sufi culture
İNCİ ZEHRA GÖKDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinGaziantep ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDIMUHAMET MAMYTOV
- Şanlıurfa'da bulunan İsviçre misyoner hastanesi koruma ve değerlendirmesi
Conservation and evaluation of the Swiss missionary hospital in Şanliurfa
BÜŞRA YETİM
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
MimarlıkDicle ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MÜCAHİT YILDIRIM