Muhtelit Mütareke Komisyonu ve faaliyetleri (1918-1922)
Joi̇nt Commi̇ssi̇on of Mudros Armi̇sti̇ce: 1918-1922
- Tez No: 428593
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. RAMAZAN ERHAN GÜLLÜ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
Osmanlı Devleti'nin 30 Ekim 1918'de İtilaf Devletleri ile imzalamış olduğu Mondros Mütarekesi'nin ardından, mütareke şartlarını uygulamak gerekçesiyle 13 Kasım 1918 günü İtilaf Devletleri temsilcileri donanmalarıyla birlikte İstanbul'a gelmişlerdi. İtilaf Devletleri'nin İstanbul'a geldikleri gün, Hariciye Nazırı Mustafa Reşit Paşa tarafından mütareke şartlarını yerine getirmek üzere Mütareke Komisyonu kurulması düşünülmüştür. Tevfik Paşa hükümetinin kurulmasının ardından kurulan Mütareke Komisyonu'na reisi olarak da Eski Moskova Sefiri Galip Kemali Bey tayin edilmiştir. İtilaf Devletleri ile birlikte yürütülecek olan mütarekenin şartlarının yerine getirilmesi çalışmalarında komisyona, İtilaf Devletlerinin tayin ettiği birer üye de katılmıştır. Muhtelit Mütareke Komisyonu çalışmalarını Hariciye Nezaretinin bir odasında yürütmüştür. Komisyon çalışmaları ilk zamanlarda Osmanlı yetkililerinin denetiminde yürütülmüş olsa da kısa süre içinde Osmanlı Devleti komisyon üzerindeki gücünü kaybetmeye başlamıştır. İtilaf Devletleri Osmanlı Devleti üzerindeki denetim mekanizmasını giderek güçlendirmiş ve pek çok kurumu kendilerine bağlamışlardır. Ayrıca İstanbul'da kendi otoriteleri altında çok sayıda komisyon kurmuşlardır. Mütareke Komisyonuda 1919 yılı itibariyle İtilaf Devletlerinin emirleri altına girmeye başlamıştır. 1920 yılında İstanbul'un resmen işgal edilmesinin ardından İstanbul'daki İtilaf yönetimi etkisini daha da arttırmıştır. Komisyon artık İtilaf Devletleri Yüksek Komiserleri tarafından verilen kararları uygulamaya başlamıştır. Mütarekenin işleyişi ile ilgili olarak alınan kararların tamamen İtilaf Devletleri tarafından yürütülen komisyonlara verilmesinin ardından da komisyonun elinde hiçbir yetki kalmamıştır. İtilaf Devletleri Yüksek Komiserlerinin 17 Mart 1922 tarihli toplantısında Mütareke Komisyonu'nun kaldırılmasına karar verilmiştir. Komisyonun yürüttüğü işlemlerin büyük kısmı İtilaf Devletleri kurumlarına devredilmiştir. 31 Mart 1922'de İstanbul Hükümetine bildirdikleri talimatname ile Türkiye'ye girmek isteyen şahısların Pasaport Kontrol Bürosuna müracaat etmeleri gerektiği bildirilmiştir. Böylece komisyonun yürüttüğü son görev de elinden alınmış ve Muhtelit Mütareke Komisyonu mütareke dönemi içinde yürüttüğü 4 yıllık faaliyetine son vermiştir.
Özet (Çeviri)
Upon the Mudros Armistice, signed by Ottoman State and Allied powers on October 30, 1918, the representatives of the Allied States came to Istanbul with naval forces on November 13, 1918 to implement the terms of the armistice. On the day Allied Powers arrived İstanbul, the Minister of Foreign Affairs, Mustafa Reşit Pasha, planned to form a Commission of Armistice to comply with the conditions of the Mudros Armistice. At the onset of the Tevfik Pasha Administration, the former Moscow ambassador of the Ottoman State, Galip Kemali Bey was assigned as a head of the Commission of Armistice. For the implementation of the Armistice, the Allied Powers were in coordination with the Ottoman officials by assigning their own member to the Commission of Armistice. The joint efforts of the commission were conducted at the office of the Ministry of Foreign Affairs. At the onset of the commission conducts, Ottoman officials were in charge of the actual decision making processes, yet gradually lost their authority on the commission in later stages. Finally, Allied States came to a full control of the commission and authorized the internal mechanisms of the Ottoman state institutions. Many quasi- commissions in Istanbul were formed under the supervision of Allied Powers, which eventually in full charge of the Commission of Armistice starting from 1919. Upon the invasion of Istanbul in 1920, the dominance of the Allied States reached to an unprecedented level. The high officials of the Allied Powers dominated the whole decision making processes at the Commission of Armistice, which in return left the Ottoman officials devoid of power on the commission. In the meeting of March 17, 1922, the Commission of Armistice was all abolished and its responsibilities were transferred to the Allied Powers` own internal institutions. Upon the decree of March 31, 1922, the Ottoman Administration was informed that any person, who is willing to enter to the territories of Turkey, should apply the Bureau of Passport Control. That being implemented, the last formal duty of the Commission formally ceased and the Joint Commission of Armistice`s four-year long mission came to an end.
Benzer Tezler
- Bir diplomat olarak Galip Kemali Söylemezoğlu(1873-1960)
As a diplomat Galip Kemali Söylemezoğlu(1873-1960)
EBRU BUDAK
- Peyami Safa'nın romanlarında İstanbul
İstanbul in Peyami Safa's novels
NİLAY DÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MURAT KOÇ
- Osmanlı'dan Cumhuriyet'e geçiş sürecinde Doğu Anadolu Bölgesi'nde Merkez-çevre ilişkileri (1914-1923)
Center-periphery reletion in Eastern Anatolia during transition from Ottoman Empire to the Repuclic Of Turkey (1914-1923)
DİLEK AKGÜMÜŞ
- Doğu Güneydoğu ve Musul denkleminde aşiretler (1918-1922)
Tribes in the equation of the East Southeastern and Mosul (1918-1922)
NİHAL ESEN
- Mondros Mütarekesi sonrasında İstanbul basınında tehcir davaları
Deportation trials in post-Mondros Ceasefire İstanbul press
AKIN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Tarihİstanbul ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SABAHATTİN ÖZEL