Kiril harfli Tatar alfabesinin imla sorunları
Ortography problems in Cyrillic alphabet for Tatar Turks
- Tez No: 425401
- Danışmanlar: PROF. DR. UFUK TAVKUL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 230
Özet
Tatar Türkleri denilince ilk akla gelen Türk topluluklarından olan Kazan Türkleri İdil-Ural bölgesinde yaşamaktadırlar. İdil-Ural bölgesinde eskiden yaşayan bir çok kabilenin Kazan Türklerinin etnik bir unsur olarak oluşumunda payları vardır. Bu etnik oluşumda tarihten izleyebildiğimiz en büyük pay Bulgar Türkleri ve sonradan bölgeye gelen Kıpçaklarındır. Bu iki unsurun birbiriyle karışmasından meydana gelen Kazan Türkleri, isimlerini yaşadıkları bölgede Altın Orda hakimiyeti zamanında kurulan Kazan şehrinden almışlardır. Bulgar ve Kıpçak Türklerinin karışımı neticesinde bu halkların dilleri de birbirini etkilemiş ve ortaya Kazan Türkçesi çıkmıştır. Bu lehçe İslamiyet'in de etkisiyle Arap harfleriyle yazılmış, Arap alfabesinin yetersiz kaldığı anlaşılınca alfabede ıslah çalışmaları başlatılmıştır. Sonrasında Sovyetlerin de desteğiyle bu lehçenin yazımı için Latin alfabesi oluşturulmuş ve kabul edilmiş, ancak Latin alfabesi ancak 12 yıl kullanılmıştır. Daha sonra Sovyetlerin siyasi çıkarları sebebiyle ve onların baskısıyla Kiril harfleri kullanılmaya başlanmıştır. Günümüzde de Kiril alfabesiyle yazılan Tatar Türkçesi'nin ses bakımından Kiril alfabesiyle uyuşmaması sonucunda imla sorunları yaşanmaktadır. Çalışmamızda bu konular incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Kazakh Turks one of the societies first comig into our mind when we say Tatar Turks live in the Idyll-Ural region. A lot of tribes lived there in the past contributed to the ethnic formation of Kazan Turks. In this ethnic formation the most important part belongs to the Bulgarian Turks and then Kipcaks. Kazan Turks who originated from this mixture, took their name from Kazan city which was established in sovereignty of Golden Horde. With the mixture of Bulgarian and Kipchak Turks, the languages were also affected each other and Kazan Turkish aroused. This dialect once was written with Arabic alphabet with the effect of Islam, but as that alphabet was insufficient, they started to make some reforms. After that, with the support of Soviets, Kazan Turks accepted Latin alphabet and used it nearly for ten years. After a while, for the political purposes and because of the coercion of Soviets, they started to use Cyrillic alphabet. Since then, Kazan Turks have been using this alphabet but as their phonetic does not suit with the Cyrillic one, they encounter some problems. We are going to discuss these problems in our study.
Benzer Tezler
- Karakalpak realistik masalları (inceleme-metin)
Realistic tales of Karakalpak examination-text
MERT ÇAKIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜNSAL YILMAZ YEŞİLDAL
- Aleksander Kazım Bek ve transkripsyon metinlerinden biri olan grameri üzerine bir inceleme
A study on Alexander Kazım Bek and his Turkish-Tatar grammar as one of the transcription texts
VIKTORIIA RUDAKOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZKAN ÖZTEKTEN
- Tatar yazarı Gabdrahman Epselemov'un ḫikeyeler (Hetér) adlı eseri üzerine dil incelemesi (Giriş-inceleme-metin-dizin)
Grammatical study on Tatar writer Gabdrahman Epselemov's book named ḫikeyeler (Hetér)(Introduction-analysis-text-index)
YUSUF KILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıBalıkesir ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HÜSEYİN DURGUT
- Tatar şairi Rkail Zeydulla'nın şiirleri üzerinde dil incelemesi (Giriş-metin-dizin)
A grammatical analysis on the poems of the Tatar poet Rkail Zeydulla (Introduction-text-index)
TUĞBA ORÇAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNER
- Alimcan İbrahim'in romanı 'Ademler' üzerinde dil incelemesi (giriş-metin-dizin)
A linguistic study on the novella of Alimcan Ibrahim named 'Ademler' (introduction-text-index)
NAZAN YAPICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıEge ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÖNER