Breeding ecology of two tit species (Paridae) at METU campus
ODTU kampüsündeki iki baştankara türünün (Paridae) üreme ekolojisi
- Tez No: 416550
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEMAL CAN BİLGİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 74
Özet
Yuva kutularının kullanımı, deliklerde yuva yapan türler üzerine yapılan ekolojik araştırmalarında kullanılan çok yaygın bir yöntemdir. Paridae ailesi ekoloji alanında kuşlarla ilgili en uzun sureli araştırmalara konu olmuştur. Bu yaklaşımın kullanışlı olmasına rağmen Türkiye'de çok az sayıda çalışma yuva kutularından faydalanarak tamamlanmıs ̧tır. Bu çalışmanın amacı, ağaca bağımlı yaşayan bir çok türe marjinal habitat sunan ODTÜ'de baştankara türlerinin üreme ekolojilerini araştırmaktır. 2013 yılının başında toplam 50 adet yuva kutusu kampüsün üç ormanlık arazi parçasında bulunan ağaçlara yerleştirilmis ̧tir. Üreme parametreleri (yumurta bırakma tarihi, yumurta küme büyüklüğü, üreme başarısı, morfolojik ölçümler ve predasyon oranları) 2013-2015 yılları arasında, Mart ayından Temmuz ayına kadar her bir yuva kutusuna haftada en az bir kez olmak üzere yapılan ziyaretlerle toplanmıştır. Yuva kutularını Büyük Baştankara (Parus major) ve Çam Baştankarası (Parus ater) türleri kullanmıştır. Çalışma boyunca toplam 40 yuva kutusuna yerleşilmis ̧ olup, bunların içinden 26 tanesi üreme parametrelerinin hesaplanmasında kullanılmıştır. Yerleşilmis ̧ yuva kutularının oranı binalardan ve asfalt yollardan uzaklaştıkça anlamlı düzeyde artmıştır. İki tür de Nisan ayının ilk haftasında üremeye başlamıs ̧ olup sırasıyla Çam Baştankarası ve Büyük Baştankara için ortalama ilk yumurta bırakma tarihleri 21 Nisan ve 4 Mayıs, ortalama yumurta küme büyüklükleri 7.5 ve 6.8'dir. Üç yılın verileri birleştirildiğinde, yuvaların %42.5'i predasyona uğramış, %40'i başarılı, %15'i terk edilmiş veya predasyona uğramıs ̧ olup %2.5'unun akıbeti bilinmemektedir. Yuvadan uçan yavru sayısı Çam Baştankarası ve Büyük Baştankara için sırasıyla 4.0 ve 1.4 olarak hesaplanmıştır. Başlıca yırtıcı saksağan (Pica pica) olup diğerleri bozyürük (Dolichophis caspius), tilki (Vulpes vulpes) ve evcil kedi(Felis catus) olarak belirlenmiştir. Yumurta bırakma tarihleri ve yumurta küme büyüklükleri aynı enlem kuşağı üzerindeki diğer çalışmalarla karşılaştırılabilir olsa da kaydedilen predasyon oranları ve bunun sonucu olarak üreme başarısızlığı bilinen en yüksek değerler arasındadır. ODTÜ'de çok yüksek yoğunlukta bulunan saksağanlar bunun nedeni olarak gözükmektedir. Çalışmamız yuva kutuları yerleştirilmesinin, özellikle Büyük Baştankaralar için ekolojik tuzak oluşturmuş olabileceğine ve ancak komşu habitatlardan gelen göçle varlığını sürdürebilen bir yutak populasyona yol açtığına işaret etmektedir. Öte yandan, yuva kutularının ODTÜ'deki baştankara populasyonlarına olan etkilerinin tam değerlendirilmesi için başta dogal deliklerdeki üreme başarı oranlarını içeren çalışmalara gerek vardır.
Özet (Çeviri)
Use of nest boxes is a common method to perform ecological research on hole nesting species. The family Paridae is the subject of longest running studies in the field of avian ecology. Despite the usefulness of such an approach, only a handful studies utilizing next boxes have been completed in Turkey. The aim of this study is to investigate the breeding ecology of Paridae species at METU campus , Ankara, which offers marginal habitat for most tree-dependent species. A total of 50 nest boxes were attached to tree trunks in three forested patches of the campus in early 2013. Data on breeding parameters (laying date, clutch size, breeding success, body measurements, predation rate) were collected with weekly visits during late March until July in 2013- 2015. Two species have used the nest boxes placed: Great Tit (Parus major) and Coal Tit (Parus ater). In total, 40 nest boxes were occupied by either species during the study, and 26 of those were used to calculate breeding parameters. The proportion of occupied next boxes was found to significantly increase further away from buildings or asphalt roads. Both species started nesting in the first week of April. Mean egg laying dates were 21st of April and 4th of May, and average clutch size were 7.5 and 6.8 for Coal Tits and Great Tits, respectively. The fate of nesting attempts pooled over three years were as follows: 42.5% predated, 40.0% successful, 15.0% deserted or predated, and 2.5% unknown. The number of fledglings per nest was 4.0 and 1.4 for Coal Tits and Great Tits, respectively. The main identified predator was magpie (Pica pica) while the other predators were Caspian snake (Dolichophis caspius), fox (Vulpes vulpes) and domestic cat (Felis catus). Although the findings on laying date and clutch size are comparable to other study sites at similar latitudes, predation rates, and hence the overall rate of breeding failure, are among the highest recorded. Very high densities of magpies at METU campus could be the reason. Our study indicates that the introduction of nest boxes might have created an ecological trap, particularly for Great Tits, leading to a sink population that can only persist with immigration from neighboring habitats. However further research, including some on success rates at nests in natural cavities, should be conducted in order to assess the full impact of nest boxes on tit populations at METU campus.
Benzer Tezler
- Eymir Gölü ve ODTÜ kampüsünde İshakkuşu (Otus scops) populasyonunun üreme ekolojisi
Breeding ecology of the Scops owl (otus scops) at the METU campus and Eymir Lake
ELİF GÖÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
BiyolojiZonguldak Bülent Ecevit ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SÖZEN
PROF. DR. CEMAL CAN BİLGİN
- Kıbrıs İshakkuşu (Otus cyprius)'nun üreme ekolojisi üzerine araştırmalar
Research on the breeding ecology of the Cyprus Scops Owl (Otus cyprius)
ÖNCÜL MEHMET EMİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZoolojiEskişehir Teknik ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF YAMAÇ
- Seyhan Nehri'ndeki yumuşak kabuklu Nil kaplumbağasının (Trionyx triunguis) yuvalama biyolojisi ve ekolojisi
Nesting biology and ecology of the soft shell Nile turtle (Trionyx triunguis) in the Seyhan River
MURAT DAĞGÖL
- Türkiye'nin Doğu Akdeniz bölgesinde yayılış gösteren, istilacı lessepsiyan tür aslan balığının (pterois spp.) biyo-ekolojisi
Bio-ecology of the invasive lessepsian species lionfish (pterois spp.) spreading i̇n the eastern mediterranean regi̇on of Turkey
HAYRİ ERTUĞRUL ÇETE
Doktora
Türkçe
2024
BiyolojiMersin ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİYE SERAP ERGENE ÜZDİYEN
- Kahramanmaraş koşullarında bazı kültür ve yabani bezelye çeşitlerinin agronomik ve biyolojik özelliklerinin belirlenmesi
The determination of agronomic and biological properties of some culture and wild pea genotypes in Kahramanmaraş conditions
ÜMİT GİRGEL
Doktora
Türkçe
2013
ZiraatKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÇÖLKESEN
DOÇ. DR. AHMET İLÇİM