Boyut sıfatlarının birlikte kullanıldıkları adlarla sergiledikleri görünümler: yabancı dil olarak Türkçenin öğretimine yönelik bir değerlendirme
Aspects of dimension adjectives used with concominant nouns: an assessment of teaching Turkish as a foreign language
- Tez No: 428641
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLSÜN LEYLA UZUN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2016
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Dilbilim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçenin Eğitimi ve Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 134
Özet
Bu tezde, sıfat grubu içinde önemli bir yere sahip olan boyut sıfatlarının, birlikte kullanıldıkları adlarla sergiledikleri görünümler bağlamında nasıl bir ulamsal dağılım sergiledikleri araştırılmış, boyut sıfatı ve ad birleşimiyle oluşan sözcük birlikteliklerinin sergiledikleri görünümleri yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi süreci üzerinden ele alarak çok boyutlu bir sorgulama yapmak amaçlanmıştır. Tezin evrenini yabancı dil öğretimi sürecinde kullanılan Türkçe ders kitapları, ana dili konuşucularına yönelik hazırlanmış olan atasözleri ve deyimler sözlüğü, Türk öykü antolojisi oluşturmaktadır. Bu bağlamda,“Avrupa Dilleri Ortak Çerçeve Metni”nde belirtilen ölçütler temel alınarak hazırlanan, Yunus Emre Enstitüsü tarafından geliştirilen Yedi İklim Türkçe Öğretim Seti; Ankara Üniversitesi Türkçe ve Yabancı Dil Uygulama ve Araştırma Merkezi TÖMER tarafından geliştirilen Yeni Hitit Türkçe Öğretim Seti; dilin yaratıcılık özelliğine ilişkin örneklerle yüksek oranda karşılaşılma olasılığı nedeniyle atasözleri ve deyimler sözlüğü; Türk öykü antolojisi örneklem olarak seçilmiştir. Verilerin değerlendirilme sürecinde boyut sıfatı ve ad birlikteliğiyle oluşan sözcük birleşimleri tespit edilmiş, sözcük birlikteliğini oluşturan adın sahip olduğu anlam özelliğinin birlikteliğinin niteliğine etkisi üzerine saptamalar yapılmıştır. Söz konusu saptamalar yapılırken eşdizimli yapılar sözcük birleşimlerinden ayrıştırılmış, bu ayrıştırmaya ilişkin sorgulama Mersin Üniversitesi Türkçe Ulusal Derlemindeki sıklık değerleri kullanılarak yapılmıştır. Türkçede boyut sıfatlarının birlikte kullanıldıkları adlarla sergiledikleri görünümlere ilişkin elde edilen sonuçların Türkçenin yabancı dil olarak eğitimi sürecinde görev yapan eğitimcilere ve Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenen bireylerin dilsel gelişimlerine katkı sağlayacağı düşünülmektedir. Bu amaç doğrultusunda boyut sıfatı ve ad birleşimiyle oluşan sözcük birlikteliklerinin sergiledikleri görünümler yabancı dil olarak Türkçenin öğretimi süreci üzerinden ele alınmış; böylelikle bu konu hakkında Türkçe üzerine yapılan çalışmalara temel oluşturmak amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this dissertation has been to investigate the categorial distribution of dimension adjectives used in combination with nouns and to conduct an in-depth study of such collocations used in the process of teaching Turkish as a foreign language. The material for the thesis was drawn from text books used in the teaching of Turkish as a foreign language, dictionaries of proverbs and sayings aimed at native speakers of Turkish, and anthologies of short stories in Turkish. Accordingly examples were selected from the Yunus Emre Institute's“Yedi Iklim”Turkish Language Teaching series, which was written based on the guidelines set by the“Common European Framework of Reference for Languages”, the TOMER (Ankara University)“Yeni Hitit”Turkish Language Teaching series, and books of Turkish proverbs and sayings and short story chosen for the inventiveness of their language. In evaluating the evidence, observations are made of word combinations of adjectives of dimension and nouns, and the influence of the meaning of the nouns on them. Collocational constructions have been analyzed into their constituent parts and investigated using the frequency data contained in the National Corpus developed by Mersin University. It is believed that the results of this work will contribute to the linguistic development of educationalists involved in the teaching of Turkish as a foreign language as well as individuals learning Turkish as a foreign language.
Benzer Tezler
- Muhyiddin İbnü'l Arabî'nin Vahdet-i Vücud düşüncesinin ayetleri tefsirindeki yeri
The impact of Vahdet-i Vucud thought of Muhyiddin İbnu'l Arabi in the commentary of the verses of the Kur'an
YASEMİN KÖKER
Doktora
Türkçe
2021
DinErciyes ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LÜTFULLAH CEBECİ
- Türk geleneksel sanatlarının (Minyatür ve ebru) illüstrasyona dönüşümü üzerine bir uygulama
An application on the transformation of Turkish traditional arts (Miniature and ebru) into illustration
İBRAHİM KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarSüleyman Demirel ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZKARTAL
- Amerikan güldürü sinemasında bir örnek: Marx Kardeşler
Başlık çevirisi yok
ESRA IŞIK EZBER
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Sahne ve Görüntü SanatlarıDokuz Eylül ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. DR. OĞUZ ADANIR
- Türçe sözlük'teki sıfatların anlam çözümlemeleri
Meaning analysis of adjectives in turkish dictionaries
BURCU ECE ERKINAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Eğitim ve ÖğretimAfyon Kocatepe ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AKÇATAŞ
- Pore structure analysis of lime plasters through inverse characterization based on sound propagation model and laboratory tests
Ses yayılım modeline dayalı ters karakterizasyon ve laboratuvar testleri ile kireç sıvalarının gözenek yapısı analizi
IŞIN MERİÇ NURSAL
Doktora
İngilizce
2024
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE DUMAN
PROF. DR. MEHMET ÇALIŞKAN