OECD ülkelerinin sağlık alanındaki etkinliklerinin bulanık veri zarflama analizi ile belirlenmesi
Determining of health efficiencies of OECD countries by using fuzzy data envelopment analysis
- Tez No: 415909
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NESRİN ALPTEKİN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Sağlık Kurumları Yönetimi, İşletme, Health Care Management, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Bulanık Kümeleme, Bulanık Veri Zarflama Analizi, Etkinlik, OECD, Sağlık Göstergeleri, Fuzzy Clustering, Fuzzy Data Envelopment Analysis, Efficiency, OECD, Health Indicators
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 221
Özet
Bu çalışma, OECD ülkelerinin sağlık alanındaki etkinliklerinin bulanık veri zarflama analizi ile belirlenmesi ve bulanık kümeleme analizi yardımıyla Türkiye'nin sağlık etkinliğinin içinde bulunduğu kümedeki diğer ülkeler ile karşılaştırılması amacıyla yapılmıştır. Çalışma kapsamında, ülkelere ilişkin sağlık etkinliklerinin değerlendirilmesinde sağlığı doğrudan etkileyen girdi değişkenleri, sağlığı dolaylı etkilediği düşünülen çevre değişkenleri (dışsal değişkenler) ve çıktı değişkenleri kullanılmıştır. Değişkenlerin belirlenmesinde literatür taramasından yararlanılmıştır. Karar verme birimi sayıları ile girdi-çıktı değişkenleri sayısına ilişkin görüşlerin doğrulanması amacıyla değişkenlere yönelik korelasyon analizi yapılmış; analiz sonucunda bazı değişkenler arasında yüksek korelasyon olduğu görülmüş ve aralarında yüksek korelasyon olan değişkenlerden biri analiz dışı bırakılmıştır. Sonuç olarak, sağlığı doğrudan etkilediği düşünülen üç girdi değişkeni; beş çevre değişkeni ve iki çıktı değişkeni ile bulanık veri zarflama analizi gerçekleştirilmiştir. Bulanık veri zarflama analizinde Wang, Greatbanks ve Yang (2005a)'ın önermiş olduğu model kullanılmış; çözümler Zimmermann (1991)'nın α-kesim düzeyi yaklaşımı doğrultusunda aralık veriler oluşturularak yapılmıştır. Bulanık veri zarflama analizi ile beş farklı α-kesim düzeyinde (0; 0,25; 0,50; 0,75 ve 1) alt ve üst sınır etkinlik değerleri elde edilmiştir. Her α kesim düzeyi için karar verme birimlerinin maksimum etkinlik kaybı değerleri Minimaks Pişmanlık Yaklaşımı ile hesaplanmış ve etkin olmayan ülkeler en iyiden en kötüye doğru sıralanmıştır. Son aşamada tüm ülkeler için bulanık kümeleme analizi yapılmış ve Türkiye'nin yer aldığı kümedeki ülkeler belirlenmiştir. Türkiye'nin alt ve üst sınır etkinlik değerleri ile ait olduğu kümedeki diğer ülkelerin etkinlik değerleri karşılaştırılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study was designed to determine health efficiencies of OECD countries by using fuzzy data envelopment analysis and was performed to compare Turkey's health efficiencies with other countries in the same cluster. In the study, for evaluation of efficiencies related to the countries, input variables that directly affect the health, environment variables considered as indirect health impacts (exogenous variables) and output variables were used. It was benefited from the literature for the determination of these variables. To verify views on the number of decision making units, input and output variables, correlation analysis was performed. Analysis results showed that there was a high correlation between some variables and one of the variables including the high correlation was excluded from the analysis. As a result, fuzzy data envelopment analysis was performed with three input variables that directly affect the health, five environmental variables and two output variables. In the fuzzy data envelopment analysis, Wang, Greatbanks and Yang (2005a)'s model was used. Solutions were conducted by forming interval data in the direction of Zimmermann (1991)'s α – cut level approach. With fuzzy data envelopment analysis, upper and lower efficiency limits were obtained using five different α- cut level (0; 0,25; 0,50; 0,75 and 1). For each α – cut level, maximum loss of efficiency value of decision making units were calculated by Minimax Regret Approach and countries with inefficient scores were listed from best to the worst. At the last step, fuzzy clustering analysis for all countries was conducted and countries located with Turkey in the same cluster were determined. Efficiency scores of countries located in the same cluster with Turkey were compared with Turkey's lower and upper efficiency limits.
Benzer Tezler
- OECD ülkelerinin sağlık sistemlerine ilişkin etkinlik analizleri
Efficiency analysis on health systems of OECD countries
EDA KOÇAK
- Türkiye tıbbi cihazlar ve koruyucu sanayi ihracatı: Panel çekim modeli uygulaması
Turkish medical devices and protective industry exports: Panel gravity model application
TUBA ORTAÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
EkonomiBurdur Mehmet Akif Ersoy ÜniversitesiGümrük İşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜREYYA KOVACI
- Tıbbi görüntülemenin ulusal – uluslararası karşılaştırmalı yaygınlık analizi
National - international comparative prevalence analysis of medical imaging
MUSA KAZIM TOPÇUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Hastanelerİstanbul Arel ÜniversitesiHastane ve Sağlık Kuruluşlarında Yönetim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İLHAN UMUT
- OECD ülkelerinin sağlık göstergeleri açısından bütünleşik çok kriterli karar verme yaklaşımı ile analizi
Analysis of OECD countries with integrated multi-criteria decision making approach in terms of health indicators
ZEYNEP ÖZGÜL SAYGIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sağlık Kurumları YönetimiPamukkale Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLSEN KUNDAKCI
- OECD ülkelerinin sağlık sistemi verimliliğinin incelenmesi
Examination of the health system efficiency of OECD countries
TUĞBA AKÇA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hastanelerİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PAKİZE YİĞİT