Farklı yöntemlerle aspir bitkisinin tohumundan yağ eldesi ve bu yöntemlerin birbiri ile karşılaştırılması
Extraction of oils from safflower seed via different methods and comparison of these methods
- Tez No: 427732
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. ONUR DÖKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya Mühendisliği, Chemical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2015
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 116
Özet
Ülkemizde ve dünyada artan nüfus ile birlikte, bitkisel yağ üretiminde ayçiçeği, soya gibi bitkiler dışında alternatif bitkilere yönelim başlamıştır. Aspir, kolza, kanola gibi bitkiler bu alternatif bitkiler arasındadır. Aspir bitkisi ise içerdiği linoleik asit miktarından dolayı büyük önem taşımaktadır. Bu yüksek lisans tez çalışmasında aspir bitkisi tohumundan farklı çözücüler ve yöntemlerle yağ ekstraksiyonu, ayrıca bu çözücülerin ve yöntemlerin birbiri ile karşılaştırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda beş farklı yöntem (klasik çözücü ekstraksiyonu, soxhlet ekstraksiyonu, ultrasonik ekstraksiyon, mikrodalga ekstraksiyonu ve süperkritik akışkan ekstraksiyonu) ile kimyasal yapısı birbirinden farklı beş çözücü (dietil eter, petrol eteri, hekzan, aseton ve etanol) ile çalışmalar yapılmış, elde edilen yağlar gaz kromatografisi ile analiz edilmiştir. Soxhlet ekstraksiyonunda hekzan kullanılarak tanecik büyüklüğünün etkisi incelenmiştir. Yapılan deneylere göre uygun tanecik büyüklüğü belirlenmiş (500µm – 1mm) ve deneylere bu tanecik büyüklüğü ile devam edilmiştir. Genel olarak ekstraksiyon yöntemlerinin ve çözücü türlerinin incelendiği deneylerde ise; klasik çözücü, mikrodalga, ultrasonik ve süperkritik akışkan ekstraksiyonunda yaklaşık % 20 verime ulaşılmıştır. Sokslet ekstraksiyonunda ise en yüksek % 35 verim elde edilmiştir. Bunun yanı sıra en kısa ekstraksiyon süresi mikrodalga esktraksiyonunda en uzun ekstraksiyon süresi klasik çözücü ve sokslet ekstraksiyonunda olmuştur. Saflaştırma işlemleri ile birlikte düşünüldüğünde ise toplamda en kısa işlem süresi süperkritik akışkan esktraksiyonunda olmuştur. Çözücü türlerine bakıldığı zaman kuru madde bazında ekstraskiyon verimi sırasıyla dietil eter > petrol eteri > hekzan > aseton > etanol olarak belirlenmiştir. Süperkritik akışkan ekstraksiyonunda kullanılan süperkritik karbondioksit ise organik çözücü olmaması toksik, yanıcı olmaması, ucuz olması açısından uygun bir çözücü olduğu düşünülmüştür. Yapılan analizlerde her bir çözücü türü ve ekstraksiyon yöntemi için aspir bitkisi tohumu yağının % 70'inden fazlasının linoleik asit olduğu belirlenmiştir. İçerdiği yağ miktarı ve kalitesi açısından aspir yağının önemli olduğu anlaşılmıştır
Özet (Çeviri)
As a result of increase in population in our country and in world, a new trend of producing vegetable oils from alternative vegetables/plants except sunflower and soy bean has arised. Safflower, rapeseed(colza), canola are examples of these alternative vegetables. Safflower is garnered a great interest owing to its rich linoleic acid content. In this master thesis, it is aimed to probe extraction oil from safflower via different kind of solvents and methods and to compare these solvents and methods in terms of variety of parameters whichaffect the process viability and the composition of the final product. To this end, five different methods (classical solvent extraction, soxhlet extraction, ultrasonic extraction, microwave extraction and supercritical extraction) and five solvents differing in chemical composition are studied and the obtained oils as final product are characterized by gas chromatography. The effect of particle size using hexane in soxhlet extraction was examined. The experiments determined according to particle size (500µm – 1mm) and the experiments continued with this particle size. Over all the experiments held to examine the extraction methods and solvent types; conventional solvents, microwave, ultrasonic, and supercritical fluid extraction has reached about 20% extraction yield ( based on dry matter). In soxhlet extraction was obtain higest % 35 extraction yield. In additon, the shortest extraction time was reached in microwave extraction, the longest extraction time was reached in classical solvent extraction and soxhlet extraction. The short processing time in total when considered in conjunction with the purification process has been in supercritical fluid extraction When it looks at the type of solvent the extraction yields (based on dry matter) of different solvents are sequenced as diethyl ether > petroleum ether > hexane > acetone > ethanol. Supercritical carbon dioxide used in supercritical fluid extraction are considered to be of a suitable solvent. Since supercitical carbon dioxide is the absence of organic solvent toxic, non-flammable, in terms of being cheap. Consequently, it is stated as a result of the analysis held after each extraction method and solvent that the oils extracted from safflower seed contains linoleic acid over %70 of its whole content. The safflower is pointed a major significance in terms of its oil content and quality.
Benzer Tezler
- Bitkisel aspir yağının oksidatif stres ve ömür uzunluğu üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of herbal safflower oil on oxidative stress and longevity
RÜVEYDA COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikAmasya ÜniversitesiMoleküler Tıp Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF AYAR
- Kızılötesi uygulamasının aspir (Carthamus tinctorius L.) tohumunun bazı bileşenleri ve özellikleri üzerine etkisi
Effects of infrared treatment on some constituents and properties of safflower (Carthamus tinctorius L.) seed
ELİF NUR DİLBİRLİĞİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gıda MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARZU BAŞMAN
- Aspir bitkisinde ekim öncesi hidropriming uygulamalarının fizyolojik ve biyokimyasal etkileri
Physiological and biochemical effects of hidropriming applications in safflower plants
BURHAN KARABAKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
BiyolojiKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN SADİ
DOÇ. DR. MUHAMMED AASIM
- Borik asit uygulanan bazı aspir (Carthamus tinctorius L.) çeşitlerinin antioksidan enzim aktivitelerinde meydana gelen değişikliklerin ekofizyolojik parametreler, fizyolojik ve moleküler yöntemlerle belirlenmesi
Determination of changes in antioxidant enzyme activities of some safflower (Carthamus tinctorius L.) varieties applied boric acid by ecophysiological parameters, physiological and molecular methods
ŞİFANUR SÜLÜŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyoteknolojiBilecik Şeyh Edebali ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA LEBLEBİCİ
- Aspir (Carthamus tinctorius L.) çiçeğinden antimikrobiyal ve antioksidan özellikli yenilebilir film ve kaplama üretimi, karakterizasyonu ve Malatya peynirinin muhafazasında mikrobiyal inaktivasyona etkisi
Production and characterization of edible films and coating with antimicrobial and antioxidant properties from safflower (Carthamus tinctorius L.) flower and their effect on microbial inactivation in preserving Malatya cheese
ELİF AYÇA GÜLER
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
BiyolojiMalatya Turgut Özal ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ÖZBEY