Source apportionment of volatile organic compounds in Ankara atmosphere
Ankara'da uçucu organik bileşikler için kaynak belirleme çalışması
- Tez No: 418329
- Danışmanlar: PROF. DR. İPEK İMAMOĞLU, PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 150
Özet
Bu çalışmada, Ankara atmosferindeki Uçucu Organik Bileşik (UOB) kaynaklarını ve kaynakların konsantrasyonlara katkılarını belirlemek amacıyla PAMS bileşikleri ölçülmüştür. Ölçümler Ocak, 2014 – Aralık, 2014 tarihleri arasında ODTÜ – Çevre Mühendisliği Bölümü'nde kanister örneklemesi ile yapılmıştır. Ortalama UOB konsantrasyonları 0.04 µg m-3 (cis-2-penten) ve 10.30 µg m-3 (tolüen) arasında değişmekte olup, ortalama benzene bileşiği konsantrasyonu 1.49 µg m-3 olarak ölçülmüştür. Benzen için belirlenen 5 µg m-3 limit değer örnekleme süresince 9 kere aşılmıştır. Ölçülen UOB konsantrasyonlarına dört aşamalı bir karşılaştırma uygulanmıştır: (i) Ankara şehir merkezi, (ii) ODTÜ kampüsünde yapılan önceki çalışmalar, (iii) Türkiye ve (iv) dünyanın farklı şehirlerinde yapılan çalışmalar. Bu çalışmada elde edilen sonuçların Ankara şehir merkezi ve Türkiye ve dünyadaki farklı şehirlerinde ölçülen konsantrasyonlardan düşük olduğu, ODTÜ'de yapılan önceki çalışmalara göre ise arttığı gözlenmiştir. Bu durum kampüs içindeki trafik yoğunluğunda meydana gelen artış ile açıklanmıştır. Ölçülen UOB'lerin gün içi, haftaiçi/haftasonu ve mevsimsel değişimleri incelenmiş ve eğilimin trafik kaynağı doğrultusunda olduğu görülmüştür. Sıcaklık, karışım yüksekliği ve rüzgar hızı gibi meteorolojik parametrelerin ölçülen konsantrasyonlar üzerindeki etkileri ayrıca incelenmiştir. Faktör Analizi uygulaması, dört ana başlık altında toplanan dokuz adet kaynak ortaya çıkarmıştır. Elde edilen kaynaklar şu şekilde gruplandırabilir: (1) ulaşım: benzin motorlu araç emisyonu, benzin motorlu araç kaynaklı evaporasyon, benzin istasyonlarından kaynaklı evaporasyon ve dizel emisyonları (%60), endüstriyel emisyonlar: endüstriyel evaporasyon ve endüstriyel uygulamalar (%8), solvent emisyonu: yüzey kaplama ve ikinci bir solvent kullanımı (%8) ve (4) asfalt uygulamaları (%3.5).
Özet (Çeviri)
In this study, ambient concentrations of volatile organic compounds (VOCs) of Photochemical Assessment Monitoring Stations (PAMS) in Ankara atmosphere were measured to determine the current level and sources of these compounds. Sampling was performed at METU Department of Environmental Engineering from January, 2014 to December, 2014 with stainless-steel canisters. Mean VOC concentrations ranged between 0.04 µg m-3 (cis-2-pentene) and 10.30 µg m-3 (toluene) with average benzene concentration of 1.49 µg m-3. The annual limit of 5 µg m-3 for benzene was exceeded nine times during the sampling period. Four-stage comparison was applied to measured concentrations with: (i) Ankara city center, (ii) previous studies at METU, (iii) other cities in Turkey and (iv) other cities around the world. Evaluations yielded comparatively lower concentrations with Ankara city center, Turkey and the world. METU comparison revealed an increase in VOC concentrations due to increase in campus traffic. Investigation of diurnal, weekday/weekend and seasonal variations showed that the traffic is the dominant pattern in the campus. Effect of meteorological parameters, such as temperature, mixing height and wind speed, on the measured concentrations were also examined. Application of Factor Analysis yielded nine factors under four components with contributions given in paranthesis; (1) transportation: gasoline vehicle exhaust emissions, evaporative losses from gasoline vehicles, gasoline evaporation in gas stations and diesel emissions (60%), (2) industrial emissions: industrial evaporation and industrial application (8%), (3) solvent emissions: surface coatings and second solvent use (8%) and (4) asphalt application (3.5%).
Benzer Tezler
- Determination of source apportionment of volatile organic compounds in Ankara
Ankara'da uçucu organik bileşiklerin kaynak katkı paylarının belirlenmesi
EZGİ SERT
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL
YRD. DOÇ. DR. SEDA ASLAN KILAVUZ
- İstanbul atmosferinde uçucu organik bileşik kirliliğinin kaynaklarının belirlenmesi: YTÜ Davutpaşa Kampüsü örneği
Source identification and apportionment of volatile oragnic compounds in Istanbul atmosphere: YTU Davutpasa Campus case
SELAMİ DEMİR
Doktora
Türkçe
2011
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ARSLAN SARAL
- Investigation of spatial and seasonal variations of antropogenic and biogenic volatile organic carbons (VOCs) determined by thermal desorption GC-MS technique and contribution of biogenic VOCs to ozone concentrations at high altitude semi-rural site
Yüksek rakımlı yarı-kırsal bir alanda termal desorpsiyonlu GC-MS tekniği ile belirlenen antropojenik ve biyojenik uçucu organik karbonların (UOB'ler) alansal ve mevsimsel değişimlerinin ve biyojenik UOB'lerin ozon konsantrasyonlarına katkısının incelenmesi
MELİKE DÖRTER
Doktora
İngilizce
2021
KimyaBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERPİL YENİSOY KARAKAŞ
- Sources of volatile organic compounds at urban and rural Kütahya atmosphere
Kütahya merkezi̇ ve kırsalındaki̇ uçucu organi̇k bi̇leşi̇k kaynakları
TUĞÇE BEK
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN GÜRDAL TUNCEL
- Source apportionment of persistent organic pollutants in Aliaga industrial region
Aliağa sanayi bölgesinde kalıcı organik kirleticilerin kaynaklarının belirlenmesi
YAĞMUR MELTEM AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Çevre MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TOLGA ELBİR