Tıp öğrencilerinde tütün bağımlılığı ve bırakma girişimleri: Engeller ve başarıyı etkileyen faktörler
Tobacco dependence among medical students and their attempts for cessation: Obstacles and factors that affect the success
- Tez No: 424809
- Danışmanlar: PROF. GÜZEL DİŞCİGİL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Tıp Fakültesi öğrencileri, tütün kullanımı, tütün bağımlılığı, sigarayı bırakma, Medical Students, tobacco use, tobacco addiction, smoking cessation
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 78
Özet
Giriş ve Amaç: Tütün bağımlılığı mortalite ve morbidite açısından önemli bir toplum sağlığı sorunudur. Yapılan çalışmalar ülkemizde tütün kullanımı oranının %27,1 olduğunu göstermektedir. Ülkemizde 15 yaş altında sigaraya başlama oranı %16,1, 18 yaş altında ise bu oran %58,7'dir. Bu nedenle erken erişkin dönemde tütün alışkanlığının incelenmesi ve tütünle mücadelenin başlatılması önemlidir. Bu çalışmada sağlıkla ile ilgili bir meslek grubunu seçmiş olan bir grup gencin; sigara kullanma durumunu, başlama nedenlerini, bırakma girişimlerini, girişimlerinin başarı oranları ve nedenlerini, bırakma girişimlerinin önündeki engelleri ve başarısızlık nedenlerini, doktorların öğrencilerin sigara kullanımını sorgulama durumunu belirlemeyi amaçladık. Gereç ve Yöntem: Kesitsel analitik bir araştırma olarak planlanan çalışmada, Adnan Menderes Tıp Fakültesinde 2014-2015 yılında okumakta olan 965 öğrencinin 869 u katılmıştır. Katılan öğrencilere 2015 yılı mart ayında hazırlanmış olan anket formu uygulanmıştır. Anket formunda öğrencilerin sigara içme öyküleri, bırakma girişimleri, başarı ve başarısızlık nedenleri sorulmuştur. Elde edilen veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan 869 öğrencinin 225 i (%25,9) tütün mamulü kullanmaktaydı. Düzenli olarak tütün kullanmaya başlama yaş ortalaması 18 olarak bulunmuştur. Düzenli tütün kullanmaya başlama nedenleri arasında merak (s=77; %44), rahatlatıcı ve keyif verici özelliğinin olması (s=27; %15,4), stres ve sorunlar (s=24; %13,7) ilk üç sırada yer almaktaydı. Tütün mamulünün kullanımının arttığı dönemler sıklık sırasına göre sınav zamanı (s=118; %58,4) ve duygusal stres (s=103; %51), azaldığı dönemler ise evde (s=57; %30,5) ve tatilde (s=49; %26,2) olarak bildirilmiştir. Öğrencilerin stresli olduğu dönemlerde tütün kullanımının arttığı, rahatladıkları dönemlerde ise kullanımın azaldığı fark edilmiştir. Sigarayı bırakmayı düşünme nedenleri arasında sağlığa zararlı olduğu için (s=108; %71,1), mali yük getirdiği için (s=67; %44,1) ve ilerde sağlık sorunlarına yol açacağı için (s=63; %41,4) ilk üç sırada yer almaktaydı. Hekimlik mesleğini seçmiş olmak ise sıralamada daha aşağılarda yer almaktaydı. Sigara içen öğrencilerden 99'u (%53,2) son bir yılda en az bir kez sigarayı bırakmayı denediğini belirtmişti. Sigarayı bırakma deneme nedenleri de yine en sık sağlığa zararlı olduğu için (s=77; %66,4), mali yük getirdiği için (s=58; %50), ileride sağlık sorunlarına yol açacağı için (s=47; %40,5) olarak belirtilmişti, hekimlik mesleğini seçmiş olmak (s=18, %15,5) ise sekizinci sırada yer almaktaydı. Sigarayı bırakmayı deneme nedenlerinin başarılı olmasındaki en sık etkenler irade (s=41; %71,9) ve arkadaş desteği (s=12; % 21,1) iken; başarısız olmasındaki en sık nedenler ise sigaraya özlem duyma (s=42; %51,2) ve sınav zamanında ders çalışmada zorlanma (s=28; %34,1) olarak bulundu. Görüştükleri herhangi bir doktorun tütün kullanma durumlarını sorgulamaları ile ilgili soruya ise 149 (%33,9) öğrenci sadece sorulduğunu; sigara kullanan öğrencilerden 58 (%45,3) öğrenci ise doktorun sigarayı bırakmasını önerdiğini belirtmişti. Profesyonel yardım önerisinde bulunulduğunu belirten öğrenci sayısı ise 14 (%30,4) idi. En sık göğüs hastalıkları uzmanları tütün kullanımını sormuş, bırakmayı önermiş ve profesyonel yardım teklif etmişti. Sonuç: Hekimlik mesleğini seçmiş olan öğrencilerimizin; yarısından fazlası tütün mamulü ile karşılaşmıştı. Tütün kullanımı sınav dönemi ve duygusal stresle artarken, stresin azaldığı dönemlerde örneğin evlerinde veya tatillerde azalmaktaydı. Öğrencilerin yaklaşık yarısına herhangi bir sağlık sorunu için gittikleri doktorlar tütün kullanımlarını sormakta ancak çok daha azı bırakmalarını önermekte ve profesyonel yardım tektif etmekteydi. Öneride bulunanların çoğunluğunu göğüs hastalıkları uzmanları oluşturmaktaydı. Aile hekimlerinin sigara kullanımını sorguladığını ancak bırakmak için destek vermeyi önerenlerin çok az sayıda olduğu dikkat çekmekteydi.
Özet (Çeviri)
Introduction and Purpose Tobacco use is a serious public health problem in terms of both mortality and morbidity. Studies that have been carried out in our country show that the rate of tobacco use is 27,1%. In our country the rates for starting smoking under the age of 15 and under the age of 18 are 16,1% and 58,7% respectively. For this reason, it is important to investigate the tobacco dependence in early adulthood and to fight against tobacco use. In our study, we aimed to determine the status of tobacco use, the reasons of starting smoking, attempts to quit, the rate and reasons of success in their attempts, the obstacles and reasons of failure, and physician inquiry about their smoking habit, in a group of students studying in fields of health occupations. Material and Methods Our study was designed as a cross-sectional analytic survey, and 869 of 965 students studying at Adnan Menderes University Faculty of Medicine in 2014-2015 academic year participated in this study. A questionnaire was prepared in March 2015 for the participating students. In this questionnaire, we directed questions about their smoking history, their attempts for cessation, and the reasons of their success or failure. The obtained data evaluated statistically. Results Two hundred twenty (25,9%) of the 869 students participating in our study have been using tobacco products. The mean age of starting to smoke regularly, was found as 18. Among the reasons for regular tobacco use, curiosity (n=77; 44%), relaxing and pleasure-inducing effect (n=27; 15,4%), stress and personal problems(n=24; 13,7%) were the most common respectively. The reported periods of increased tobacco use were; exam periods (n=118; 58,4%) and emotional stress (n=103; 51%), and the periods of decreased usage were; when at home (n=57; 30,5%) and on vacations and holidays (n=49; 26,2%). It was realized that in stressful situations the tobacco usage increases whereas during relaxed and comfort periods it conversely decreases. The first three reasons to quit smoking were; thinking that it is harmful for their health (n=108; 71,1%), the financial burden (n= 67; 44,1%) and for the health problems smoking may cause in the future(n=63; 41,4%). The reason that they have choosen as a profession was found to be at the bottom places on the list. Ninety nine of the smoking students (53,2%) stated that they have tried to quit smoking at least once in the last year. The most stated reasons for attempt to quit smoking were; thinking that it is harmful for their health (n=77; 66,4%), the financial burden (n= 58; 50%) and for the health problems smoking may cause in the future (n=47; 40,5%). Having chosen medicine as a profession was found to be at the 8th place on the list. The mostly stated factors that have made them successful in their attempt to quit smoking were found to be; their will (self control) (n=41; 71,9%) and friend support (n=12; 21,1%); the most frequent reasons for their failures in their attempts were found as ; yearn for cigarette (n=42; 51,2%) and having difficulties with studying during exam periods (n=28; 34,1%). About the question that if any doctors have ever asked about their smoking history; 149 students (33,9%) stated that they have only been asked whether they use or not; 58 ( (45,3%) have been recommended to quit. 14 (30,4%) students stated that some doctors recommended them professional support. It was found that mostly the pulmonologists have asked smoking history, and advised to quit, also have offered to arrange professional support. Conclusion More than half of the students who have chosen medicine as a profession have used tobacco products. Smoking rate increases during exam periods and in case of emotional stress, while it decreases when at family home or on holidays and vacations. Nearly half of the students have been asked about their smoking history by the physicians that they have consulted for their health problems, however even fewer of them have been advised to quit smoking and offered professional support. Most commonly pulmonologists have advised cessation. It is remarkable that family physicians inquire about tobacco use however a few of them offer support for quitting smoking.
Benzer Tezler
- Tıp fakültesi öğrencilerinde nargile kullanımı ve tercih nedenleri
Use of hookah in medical faculty students and reasons for choice
OĞUZHAN ZOR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Aile HekimliğiAydın Adnan Menderes ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZEL DİŞCİGİL
- Trakya Üniversitesi 1. sınıf öğrencilerinin sigara kullanımı, bağımlılık düzeyleri ve etki eden faktörler
Tobacco use of 1ST grade students of Trakya University, their levels of addiction and its affecting factors
MERT BARDAKCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERDAR ÖZTORA
- Tıp fakültesi öğrencilerinin tütün ürünleri kullanım alışkanlıkları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi
Tobacco use habits of medical faculty students and determination of affecting factors
BAŞAK GÜL YÖRÜK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Halk SağlığıKırıkkale ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MERAL SAYGUN
- Bir ilkokulda velilerin sigara içme durumu, bırakma konusundaki tutum ve farkındalık düzeyleri
Smoking status of parents of primary school students,attitude and awareness levels about smoki̇ng cessation
ARİFE EZGİ EVCEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSelçuk ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAMİLE MARAKOĞLU
- Üniversite öğrencilerinde internet bağımlılığının aleksitimi boyutları ile ilişkisi
Relationship between internet addiction and the alexithymic dimensions in university students
PINAR YÜCE ESEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiNecmettin Erbakan ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RUHUŞEN KUTLU