Kaynaştırma ortamında eğitim alan ı̇şitme engelli öğrencilere destek özel eğitim hizmeti sunan eğitimciye yönelik mentörlük sürecinin ı̇ncelenmesi
An investigation of the mentorship process for educators who provide special education support services for hearing-impaired students in inclusive education
- Tez No: 425505
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN GÜRGÜR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Professional development, mentorship, resource room teacher, hearing- impaired student, inclusion, action research
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşitme Engelliler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Öğretmenlikte mesleki gelişim; öğretmenlerin bilgi, beceri, değer ve tutumlarının gelişimini destekleyen, etkili öğrenme ve öğretme ortamlarının gelişimini sağlayan bir süreçtir. Öğretmenlerin meslek yaşamı boyunca hızlı ve sürekli gelişen akademik ve teknolojik yeniliklere uyum sağlayabilmeleri için planlı ve sistematik olarak yürütülen mesleki gelişim çalışmalarına ihtiyaç duyulmaktadır. Son yıllarda, bu ihtiyaçlar sonucu sürekli mesleki gelişim kavramının ortaya çıktığı ve bu doğrultuda farklı düzenlemelerin bulunduğu bilinmektedir. Bu düzenlemelerden biri öğretmenlere yönelik mentörlük hizmetidir. Bu doğrultuda, ülkemizde özel eğitim öğretmenlerinin kuramsal bilgilerini ve öğretmenlik uygulamalarını geliştirmeye yönelik sunulan mentörlük hizmetinin, eğitim uygulamalarının niteliğini arttıracağı düşünülmektedir. Tüm dünyada olduğu gibi, ülkemizde de kaynaştırma uygulamaları hızla yaygınlaşmaktadır. Bu araştırma sonuçlarının, destek özel eğitim hizmetlerinde çalışacak öğretmenlere sunulan mentörlük hizmeti uygulamalarına katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu araştırmanın amacı, kaynaştırma ortamında eğitim alan işitme engelli öğrencilere destek özel eğitim hizmeti sunan eğitimcinin mesleki gelişimine yönelik mentörlük sürecinin incelenmesidir. Bu amaç doğrultusunda, destek özel eğitim hizmeti sunan eğitimciye yönelik mentörlük sürecinin nasıl gerçekleştirildiğine, mentörlük sürecinin paydaşlara katkılarına ve sürece yönelik katılımcıların görüşlerine odaklanılmıştır. Araştırma, mentörlük sürecinin sistematik, yansıtıcı ve döngüsel bir bakış açısıyla incelenmesi amacıyla eylem araştırması şeklinde desenlenmiştir. Araştırmanın katılımcıları mentör olarak araştırmacı, destek eğitim odası öğretmeni, genel eğitim okulunda ilkokul dördüncü sınıfa giden işitme engelli iki öğrenci, tez danışmanı, işitme engellilerin eğitimi alanında uzman üç öğretim üyesinden oluşan geçerlik komitesi üyeleri ve genel eğitim sınıf öğretmenidir. Araştırma verileri; öğretmenin destek özel eğitim hizmetlerine yönelik uygulamaları, mentör ve öğretmenin görüşme kayıtları, geçerlik komitesi toplantıları kayıtları kullanılarak toplanmıştır. Ayrıca veri toplama sürecinde; ders planları, araştırmacı günlüğü, arşiv belgeleri ve toplantı tutanaklarından yararlanılmıştır. Veriler, araştırma sürecinde ve sonrasında araştırmacı ve geçerlik komitesi üyeleri tarafından sistematik ve eleştirel bir şekilde analiz edilmiştir. Verilerin analizi sonucunda; sürecin hazırlık, pilot uygulama, eşgüdümlü çalışma ve gelişim aşamalarından oluştuğu ortaya çıkmıştır. Hazırlık aşamasında, işitme engelliler öğretmeninin kaynaştırma ortamında çalışması bağlamında yeterlikleri alanyazından yola çıkılarak gözden geçirilmiştir. Hazırlık aşamasının ardından gerçekleşen pilot uygulama aşamasında, hem mentör hem de destek hizmet sunacak öğretmen ile sorunlar ve gereksinimler belirlenmiştir. Sonraki aşamada, mentör ile öğretmenin uygulamaları eş zamanlı gerçekleşmiştir. Bu son aşamada, mentörün planlamaya bakış açısını zenginleştirme, odaklanacağı geri bildirimleri seçme, stratejilere yönelik geri bildirim verme açısından gelişim gösterdiği ortaya çıkmıştır. Destek hizmet sunan öğretmenin ise destek özel eğitim hizmetini planlama, uygulama ve değerlendirme alanlarında gelişim gösterdiği görülmüştür. Araştırma bulgularından yola çıkılarak kaynaştırma ortamlarında görev yapacak öğretmenlerin mesleki gelişim süreçlerinin, bireysel gereksinimlere odaklı bir şekilde desteklenmesi gerektiği önerilebilir. Ayrıca mesleki gelişim yaklaşımı olarak mentörlük yeterliklerinin belirlenerek uygulamaların yaygınlaşmasına yönelik düzenlemelere ihtiyaç duyulduğu söylenebilir. Anahtar Sözcükler: Mesleki gelişim, mentörlük, destek eğitim odası öğretmeni, işitme engelli öğrenci, kaynaştırma, eylem araştırması.
Özet (Çeviri)
Professional development in teaching is a process that supports the progress of teachers' knowledge, skills, values and attitudes, and ensures the enhancement of effective learning and teaching environments. Planned and systematic professional development efforts are required for teachers to adapt rapidly and continuously evolve academic and technological novelties. In recent years the concept of Continuous Professional Development has become prominent and as a result various regulations have been implemented. One of these is a mentorship service for teachers and in this context it is believed that, in order to help them advance their theoretical and practical knowledge of teaching, the provision of mentorship services for special education teachers would improve the quality of educational practice. Inclusion practices have rapidly become widespread in Turkey, as in the rest of the world. It is anticipated that the results of this research will make a contribution to the mentorship practices provided to teachers who will be employed in special support education services. The purpose of this research is to examine the mentorship process concerning professional development of the educator who will be providing special education support services for hearing-impaired students learning in inclusive settings. To this end, the study focused on the practice of the mentorship process intended for educators providing special education support services, the contributions made by the mentorship process to the stakeholders, and the opinions of the stakeholders concerning the process. In order to examine the mentorship process with a systematic, reflective and cyclic perspective, the study used an action research design. For the research the participants included the researcher as the mentor, a resource room support teacher, two hearing-impaired students at fourth grade at an inclusion school, thesis advisor, members of the validity committee that comprised three academics that specialized in education for hearing-impaired individuals, and a general education classroom teacher. Research data were collected from the teaching practices while providing special education support services, interview records of the mentor and the teacher, and the minutes of the validity committee meeting. Furthermore, teaching plans, the researcher's diary, archive documents and minutes of the meetings were also utilized during the data collection process. The researcher and the validity committee systematically and critically analyzed data during and after the research process. The analysis of research data revealed that the process involved preparation, a pilot scheme phase, coordinated work and development phases. During the preparation phase, based on the body of literature, the qualifications of the hearing- impaired teacher in the inclusive settings were reviewed. In the subsequent pilot scheme phase, problems and requirements were identified with both the mentor and the teacher who will provide support education services. During the following phase, the practices of the mentor and the teacher were carried out simultaneously. During this, the last phase, it became evident that the mentor's ability to enrich the viewpoint in planning, to choose which feedback to focus on, and to provide feedback for strategies, had all improved. It was also observed that the teacher providing the support service improved in terms of planning, implementing and evaluating special education support services. Based on these findings, it can be suggested that the professional development processes of teachers who work in mainstream settings should be supported with a focus on individual requirements. Moreover, it can be emphasized that, having specified the qualifications of mentorship as a professional development approach, arrangements to extend mentorship practices are needed.
Benzer Tezler
- Kaynaştırma ortamındaki işitme engelli ilköğretim öğrencilerine sunulan destek eğitim odası sürecinin incelenmesi
An examination of the process of the resource room application designed for the mainstreamed primary school aged hearing impaired students
ELİF AKAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YILDIZ UZUNER
- Kaynaştırma ortamında işitme engelli öğrencilerin yaşadıkları güçlüklerin incelenmesi
Başlık çevirisi yok
COŞGUN GÜRBOĞA
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. TEVHİDE KARGIN
- Bilgilendirme programının normal sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma ortamındaki işitme engelli çocuklara yönelik tutumlarına etkisi
The Effect of informational program on attitudes of normal class teachers toward hearing impaired children in mainstreaming environment
HÜLYA KAYAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Eğitim ve ÖğretimAnkara ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖNÜL AKÇAMETE
- İşitme engelli bireylerin kaynaştırmalı eğitim mekanlarının akustik açıdan incelenmesi ve bir örnek çalışma
An acouistic investigation of the inclusive classrooms of hearing impaired individuals and a case study
ZAKARIYYA UZEYIRLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MimarlıkAnadolu ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI ÖZÇEVİK BİLEN
- İşitme kayıplı çocukların ve normal işiten çocukların çalışma belleği ve kısa süreli bellek yönünden incelenmesi
Woking memory and short term memory processes in children with normal hearing
MURAT DOĞAN
Doktora
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiÖzel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UMRAN TÜFEKÇİOĞLU