Geri Dön

Debûsî'nin hayatı, eserleri ve fıkıh usûlündeki yeri

The life and works of al - Dabusi and his place in Islamic jurisprudence

  1. Tez No: 423369
  2. Yazar: HACER YETKİN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. FAHRETTİN ATAR
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Din, Religion
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2016
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Marmara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 340

Özet

Hicrî beşinci yüzyılda yaşamış Mâverâünnehirli Hanefî âlim Ebû Zeyd ed-Debûsî'nin Takvîmü'l-edille adlı usûl eseri, Hanefî usûl literatüründe bir dönüm noktasını teşkil eder. Fukahâ metodu usûl yazıcılığının en tipik örneği olan bu eserinde Debûsî, kendisinden önce Cessâs'ın el-Fusûl fi'l-usûl'ünde işlenen konuları çok daha sistematik olarak ele almasının yanında, usûle tamamen kendisi tarafından kazandırılan bazı konulara da yer vermiştir. Debûsî'nin usul eseri, tasnif, üslup, içerik, kavramlar ve örnekler açısından sonraki Hanefî usul eserlerinde belirleyici olduğu gibi, başka mezheplere mensup âlimleri de çeşitli açılardan etkilemiştir. Debûsî'nin usul anlayışını ortaya koymayı hedefleyen bu çalışma giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde konunun amacı, önemi ve kaynakları hakkında bilgi verilmiştir. Birinci bölümde Debûsî'nin hayatı, yaşadığını dönemin özellikleri ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde Debûsî'nin usûl anlayışı, yöntem, üslup, tasnif ve getirdiği yenilikler açısından tahlil edilmiş, ayrıca Debûsî'nin kelam ilmi ile ilişkisi incelenerek kelâmî yönelişi tespit edilmeye çalışılmıştır. Üçüncü bölümde ise Takvîmü'l-edille'den seçilen bir başlık olarak emir-nehiy bahisleri mukayeseli olarak ele alınmıştır.

Özet (Çeviri)

Transoxanian Hanafi scholar Abu Zaid al-Dabusi, who lived in the first half of fifth century (AH), is the author of the usul (jurisprudence) work Taqwim al-Adillah, that turned into a milestone in Hanafi usul literature. In Taqwim, which constitutes a typical example for the method of fuqaha, Dabusi not only treated most of the issues that were mentioned by his predecessor Cassas more systematically, but also included some topics that were totally new for usul genre in his time. Thus Taqwim has had a deep impact on later Hanafi usul works in terms of classification, style of writing, contents, conceptualization and examples, and on non-Hanafî usul works in terms of certain disputes. This paper aims to analyze Dabusi's view of usul and consists of three chapters. In the first chapter, biographical and bibliographical information that is available about Dabusi is conveyed. In the second chapter, Dabusi's usul thought is analyzed in terms of method, style, classification and contributions to the usul literature. Dabusi's theological tendencies are examined in this chapter as well. In the third chapter, to display a concrete example of Dabusi's perspective, the topic“al-amr-al-nahy”from Taqwim is analyzed more deeply and comparatively.

Benzer Tezler

  1. دراسة مقارنة لشروح الجامع الصغير المؤلفة في منطقة ماوراء النهر في القرن الخامس والسادس الهجري

    Hicri 5-6'ıncı yüzyıllarda Mâverâünnehir bölgesinde yazılmış 'El-Câmi'u's-Sağîr' şerhlerinin mukayeseli incelemesi

    ABDULLAH MÜYDÜNOĞLU

    Yüksek Lisans

    Arapça

    Arapça

    2024

    DinMarmara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN İNCE

  2. Hanefî usulcülerinden kadı ebû zeyd ed-debûsînin kıyas nazariyesi (takvimül-edille adlı eseri çerçevesinde)

    Başlık çevirisi yok

    TEMEL KACIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinGazi Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. FERHAT KOCA

  3. Takvimü'l-Edille temelinde Debûsî'nin delil anlayışı

    Al-Dabûsî?s understanding of dalîl on the basis of his Taqwîm al-Adilla

    ERDOĞAN SARITEPE

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2007

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. OSMAN TAŞTAN

  4. El-Esrâr isimli eseri çerçevesinde Ebu Zeyd ed-Debûsî'nin hadis anlayışı

    Ebû Zeyd ed-Debûsî's hadit understanding in the frame of the trace named El-Esrâr Fi'l-usûl Ve'l-Furu'

    RECEP TUZCU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    DinAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İSMAİL HAKKI ÜNAL

  5. Ebû Hanîfe'nin müteârız hadislere yaklaşımı

    Abu Hanifa's approach to contradictory hadiths

    ABDALWAHAB I. A. ZIDAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DinKarabük Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP KOÇYİĞİT