Türkiye'de Gayrimüslüm azınlık basını
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 41785
- Danışmanlar: PROF.DR. NİYAZİ ÖKTEM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1995
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
T.C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Bölümü“TÜRKİYE'DE GAYRİMÜSLİM AZINLIK BASINI”YÜKSEK LİSANS TEZ ÖZETİ Hazırlayan : Kâmil ÖZER 92-9455 Danışman: Prof.Dr. Niyazi ÖKTEM İSTANBUL -1995 Sosyolojik olarak azınlıklar;“bir toplum içinde çoğunluğa karşıt olarak din, dil, ırk vb., nedenlerden dolayı farklı olan bir topluluk”, şeklinde tarif edilmiştir. İlk ve ortaçağlarda azınlıklar hukukundan söz edilemez. 18. y.yılın sonlarından itibaren yayınlanan bir takım fermanlarda ilk kez azınlık kavramından söz edildiğim görüyoruz. Uluslararası hukuk düzeyinde azınlıkların korunmasıyla ilgili antlaşmalar da 19. ve 20. y.yılda bazı devletler arasında yapılmıştır. I. Dünya Savaşı'ndan sonra yapılan antlaşmalarla, azınlıkların yaşadıkları devlet içindeki hukukî konumları ortaya konmuş ve bunun denetiminde Milletler Cemiyeti üstlenmiştir. II. Dünya Savaşı'ndan sonra kurulan Birleşmiş Milletler Teşkilâtı azınlıkların hukukî konumunuyeniden tesbit etmiştir. Günümüzde azınlıklarla ilgili bir antlaşmazlık çıkarsa başvurulacak yer Uluslararası Adalet Divanı'dır. İslâm Hukuku'nda azınlıklar,“gayrimüslim tebaa”olarak geçmektedir. Gayrimüslim, İslâm'dan başka bir dine mensup olup, devletin himayesi altında yaşayan ve ülkede devamlı oturanlara denir. Gayrimüslimlerin devlete karşı bir takım sorumlulukları vardır. Devlet te onların mal, can ve namuslarını koruma altına almayı, dini ve sosyal yaşamlarına müdahale etmeyeceğini taahhüd etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu döneminde Fatih Sultan Mehmet'ten itibaren“millet sistemi”toplumda uygulanmıştır. O dönemde bu sistem sayesinde ülkedeki azınlıklar rahat ve serbest bir şekilde yaşamlarını sürdürmüşlerdir. Osmanlı Devleti zamanında ülkede değişik din ve ırklara mensup azınlıklar vardı. Bunlardan Rumlar ve Ermeniler, İstanbul'un fethinden önce İstanbul'da bulunuyorlardı. Museviler ise 1492 tarihinden itibaren İspanya'dan kovulunca İstanbul'a, Padişah tarafından yerleşmelerine izin verilmiştir. Ülkemizde şu anda yaşayan azınlıkların hukukî durumu Lozan Antlaşmasıyla tesbit edilmiştir. Buna göre bütün azınlıklar, Türkiye Cumhuriyeti'nin birer vatandaşı olarak bütün kanunlara diğer Müslüman- Türk halkı gibi tabî olmuştur. Dînî işlerinde serbest bırakılmış ve kendi dillerinde gazete-dergi çıkarma ve eğitim yapabilme hakları verilmiştir. Türkiye'nin ekonomik hayatında önemli yer alan azınlıklar, siyasi hayatta ise pek yer alamamışlardır. Cumhuriyet'in ilk yıllarında 300. bin olan azınlık nüfusu, günümüzde 100. bine kadar düşmüştür. Bunun başlıca üç sebebi 2vardır; 1942 tarihinde çıkarılan varlık vergisi, 6-7 Eylül 1955 tarihli olaylar ve Yunanistan-Türkiye arasındaki ikamet Antlaşmasının iptali. Osmanlı Devleti zamanında basım faaliyetleri ilk kez 1493'ten itibaren Musevîler tarafından başlamıştır. Daha sonra Ermeni ve Rumlar basım faaliyetinde bulunmuşlardır. Türkler'in basım faaliyetleri ise; sosyal ve siyasî sebebler, dini sebebler, teknik ve ekonomik sebebler yüzünden daha geç başlamıştır. Türkiye'de ilk gazeteler ülkede bulunan yabancılar tarafından yayınlanmıştır. Yabancı dilde yayınlanan bu ilk gazetelerden sonra yine yabancılar tarafından Türkçe gazeteler de yayınlanmaya başlamıştır. 19. yüzyılın ortalarından itibaren ülkede yaşayan gayrimüslim azınlıklar tarafından çıkarılmaya başlayan Türkçe gazeteler halk tarafından oldukça ilgiyle karşılanmıştır. Bu gazetelerde ünlü Türk düşünürleri de yazılar yazmıştır. Bu arada azınlıklar kendi dillerinde kendilerine hitabeden gazeteler de çıkarıyorlardı. II. Abdülhamid döneminden itibaren gazetelere sansür uygulanmaya başlamış, pek çok gazete hükümet tarafından kapatılmıştır. Bu arada Türklerden de gazete çıkarma konusunda uzmanlaşan kişiler gazete yayınlamaya başlamıştır. Bu dönemden itibaren azınlıkların Türkçe gazete çıkarmaları giderek azalmıştır. Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde İse azınlıklar artık sadece kendilerine hitabeden, kendi dillerinde gazete çıkarmaya devam etmişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti kurulduktan sonra azınlıklar yine kendi dillerinde gazete çıkarmaya devam etmişler, ancak yeni Türk alfabesinin kabulünden sonra Museviler dışındaki hiç bir azınlık gurubu Türkçe gazete 3çıkarmamıştır. Cumhuriyetin ilk yıllarında günümüze göre azınlıkların yayınladığı gazete miktarı daha fazlaydı. Ancak ilerleyen yıllarda azınlıkların nüfusu azalınca, çıkarılan gazetelerin sayısı da buna bağlı olarak giderek azalmıştır. Günümüzde Museviler tarafından 3 tane, Ermeniler tarafından 9 tane, Rumlar tarafından 2 tane ve Lâtin Katolikleri tarafından ise 3 tane gazete- dergi yayınlanmaktadır. Türkiye'de yabancı dilde basılan dönemsel yayınlar ile yabancı ülkelerde basılan dönemsel yayınların hukuki durumu 1982 Anayasası'nın yürürlüğe girmesinden sonra buna bağlı olarak çıkarılan kanunlarla tesbit edilmiştir. 4& ^v" j^^ ^
Özet (Çeviri)
Özet çevirisi mevcut değil.
Benzer Tezler
- Türkiye'de azınlık basınına bir örnek Süryani Kadim Cemaatinin yayımcılık faaliyetleri: İdem Dergisi örneği
A sample of minority publishing in Turkey, the publishing activities of Syriac community: İdem periodical magazine as an example
MESUT İRİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Gazetecilikİstanbul ÜniversitesiGenel Gazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT ÖZGEN
- Avrupa Birliği'ne uyum sürecinde Türkiye'de azınlık hakları: Normlar ve beklentiler
Minority rights in Turkey in the process of adaptation to the European Union: Norms and expectations
MURAT ÇAĞRI TUNA
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HukukÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YÜCEL ACER
- Türkiye'de ulus-devlet ve gayrimüslim azınlık
Nation-state and non-muslim minori̇ty in Turkey
ALPER IŞIK
- Azınlık hakları bağlamında Türkiye'de gayrimüslim cemaat vakıfları
Non muslim commmunity foundations in Turkey in the context of minority rigths
TEVRAT ATEŞ
- Avrupa Birliği uyum sürecinde Türkiye'de gayrimüslim azınlıklar
Non-muslim minorities in Turkey within the EU harmonization process
HAYRİYE UYAV
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Siyasal BilimlerÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ÜLKÜ VARLIK