Cumhuriyet döneminin iki rebabîsi; Sabahaddin Volkan ve Cahit Gözkan'ın rebap taksimleri
Two rebap artist of Republican period; Rebap improvisations of Sabahaddi̇n Volkan and Cahi̇t Gözkan's
- Tez No: 422565
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. SEHER TETİK IŞIK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Müziği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 164
Özet
Türk müziği çalgılarından bazılarının Türk müziği topluluklarında yüzyıllardır çalındıkları bilinmektedir. Fakat bu çalgılardan bazılarının yerini zamanla başka çalgılara bıraktıkları görülmüştür. Santur, çeng, miskâl gibi rebap da günümüzde artık Türk müziği topluluklarında yer almamaktadır. Unutulmaya yüz tutmuş ve saz toplulukları tarafından tercih edilmeyen rebap müzikolojik yöntemlerle tekrar Türk müziği topluluklarına kazandırılmaya çalışılmaktadır. Bu çalgıya ait günümüze ulaşmış en eski kayıtlar cumhuriyet dönemine uzanmaktadır. Sabahaddin Volkan ve Cahit Gözkan'ın rebap taksimleri, rebap icrasına ait en eski kayıtlar olma özelliğine sahiptir. Bu nedenle rebap icrasına dair örnek olma özelliği taşımaktadır. Araştırmada Sabahaddin Volkan'ın hicaz, hüseyni, rast, sabâ, uşşak, hicaz makamından hüseyni makamına geçiş taksimi ve hicaz makamından uşşak makamına geçiş taksimi olmak üzere toplam dokuz taksimi ile Cahit Gözkan'ın rast makamındaki taksimi ve rast makamından bayati makamına geçiş taksimi olmak üzere toplam iki taksimi notaya alınmıştır. Notaya alınan taksimlerin seyir özellikleri, icracıların kişisel motifleri, makam geçkileri, akortları, taksimlerinde kullandıkları ses sahası, tartım özellikleri ve teknik özellikleri ortaya çıkarılmıştır. Analizler doğrultusunda çıkan sonuçlarda Sabahaddin Volkan'ın taksimlerinde bolahenk ney, süpürde ney, müstahsen ney ve davud ney akortlarını kullandığı, melodilerinde de geleneksel seyir anlayışı içinde kendi özgün melodi ve motifleriyle beraber ileri pozisyonları da sıkça kullandığı görülmüştür. Cahit Gözkan'ın ise taksimlerinde bolâhenk ney ve şah ney akortlarını kullandığı, melodilerinde ise geleneksel seyir anlayışı çerçevesinden uzaklaşmayıp, makamların özgün melodilerine ek olarak kendi ürettiği melodi ve motiflerini de kullandığı sonucuna varılmıştır. Bu materyaller rebap icrasında ve eğitiminde kullanılabilecektir. Anahtar Kelimeler : Rebap, Taksim, Makam, Sabahaddin Volkan, Cahit Gözkan
Özet (Çeviri)
Some of the Turkish music instruments are known to have been played by Turkish music communities for centuries. However, it is observed that some of these instruments were replaced by others over time. In addition to santur, çeng and miskal, rebap is no longer an instrument played by Turkish music communities. Sunk into oblivion and not preferred by the instrument communities, rebap is tried to be brought back to Turkish music communities once again through musicological methods. The oldest records of this instrument that still survive go back to Republican Period. Rebap improvisations of Sabahaddin Volkan and Cahit Gözkan are the oldest records of rebap performance. Therefore, they are the samples of rebap improvisations. In this research, a total of nine improvisations of Sabahaddin Volkan, which are hicaz, hüseyni, rast, saba, uşşak, transition from hicaz to hüseyni, and transition from hicaz to uşşak, and a total of two improvisations of Cahit Gözkan, which are rast and transition from rast to bayati, were notated. The characteristics of progress, personal motifs of performers, transitions of maqams, tunings, sound intervals used in the improvisations, rhythm features and technical features of the notated improvisations were revealed. According to the results, it was determined that Sabahaddin Volkan used bolahenk ney, müstahsen ney and davud ney tunes in his improvisations and used forward positions frequently with his own unique melodies and motifs in a traditional understanding in his melodies. On the other hand, it was observed that Cahit Gözkan used bolahenk ney and şah ney tunes in his improvisations and his own melodies and motifs in the melodies in addition to the unique melodies of maqams within the traditional understanding. These materials can be used in rebap performance and educations. Key Words : Rebap, İmprovisation, Maqam, Sabahaddin Volkan, Cahit Gözkan
Benzer Tezler
- Türkiye'nin batılılaşma sürecine ilişkin olarak Niyazi Berkes ile Cemil Meriç'in yaklaşımlarının karşılaştırılması
The comparison of Niyazi Berkes and Cemil Meriç's approaches to the westernization process of Turkey
ELİF TÜRKİSLAMOĞLU
Doktora
Türkçe
2019
TarihAnkara ÜniversitesiTürkiye Cumhuriyeti Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERDAR SARISIR
- Pertev Naili Boratav'ın ve İlhan Başgöz'ün Türk kültürü üzerine olan araştırmalarının sosyal antropoloji açısından karşılaştırmalı incelenmesi
A comperative analysis on Pertev Naili Boratav?s and Ilhan Başgöz?s resarchs on Turkish culture from an anthropolological perspective
VOLKAN ÖZTEKE
Doktora
Türkçe
2010
AntropolojiAnkara ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KURTULUŞ KAYALI
PROF. DR. ZAFER İLBARS
- Cumhuriyetin ilk yıllarında kurumsal kimlik çalışmaları: T.C. Ziraat Bankası ve Türkiye İş Bankası örneği (1923-1945)
Corporate identity implementations in the first yearsd of the Republic of Turkey: Case studies of Ziraat Bank and Is Bank (1923-1945)
MURAT GÜRKAN KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DENİZ SEZGİN EMÜLER
- Erken Cumhuriyet Döneminde dinin merkezileşmesine bir örnek: Cuma hutbeleri
Friday khutba sermons: An example of religious centralization in early republician period
NURETTİN ÜRÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Siyasal BilimlerYıldız Teknik ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELÇİN MACAR
- Cumhuriyet dönemi İskan politikaları (1923-1952)
Housing policy in republic of Turkey (1923-1952)
ALİ YILDIRIM