Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programının ilköğretim birinci kademe öğrencilerinin duygusal yılmazlık, sosyal beceri-okula uyum ve benlik saygısı düzeylerine etkisi
The effect of cognitive behavioral psychoeducational program on the elementary school student's emotional resilience, social skills-school adjustment and self-esteem levels
- Tez No: 428058
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN DOĞAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2013
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikolojik Danışma ve Rehberlik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 314
Özet
Bu araştırmanın amacı, bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programının ilköğretim birinci kademe beşinci sınıf öğrencilerinin duygusal yılmazlık, sosyal beceri, okul uyumu ve benlik saygısı düzeylerine etkisini incelemektir.Araştırma kapsamında ilk olarak Duygusal Yılmazlık Ölçeği (Prince Embury, 2007) Türkçe'ye uyarlanmıştır.Araştırmanın deseni kapsamındaki deney, plasebo ve kontrol gruplarının oluşturulması amacıyla İstanbul İli Kâğıthane İlçe Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı Zafer İlköğretim Okulu ve Gültepe İlköğretim Okul'unda okuyan 287 beşinci sınıf öğrencisine Duygusal Yılmazlık Ölçeği, Walker-McConnell Sosyal Yeterlik ve Okul Uyum Ölçeği-İlköğretim Versiyonu ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği ön test olarak uygulanmıştır. Bu uygulamanın sonrasında ölçeklerin ölçtüğü özellikler bakımından düşük düzeyde olan öğrenciler arasından tesadüfî olarak deney, plasebo ve kontrol grupları oluşturulmuştur. Deneysel işlemin uygulandığı gruba 20, plasebo grubuna 21 ve kontrol grubuna 19 öğrenci atanmıştır.Gruplar oluşturulduktan sonra deney grubuna araştırmacı tarafından geliştirilen her biri 120 dakika süren 12 haftalık bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı bir psiko-eğitim programı uygulanmıştır. Plasebo grubuna yapılandırılmış herhangi bir program uygulanmamış, 12 hafta boyunca sadece üyelerin gruba getirdiği yaşantılar paylaşılmıştır. Kontrol grubuna ise hiçbir uygulama yapılmamıştır. Eğitim programının deney grubuna uygulanması işlemi tamamlandıktan sonra deney, plasebo ve kontrol gruplarında yer alan deneklere aynı ölçekler son test olarak uygulanmıştır.Verilerin analizinde split-plot (karışık) desenlerde kullanılması uygun bir teknik olan ?Tekrarlanmış Ölçümler için 2x3 İki Faktörlü ANOVA? tekniği kullanılmıştır. Farkın anlamlı çıkması durumunda, bu farkın hangi grupların ortalamaları arasında olduğunu tespit etmek amacıyla Bonferroni testi uygulanmıştır. Ayrıca tekrarlı ölçümler için varyans analizi tekniğinin varsayımlarından olan kovaryans matrislerinin homojenliği, ?Box Kovaryans Matrislerinin Denkliği? testi ile test edilmiştir. Araştırmada tüm analizler için anlamlılık düzeyi .05 olarak alınmıştır.Araştırmadan elde edilen bulgular, bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programına katılan öğrencilerin duygusal yılmazlık düzeylerinin, bu programa katılmayan öğrencilerin duygusal yılmazlık düzeylerinden anlamlı düzeyde yüksek olduğunu göstermiştir. Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programına katılan öğrencilerin sosyal beceri-okula uyum ve benlik saygısı düzeyleri, plasebo grubuna katılan öğrencilerin sosyal beceri-okula uyum ve benlik saygısı düzeylerine göre anlamlı düzeyde yüksektir. Ancak, deney grubuna katılan öğrenciler ile kontrol grubuna katılan öğrenciler arasında sosyal beceri-okula uyum ve benlik saygısı düzeyleri bakımından anlamlı düzeyde bir fark bulunmamıştır.Elde edilen bulgular alan yazın ışığında tartışılmış, ileride yapılacak çalışmalar için konuyla ilgilenen araştırmacılara ve alanda çalışan uzmanlara yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to evaluate the effectiveness of psychoeducational program based on cognitive behavioral approaches on the fifth grade elementary school students? emotional resilince, social skills, school adjustment and self-esteem levels.Firstly, Emotional Resilience Survey (Prince-Embury, 2007) was adapted to Turkish.In order to determine the subjects who will participate to the study, Emotional Resilience Survey and Rosenberg Self-Esteem Scale were given to 287 fifth grade elementary school students and also Walker-McConnell Social Competence and School Adjustment Scale was given to those students? teachers in İstanbul, Kağıthane, Zafer lköğretim Okulu and Gültepe İlköğretim Okulu.After scoring the scales the raw scores were transformed to standart t scores. According to these scores the first 60 students who had scored the highest (for Rosenberg Self-Esteem Scale and Emotional Resilience Scale) and the lowest (for Walker-McConnell Social Competence and School Adjustment Scale) were determined. These 60 students were randomly assigned to one of the groups of experiment, plasebo and control.After that, 12 sessioned psychoeducational program was applied to the experimental group and 12 sessioned interaction group was applied to the plasebo group. No intervention was applied to the control group. After the program all the scales were given to the subjects as post-tests.In order to analyse the data ?2x3 Two Way ANOVA for Repeated Measures? which is suitable for using split-plot designs was employed. Bonferroni Test was used for understanding the cause of difference among groups. Box Covariance Matrices Test was used for testing the homogenity of covariance matrices. The findings were evaluated at 0.5 significance level.According to the results of the study, students? emotional resilience levels who participated to cognitive behavioral psychoeducational program were significantly increased compared to the students?s emotional resilince levels who were in plasebo and control groups. Students? social skills-school adjustment and self-esteem levels who participated to cognitive behavioral psychoeducational program were significantly increased compared to the students?s social skills-school adjustment and self-esteem levels who were in plasebo group. However, students? social skills-school adjustment and self-esteem levels who participated to cognitive behavioral psychoeducational program were not significantly increased compared to the students?s social skills-school adjustment and self-esteem levels who were in control group. There was no significant difference between experimental and control group.The findings were discussed according to literature and suggestions were offered to the practitioners in the field and researchers who are interested in the subject.
Benzer Tezler
- Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programının psikolojik dayanıklılık üzerindeki etkisinin incelenmesi
The investigation of the effect of psycho-education program based on cognitive behavioral approach on psychological resilience
HATİCE ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FULYA TÜRK
- Bilişsel-davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programının ergenlerin problemli internet kullanım düzeylerine etkisi
The effects of the psychoeducational program based on the cognitive-behavioral approach on problematic internet use levels of adolescents
BEKİR EROL
Doktora
Türkçe
2019
PsikolojiGazi ÜniversitesiRehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYRİYE GÜZİN SÜBAŞI
- Lise öğrencilerinde internet bağımlılığını önlemeye yönelik bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı psiko-eğitim programının geliştirilmesi ve etkililiğinin değerlendirilmesi
Developing and evaluating internet addiction prevention psycho-education program based on cognitive-behavioral approach for high school students
TUBA BAĞATARHAN
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DİĞDEM MÜGE SİYEZ
- Onuncu sınıf öğrencilerinde matematik dersi başarısını arttırmaya yönelik psiko-eğitim programının etkisi
The effect of the psycho-education program for increasing the math course success among tenth grade students
DEMET ŞİŞLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimÇukurova ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SABAHATTİN ÇAM
- Bilişsel davranışçı yaklaşıma dayalı web tabanlı interaktif ve geleneksel psiko-eğitim programlarının çocukların bilişsel hatalarına ve psikolojik belirtilerine etkisi
The effects of a web-based interactive psycho-educational program and a traditional psycho-educational program based on cognitive-behavioral approach upon children's cognitive distortions and psychological symptoms
AHMET BUĞA
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGaziantep ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEP HAMAMCI